Technisch duiker en liveaboard-operator FAISAL KHALAF vertelt over alles, van apenduiken tot Doing It Right – en een noodlottige poging om helemaal van het Rosalie Möller-wrak naar de Thistlegorm te duiken – in een interview met RAF JAH, mede-oprichter van de Afrikaanse en Oosterse reisorganisatie
Ik duik nu al 30 jaar in de Rode Zee en elk jaar (als Covid het toelaat) neem ik een groep mee naar Hurghada om mee te duiken Onderzoekers van de Rode Zee.
Lees ook: Duiken op en tussen wrakken in de Rode Zee
RSE-eigenaar Faisal Khalaf is Palestijns, maar heeft ook Egyptische, Canadese, Libanese en Jordaanse paspoorten. Hij richtte zijn bescheiden bedrijf op met twee eenvoudige liveaboards, Nouran en Tala. Samen varen ze van Dahab naar Soedan, met bezoeken variërend van de diepe wrakken van de Golf van Suez tot de koraalatollen vlak bij Saoedi-Arabië.
Deze schepen zijn klein in vergelijking met enkele van de grotere drijvende paleizen en goed uitgerust met alles, van onderwaterscooters tot helium en pure zuurstof.
Of het nu gaat om het rondrijden rond het koraal op 10 meter hoogte in zwembroek en een tank, of het identificeren van onbekende wrakken op 100 meter afstand, RSE is een pionier. Faisal geeft toe een buitenbeentje te zijn wiens ethos is dat zijn duikgidsen plezier moeten hebben – als ze enthousiast zijn en genieten van het duiken, zal dit aanstekelijk zijn. Dat ethos werkt voor mij.
Dit jaar aan boord Nouran, Faisal sloot zich aan bij een van mij Afrikaanse en Oosterse reisorganisatie charters met een select team van technische duikers. Tussen zijn verdwijningen op 90 meter hoogte en het later jubelende maken van whiskyzuur door, slaagde ik erin hem vast te pinnen om meer te weten te komen over zijn eigen duikreis...
Wanneer ben je begonnen met duiken?
In 1992 volgde ik een Britse Sub-Aqua Club-cursus in het naoorlogse Libanon. We doken bij het St George hotel en het strand van Ain Elmraiysa, op zoek naar zee-egels en speervissen. Het was een manier om de tijd te doden en een hulpmiddel om toegang te krijgen tot de zee. Ik deed het een paar keer per jaar.
Je bent nu duidelijk verslaafd aan duiken. Wanneer gebeurde dat?
In 1996 deed ik een PADI-cursus in Sharm el Sheikh, en dat was het. Ik deed mee. Ik hield van de logistiek van het duiken – de vrijheid, de uitrusting, wat we zagen. Daarna behaalde ik een technische kwalificatie met TDI bij Divers Lodge in Sharm.
Wat was er anders aan Egypte in de jaren negentig?
(wrang glimlachend) Egypte was in de jaren negentig onder water net zo mooi als nu.
Wanneer ben je in de duikindustrie terechtgekomen?
In 2005 voltooide ik mijn MBA en werkte daarna een paar jaar in Caïro in het familiescheepsbedrijf. Ik haatte de zakenwereld, dus werkte ik twee jaar samen met Deep South Diving terwijl ik het in handen kreeg Tala. Ik heb de tijd besteed aan het werken in en leren over de duikindustrie, terwijl ik de duikindustrie opknapte Tala, die ik in 2005 lanceerde.
In 2003 kwam ik GUE (Global Underwater Explorers) tegen en werd verliefd op het ‘Doing It Right’ [DIR]-systeem. Dat is wat mij echt tot technisch duiken heeft gebracht. Mijn partner was GUE-technologiedirecteur Andrew Georgitsis. Hij ging zijn eigen weg, en ik merkte plotseling dat ik een duikboot had en geen ervaring met liveaboard-gastvrijheid.
Ik wist veel over duiken, maar niets over hoe je een charterschip een week lang moest runnen! Mijn eerste charter, met een groep ervaren maar vriendelijke Russen, was een enorme leercurve. Ik had nul ervaring, maar tegen het einde van het charter wist ik veel meer. Die Russen blijven tot op de dag van vandaag trouwe klanten.
Waar ben je heen gegaan?
Er gebeurden twee dingen. Ik onderhield mijn partnerschappen met mijn vrienden uit het zuiden en stopte al mijn eigen energie in de boot, en ik deed alle charters. Ik woonde aan boord, we vonden nieuwe wrakken, we doken 80-100 meter en ik maakte naam als wrakonderzoeker.
