Wat gebeurt er met een duiker die wordt beschuldigd van doodslag?

NIGEL CRAIG krijgt nog steeds flashbacks en hij wil niet meer duiken, laat staan ​​lesgeven. Hij praat met Steve Weinman en herbeleeft de zondagochtendduik op een duiklocatie in het binnenland die zijn leven op zijn kop zette – en de nachtmerrieachtige reeks ervaringen die daaruit volgde

Stel je voor dat je je ochtendpost opent en een brief vindt met de titel: “Hoorzitting gepland... U wordt beschuldigd van de hier genoemde misdrijven: (1) Doodslag 24/07/2016. ' 

Er was geen voorafgaande waarschuwing geweest, maar de datum doet je gedachten terugdenken aan een van je laatste duiken, meer dan vier jaar eerder. 

“Ik kan mijn ogen sluiten en die duik zien”, zegt Nigel Craig. “Vele avonden zit ik tot drie uur in de ochtend op en probeer het gewoon uit mijn gedachten te krijgen. Nadat ik met jou heb gesproken, zal ik vannacht waarschijnlijk niet slapen omdat het door mijn hoofd blijft spoken.

We zitten in een Portakabin op de modderige bouwplaats waar Nigel bezig is met het bouwen van een nieuw huis voor zichzelf. Hij heeft mij de plannen laten zien: het is een heel aantrekkelijk huis met vijf slaapkamers. 

Hij is het ermee eens dat hij niet alleen huizen bouwt, maar ook een vorm van bezigheidstherapie is. Het kan helpen om zijn gedachten af ​​te leiden van het incident dat acht jaar geleden in het diepste deel van de Leicestershire-duikplek Stoney Cove begon en hem sindsdien achtervolgt.

Zijn geval was misschien wel het geval dat duikers, in ieder geval in Groot-Brittannië, uiteindelijk bewust maakte van de gevaren van IPO (Immersive Pulmonary Oedema). Maar toen het allemaal begon in 2016 wist Nigel, net als de meesten van ons, niets van de aandoening. Dat doet hij nu. 

De achtergrond

Nigel, die nu 58 is, groeide op in Daventry in Warwickshire en verhuisde een paar kilometer naar Northampton toen hij trouwde met zijn vrouw Della, een verpleegster.

Toen hij de school verliet, was hij gaan werken als leerling loodgieters- en verwarmingstechniek bij een bedrijf dat hem ook de kans gaf ervaring op te doen in alles, van metselen tot stukadoorswerk. Het was een solide basis, en tegen de tijd dat hij 24 was, werkte hij als zelfstandig bouwer.

Pas toen hij eind dertig was, begon hij met duiken. “Ik heb altijd al willen duiken, was altijd gefascineerd en heb altijd gesnorkeld”, zegt hij. Hij voltooide zijn Open Water Diver-kwalificatie bij het lokale Dive Northampton in 30 en deed wat duiken in het Verenigd Koninkrijk voordat hij zijn opleiding voortzette bij Advanced OWD en Rescue Diver op Menorca, waar hij destijds een tweede huis had. 

Terug in Groot-Brittannië werd Nigel PADI Divemaster en Open Water Scuba Instructor bij Dive Northampton. Hij begon in 2009 bij het centrum te werken, altijd op vrijwillige basis, gewoon voor de lol en de vrije lucht. “Dat is wat iedereen altijd bezighoudt – we hebben zelfs onze eigen Stoney-vergoedingen betaald!” hij zegt.

Hij klom in 2010 door naar MSDT, het jaar daarop werd hij Staff Instructor en eind 2013 was hij Master Instructor (MI). Hij zou recreatief duiken op Menorca, de Malediven, Malta en Egypte, maar al zijn onderwijs vond op dezelfde plaats plaats. "Je zou me in Stoney kunnen ronddraaien, een zwart masker op me kunnen zetten, me ergens heen kunnen zwemmen en ik zou zeker mijn weg vinden." 

