De Salomonseilanden zijn doordrenkt van geschiedenis uit de Tweede Wereldoorlog, in het bijzonder de epische zee- en luchtgevechten van Guadalcanal. Er zijn zoveel scheeps- en vliegtuigwrakken dat het gebied de naam Ironbottom Sound heeft gekregen, en een van de bekendste is die van de USS Aäron Ward. Woorden en fotografie door NEIL BENNETT
Lees ook: Wrak van eerste kamikazeraketbomslachtoffer gelokaliseerd
Geschiedenis van het schip
Gebouwd door de Federal Shipbuilding & Drydock Company, de USS Aäron Ward was een torpedobootjager van de Gleaves-klasse, gelanceerd op 22 november 1941. Het schip werd genoemd ter ere van een schout bij nacht voordat het vertrok om te dienen in de conflicten bij Guadalcanal, een van de Salomonseilanden.
De Aäron Ward was een indrukwekkend schip: 106 meter lang, een waterverplaatsing van 2,060 ton en een snelheid van 35 knopen.
Haar bewapening was niet minder formidabel, bestaande uit vier 5-inch DP-kanonnen, zes halve-inch kanonnen, vier 40 mm luchtdoelkanonnen, vijf 20 mm luchtdoelkanonnen, vijf 21-inch torpedobuizen en zes dieptebomprojectoren met twee dieptebomsporen. Tegenwoordig kun je de 5-inch kanonnen nog steeds uitdagend naar de lucht zien wijzen terwijl de torpedobootjager vechtend ten onder ging.
‘Geen van de USS Aäron Ward is teruggevonden, nadat het in de jaren zeventig aan de aandacht van bergers was ontsnapt, wat geweldig nieuws is voor de duikers.
Na al zware actie te hebben gezien bij Guadalcanal, heeft de Aäron Ward werd zwaar beschadigd en keerde voor reparatie terug naar Pearl Harbor, maar niet voordat haar dappere acties werden geprezen als een voorbeeld van vechtlust in het heetst van de strijd.
Nadat hij zich weer bij de vloot had gevoegd, kwam de torpedobootjager opnieuw in actie terwijl hij de LST-499 bij Togoma Point. Op dit schip bevond zich junior officier luitenant John F Kennedy, die later president van de VS zou worden.
Tijdens manoeuvres om een luchtgevecht boven het eiland Savo te vermijden, werd de Aäron Ward werd verrast door drie vijandelijke vliegtuigen die onder dekking van de zon aanvielen. In een poging zichzelf te verdedigen opende ze het vuur met haar 20 mm, 40 mm en 5 inch batterij, maar slaagde er niet in de Japanse vliegtuigen neer te halen. Ze waren in staat een reeks bommen los te laten die uiteindelijk fataal zouden blijken voor het schip.
Drie van deze bommen slaagden erin de bommen te raken of bijna te missen Aäron Ward, en de eerste bleek verwoestend, waarbij een gat in haar zij werd gescheurd waardoor de voorste vuurkamer onder water kon komen te staan.
De tweede bom maakte een voltreffer in de machinekamer, waardoor de kracht van de kanonnen verloren ging. De dappere kanonniers gingen echter over op handmatige besturing en bleven tot het einde schieten.
De derde bom blies een gat in de bakboordzijde van het schip, waardoor de controle over het roer verloren ging. Nu hulpeloos, de USS Aäron Ward kon alleen maar rondjes draaien en kon geen naderende vliegtuigen ontwijken. De bommenwerpers vielen opnieuw aan en lieten bommen los die allemaal ontploften nabij de bakboordzijde van de torpedobootjager, waarbij 20 man omkwam, 59 gewond raakten en nog eens zeven vermist raakten.
De bemanning van de torpedobootjager was kreupel en hulpeloos en kon niets meer doen om het schip te verdedigen.
De Ortolaan en Vireo kwam meteen bij Aäron Ward's hulp en probeerde haar op een nabijgelegen ondiepte te laten stranden, maar ze begon eerst op slechts 550 meter van de veiligheid achteruit te zinken en kwam tot rust in 70 meter water.
Duiken in het wrak
In 1995, de USS Aäron Ward werd gelokaliseerd door mariene archeoloog Ewan Stephenson. Tegenwoordig ligt het wrak rechtop in warm, helder water met het dek op ongeveer 60 meter en de bodem op 70 meter. Het is toegankelijk voor duikers per dagboot vanuit Honiara of per liveaboard.
Het wrak is te groot om in één duik te bedekken, dus beslis welk gebied je het eerst gaat duiken, rekening houdend met de mogelijkheid van stroming, vooral richting de boeg.
De meerlijn is midscheeps aan bakboordzijde van het wrak gelegd. De duikers die het wrak willen binnendringen, moeten dit zeer zorgvuldig plannen en bedenken dat het bouwwerk zwaar beschadigd is en in het midden is ingestort.
Het ontwerp van torpedobootjagers is zodanig dat de gangen erg smal zijn, waardoor ze moeilijk te hanteren zijn met dubbele sets en podiumcilinders. We hebben slechts een paar plaatsen gevonden waar het mogelijk zou zijn om het wrak te betreden. Bedenk ook dat de machinekamer een voltreffer kreeg en daarom voor meer uitdagingen zorgt.