Ik heb mijn hele leven veranderd om zich te richten op liveaboard-duiken, of het nu technisch of recreatief was. Ik bracht steeds meer tijd op de boot door en eindigde uiteindelijk in een scheiding. Je zou misschien kunnen zeggen dat ik met dit nieuwe leven getrouwd ben.
Sinds je met technisch duiken bent begonnen, ben je de andere kant op gegaan. Je omarmt nu het apenduiken [met behulp van scooters met een enkele sidemount-tank, wat enorm leuk is]. Wat is er gebeurd, wanneer heb je je losgemaakt van het Doing It Right-systeem om hiermee te beginnen?
Ik ben er nooit van afgeweken om het goed te doen als het nodig is. Bij technisch duiken moet er een gestandaardiseerd systeem zijn en is er geen ruimte voor cowboys of het nemen van risico's. Nogmaals, ik moet zeggen dat hoewel veel technische systemen geweldig zijn, het GUE-standaard DIR-systeem voor mij een fantastisch besturingssysteem is.
Maar als je lang genoeg op een duikboot leeft, begin je gekke dingen te doen, en daar is het duiken met apen ontstaan. We namen een cilinder en een scooter en gingen mee op 10-20m in onze zwembroek, masker, vinnen en S70.
Maar voordat je kunt apenduiken, moet je over een absoluut perfect drijfvermogen beschikken. Als je dat niet doet, kom je letterlijk in grote problemen. Ik besefte ook dat apenduiken waarde heeft vanuit een entertainment- en educatief oogpunt. Het bewijst ook een punt: je hebt alleen gas, water en vaardigheden nodig, vooral drijfvermogen.
Wat was je grootste mislukking met scooters?
Op een dag zullen we moeten kijken of we vanaf de kust kunnen duiken Rosalie Moller aan de Thistlegorm op scooters. We hebben scooters met een groot bereik aangeschaft en een kompassysteem bedacht. We hebben ervoor gezorgd dat onze rebreathers met gesloten circuit werken en gereed zijn.
We hebben een proefduik gemaakt vanaf de vuurtoren bij Hurghada naar de El Mina (een Egyptische marinemijnenveger die in de oorlog van 1973 tot zinken is gebracht). We stapten in en vertrokken, maar helaas, in plaats van de El Mina we reden verder en kwamen terecht in de haven van Hurghada.
Toen we bovenkwamen, werden we opgewacht door de ongeamuseerde blik van veiligheidsagenten. Onnodig te zeggen dat we dat experiment niet nog een keer hebben geprobeerd.
Hoe zie jij de toekomst van het duiken in Egypte?
Egypte is en blijft het hart van de mondiale duikindustrie. Je kunt de gezondheid van de duikindustrie meten door de Egyptische duikreissituatie te beoordelen. Als je dit jaar bijvoorbeeld veel PADI-cursussen in Duitsland hebt afgerond, kunnen we ons verheugen op veel Duitsers die volgend jaar in de Rode Zee duiken.
Het is nog steeds levendig, er leven nog steeds heel veel koraal en dieren in het wild en, belangrijker nog, er zijn veel verantwoordelijke exploitanten die zich bekommeren om het milieu. Natuurlijk hebben we uitdagingen, en een paar mensen hebben de kant laten zakken, maar over het algemeen ben ik ongelooflijk positief.
Waar gaat het heen met de bredere duikwereld?
Het groeit. Het kent enorme uitdagingen. Er is veel concurrentie van watersporten die plotseling heel toegankelijk zijn geworden, zoals kitesurfen, paddleboarden en surfen. De gemiddelde duiker duikt slechts zeven jaar.
Duikers hebben uitrusting nodig om te duiken, en dat houdt sommige mensen buiten. De duikindustrie blijft groeien, maar de markten zijn wispelturig en voortdurend in beweging. Ik denk echter dat de markt nog steeds groeit en zal blijven groeien – ik denk dat ik dit nog lang zal doen.
Met die noot eindigt het interview uiteraard. Faisal begint achter de bar te werken en samen plannen we de duiken voor de volgende dag. Het is mij duidelijk dat nu mensen als Faisal hun ongebreidelde enthousiasme in het duiken steken, de toekomst van de industrie verzekerd is.
Er is een tijd voor plezier en een tijd om technisch te zijn bij het berekenen van gasmengsels en bodemtijden. Faisal weet wanneer elke houding nodig is. Ik heb het gevoel dat als nog maar een paar mensen zijn visie zouden kunnen navolgen, het duiken nog sneller zou groeien.
Ook op Divernet: Rode Zee door een nieuwe lens, Aanbreken van duiktoerisme in de Rode Zee, Liveaboards in de Rode Zee
Ik kijk uit naar een duiktocht door de Rode Zee in de toekomst!