'Goudenballen'

Bij Dive Northampton draaide alles om teamlesgeven. “Vroeger vond ik het leuk om veel klassikale dingen te doen, vooral voor Open Water. Ik moet er honderden alleen in het klaslokaal les hebben gegeven en ze vervolgens hebben overgedragen aan een andere instructeur in het zwembad, die ze naar Stoney zou brengen. 

“Of ik zou een flink stuk Advanced doen en ze aan een andere instructeur overhandigen om ze een certificaat te bezorgen. Ik was niet geïnteresseerd in het behalen van duizenden certificaten – ik was alleen maar geïnteresseerd in lesgeven en duiken.”

Hij was er trots op een goede instructeur te zijn. De bijnaam “Goldenballs” bleef hangen nadat hij een 5/5 had gescoord op vrijwel alle 20 vaardigheden op het instructeursduikvaardigheidscircuit, en slechts één punt had laten vallen op zijn OWSI-examen. 

En hoe vaak hij ook een cursus begeleidde, vaak ging hij de avond ervoor op om de standaarden nog eens door te nemen, “om er zeker van te zijn dat wat ik de student de volgende dag vertelde 100% juist was. Ik heb hetzelfde met bouwen, ik controleer alles nog eens, zo ben ik gewoon.”

"Mensen zeiden soms dat ik grootmoedig was, maar ik zou zeggen dat ik iets heb om grootmoedig over te zijn - je komt niet bij MI als je niet weet wat je doet." 

Hij was er ook trots op dat hij openhartig met zijn studenten sprak. 'Ik zou tegen mensen zeggen: verdomme, je bent dood. Dat is het. Ik verdoezel het niet en ik wil niet dat jij het verdoezelt, want wij mensen zijn niet ontworpen om daar beneden te zijn. We hebben een apparaat dat ons in bedwang houdt en het gaat maar zo lang mee. Als je het verprutst, kom je er niet meer uit.”

De opbouw

Elektricien Richard Stansfield, 40, was een onlangs gekwalificeerd PADI Advanced Open Water Diver en had in die zomer van 30 ongeveer 2016 duiken gemaakt. 

De specialiteitscursus Deep Diver met vier duiken werd elke twee zondagen van de maand gehouden en Richard had de eerste dag de vorige maand met een andere instructeur gedaan, maar had de volgende dag gemist omdat zijn bejaarde moeder ziek was. Nu werd hij geboekt om het samen met Nigel af te ronden.  

“Ik reed altijd met het DN-busje naar Stoney, dus ik ging er op zaterdag heen om er zeker van te zijn dat er alles in zat wat we nodig hadden. Ik controleerde welke studenten we hadden en welke cursussen ze volgden, want op de dag dat ik zou de leiding hebben als de hoogst gewaardeerde. 

'Dan controleerde ik mijn leerling en deed zijn papierwerk. Aanvankelijk leek hij prima. Grote kerel, enthousiast.”

Nigel had Karol Tokarczyk als duikmeester gevraagd, nadat hij hem had opgeleid en gecertificeerd en veel met hem had samengewerkt. “Hij deed wat hij nodig had voor de student, maar nooit te veel. Ik kon op hem vertrouwen. Hij was ook IANTD-diepgetraind, hij was tot 80 of 90 meter geweest en zijn doel was 100 meter. 

“Daar heb ik me nooit aan gewaagd – ik heb de trimixcursus voor gasmengen gedaan, maar het duiken sprak me niet aan. Wat je op de meeste plaatsen op 20 of 30 meter hoogte niet kunt zien, is het bekijken niet waard.”

Nigel wist ook dat Karol met Richard had samengewerkt tijdens zijn OWD- en AOWD-cursussen, hoewel zijn enige feedback was dat hij “een beetje overgewicht had – laat hem de tijd nemen”. 

De afdaling

De duik stond gepland voor zondagochtend vroeg, 24 juli. Karol vulde het duiklogboek in voordat Nigel de briefing gaf, wat iets langer duurde dan normaal omdat hij en de divemaster op twin-12's zaten, terwijl hun leerling maar één tank van 15 liter had. 

“We hebben doorgenomen wat er zou gebeuren als we lucht moesten verversen, namen het duikplan door, controleerden samen met hem het kompas, kleedden ons aan en checkten onze buddy's. 