Alle kanonnen wijzen naar de lucht, een bewijs van de laatste minuten van de strijd. De brug is volledig verwoest, waardoor er een hoop puin op zijn plaats ligt en het laatst overgebleven zoeklicht rechtop op het dek staat alsof het er altijd al heeft gestaan. Laat u niet misleiden door te denken dat er weinig te ontdekken valt – dit is een enorm schip en er is nog steeds genoeg te zien.
Alle 5-inch kanonnen blijven intact, net als veel andere kanonnen. Het is ongelooflijk om te denken dat deze enorme objecten tijdens het zinken daadwerkelijk vast bleven zitten. Voor de brug staan de torpedobuizen, nog vol en met levende explosieven aan boord. Eén van de torpedo's is gedeeltelijk uit zijn buis gegleden. Het is belangrijk om te beseffen dat deze torpedo's zichzelf bewapenen wanneer ze uit hun buizen worden losgelaten. Tik er nooit op!
Geen onderdeel van de USS Aäron Ward is teruggevonden, nadat het in de jaren zeventig aan de aandacht van bergers was ontsnapt, wat goed nieuws is voor duikers. Het dek is bedekt met schelpen van allerlei aard; Het telegraafsysteem dat wordt gebruikt om contact te maken met de machinekamer bevindt zich ook op het dek.
De boog is spectaculair. Volledig intact, smeekt om gefotografeerd te worden. Gorgonian koralen groeien nu vanaf de zijkanten. Veel omgevingslicht bereikt het dek en verlicht de boeg als een kerstparade.
De helderheid en warmte van het water kunnen misleidend zijn, waardoor u een vals gevoel van veiligheid krijgt. Als u naar de bodem van de boeg zakt om een panoramisch beeld te krijgen, kunt u tot wel 70 meter diep komen, waarbij de tijd snel verdwijnt als u enthousiast raakt over wat u door de lens kunt zien.
Richting het achterschip blijft de trechter onbeschadigd, terwijl de commandotoren nu aan stuurboordzijde naar de zeebodem is gezakt. Nogmaals, de kanonnen zijn er nog steeds en het achterschip is in goede staat, hoewel de romp nu vervormd is door de botsing met de zeebodem.
De achtersteven zelf zorgt voor een goede foto kans, met beide rekwisieten nog steeds op hun plaats op 70 meter diepte.
Gassen zoals helium op de Salomonseilanden zijn erg duur. Hoewel dit niet de ideale methode was, was onze keuze om dit uit te voeren als een duik over langere afstand in de lucht, waarbij we decomprimeerden op nitrox.
Met een bodemtijd van 25-30 minuten slaagden we erin een decotijd van ongeveer 45 minuten te halen, maar het hangt ervan af waar op het wrak u besluit uw duiktijd door te brengen. Tulagi-duik beschikt over een trapeze met bediening, wat essentieel is voor dit soort duiken. Als je dit niet doet, zou je, als de stroming sterk is, halverwege PNG kunnen zijn voordat je boven komt!
‘De Salomonseilanden bieden een prachtig contrast tussen eilandtijd en liveaboard-duiken dat elke duiker zou waarderen’
Dit is geen duik die zonder het recht wordt aanbevolen opleiding of uitrusting, en elke penetratie zou zeker voor ervaren duikers moeten zijn, simpelweg vanwege de diepte en complexiteit van het wrak, maar ze zullen rijkelijk worden terugbetaald omdat het spectaculair is.
Op weg naar het wrak
De Aäron Ward hoeft niet vanaf een liveaboard te worden gedoken; het wrak kan worden beschouwd als een reis naar de wal vanuit Honiara.
Honiara biedt een uitvalsbasis om de wrakken langs de kustlijn te verkennen terwijl u wordt gehost door Tulagi-duik. Toen we daar waren, konden we eenvoudigweg het kanaal oversteken naar Tulagi Island en naar de wrakken in dit gebied duiken, hoewel het Raiders Hotel dat we daar als basis gebruikten nu gesloten is. Vanaf het eiland bevonden zich vanwege de topografie van het gebied bijna alle locaties binnen een boottocht van 15 minuten van het hotel.
In Honiara duurt het iets langer om sommige locaties op het vasteland te bereiken, maar dat levert geen problemen op kwestie. De service en kwaliteit van de activiteiten daar zijn uitzonderlijk, gezien de uitdagingen die afgelegen bestemmingen met zich mee kunnen brengen.
De Salomonseilanden bieden een prachtig contrast van eilandtijd en liveaboard duiken dat elke duiker zou waarderen. Brisbane vormt het knooppunt voor vluchten en biedt onder meer nuttige contacten voor wrakduiken op de Salomonseilanden Duiken in Nieuw-Zeeland en Ga duiken Pacific.
Ook op Divernet: Natie van rijkdom waardevoller dan goud en Natie van rijkdom waardevoller dan goud, deel 2 door Mark B Hatter, Verslaafd aan de eilanden van Ellen Husain, Historisch Japans slagschipwrak geïdentificeerd