“Bij Dive Northampton ging je pas het water in als je een buddycheck had gedaan. Daar ging alles altijd heel grondig, studenten zien dat de docenten het goed doen en denken automatisch: dat moet je doen.”

Bij de “Bus Stop” gingen de drie het water in, deden een gewichtscontrole en zwommen op hun gemak naar de boei. Ze brachten een tijdje aan de oppervlakte door met kletsen, omdat er bubbels op de schotlijn zaten. Nigel gaf er de voorkeur aan te wachten tot de andere duikers aan de oppervlakte kwamen, in plaats van het risico te lopen dat zijn leerling tijdens de afdaling gedesoriënteerd zou raken door de bellen.

Ze begonnen te vallen, maar Richard signaleerde al snel een probleem met zijn oren. “Karol bracht hem op gelijke hoogte, ik bleef altijd in visueel contact. Zo'n vrije afdaling heeft hij misschien nog niet eerder gedaan, maar als je een shotline afdaalt, kun je de snelheid uit het oog verliezen. Hoe dan ook, Karol heeft het opgelost en we zijn verder gegaan.’

Aan de onderkant

Terwijl er bellen uit de bodem kwamen, ging Nigel verder om te controleren en zag dat twee andere duikers gewoon wegzwommen. Hij leidde de anderen naar beneden en knielde Richard neer op de Hydrobox, die op 35 meter hoogte staat, om de vaardigheden te controleren.

Toen hij om een ​​luchtmeting werd gevraagd, gaf de stagiair 150 bar aan, hoewel ze later op zijn computer zouden ontdekken dat hij tegen die tijd nog maar 130 bar had gedronken. 

“Wat hij me vertelde was prima voor wat we aan het doen waren, een wederzijds kompaszwemmen. Negentig procent van de studenten komt van de Hydrobox en gaat naar beneden – ze zijn negatief en voegen geen lucht toe omdat ze zich concentreren op het kompas. Karol zou aan de ene kant zijn geweest, ik zou iets boven en rechts van hem zijn geweest, terwijl ik zijn tankklep vasthield en mijn fakkel op zijn kompas scheen. 

“We hadden maar een paar vintrappen verwijderd, draaiden hem terug naar de Hydrobox en lieten hem nadenken over het toevoegen van lucht aan zijn droogpak en gingen door.

“Later kwamen ze erachter dat ik toen een luchtcontrole had moeten doen. Achteraf gezien wel, maar hij is een gekwalificeerd duiker, heeft de Advanced-opleiding afgerond en doet een specialiteit – in mijn ogen zou hij net zo veel moeten controleren als ik, zo niet meer. Ik kijk gewoon hoe hij zelf een vaardigheid doet. 

“Ik had Karol als zijn maatje de schuld kunnen geven dat hij het niet had gecontroleerd, maar dat hebben we niet gedaan, dat is eigenlijk het hele verhaal. In het grote geheel was het niet relevant voor wat er gebeurde, maar ze hielden me daar een paar uur aan vast.'

Richard ging weer op pad en deze keer was het een perfecte duik. “Tik hem op zijn hoofd, draai hem om en hij moet terug op de omgekeerde richting. Je weet dan of hij naakt is. Als hij niet naar een kompas kan kijken en niet weet waar hij heen zal gaan, weet je dat er kans is op narcose. 

'Als je 10 meter van de Hydrobox verwijderd bent, kun je hem niet zien, dus je bent afhankelijk van dat kompas, maar hij kwam meteen terug naar waar we waren gebleven. Het was dus onmogelijk dat hij naakt was.”

Op dit punt vroeg Nigel Richard om zijn lucht, en hij gaf 60 bar aan. Karol heeft het nog eens gecontroleerd. “We kwamen toch al naar boven, maar het was: oké, we zijn al op.”

De beklimming

Ze lieten de vereiste vijfpuntsstijging (Signaal, Tijd, Elevate, Look, Ascend) voor later achter en gingen met elkaar het shotline-niveau op, waarbij ze oogcontact hielden. Nigel gaf Karol te kennen dat hij Richards meter in de gaten moest houden en op 20 meter zei hij dat hij lucht moest delen. De divemaster gaf de ademautomaat door waaruit hij ademde, want die had een slang van 2 meter.

“Richard was op dat moment behoorlijk ontspannen, eigenlijk helemaal geen problemen. Hij ademde misschien wat zwaarder, maar we gaan omhoog en we hebben heel veel lucht.

“Iedereen bij Dive Northampton zal je vertellen: 'Nigel ademt niet'. Ik had alle drie de diepe duiken die Richard moest doen op één twinset kunnen doen, geen probleem.”

Terwijl hij doorging met stijgen, gaf Richard plotseling een signaal dat hij geen lucht meer had. “We hebben de reg gereinigd en het was prima, er kwam lucht doorheen. We hielden oogcontact en kalmeerden hem. Mijn hoofd ging toen – wat was dat? We gaan door, en dan raken we weer uit de lucht.” 

Op dit punt gaf Nigel de student zijn eigen ademautomaat, zich afvragend of de reg van Karol in de war zou kunnen zijn. Wat zou het nog meer kunnen zijn? ‘Ik heb hem weer gekalmeerd, prima, en naar de veiligheidsstop gebracht.’

De Health & Safety Executive (HSE) was het er later mee eens dat het duikprofiel “heel goed” was, zegt Nigel, zonder snelle opstijging (zie hieronder).

Stop naar de oppervlakte

"We kregen allemaal een neutraal drijfvermogen, en toen raakte Richard een beetje in paniek en probeerde te vluchten", zegt Nigel. “Toen werd ik echt voor de rechtbank gedaagd, omdat ik hem had gepakt – maar dat is PADI-training. Je laat niemand, vooral geen student, zomaar naar de oppervlakte rennen, vooral niet als je weet dat ze een werkende ademautomaat met lucht hebben – een totaal ander scenario. 

“Houd hem waterpas, het drijfvermogen nam een ​​beetje af. Ik gaf Karol te kennen dat hij op hem moest letten, want ik had hem vastgegrepen en zakte een stukje naar beneden, omdat ik me afvroeg wat er aan de hand was en even op adem kwam.”

De veiligheidsstop was vrijwel voorbij toen Karol Nigel een por gaf. "Ik keek op. Richards ogen waren verdwenen en toen viel zijn ademautomaat uit. Ik duwde hem er weer in en gaf Karol te kennen: ik ga naar boven.

“Hij liet een minuut zien, maar had op de laatste paar seconden kunnen staan. Ik heb wat lucht in Richard's trimjacket gedaan, de mijne gevuld en hem naar de oppervlakte gebracht en plat gelegd.'

Nigel ontdekte dat Karol er al in was geslaagd de loodgordel van de leerling te verwijderen. “Ik schreeuwde om de boot, zette zijn masker af en haalde de ademautomaat tevoorschijn en begon met beademen. Binnen enkele seconden stond Karol naast me, maar ik had hem te pakken. 

‘Ze hebben de boot gelanceerd. We hielpen hem overeind, sleepten hem naar binnen, ze namen hem mee en we moesten naar de kust zwemmen, stapten uit en zeiden: 'Wat is er in vredesnaam gebeurd?' Wij konden het helemaal niet begrijpen. Mensen waren bezorgd, maar niemand wilde ons echt benaderen. Een deel van het personeel huilde. 

“Nadat ik daar had gezeten, zette ik mijn hoofd een beetje in de versnelling en kregen we informatie dat hij ademde. Toen kregen we informatie over een hartstilstand… toen kregen we te horen: ‘Je hebt hem gered!’”

De politie arriveerde en een agent nam Nigel en Karol mee naar een van de kamers van het duikcentrum voor een interview dat ruim twee uur zou duren. “We waren niet voorzichtig of zo, het was letterlijk een praatje over wat er was gebeurd, maar dat interview werd later in de rechtbank gebruikt.

'De agent was geen duiker en hij schreef alles op. Maar als we het later lezen, denk ik over sommige dingen: zo heb ik het niet gezegd, ik zou die woorden nooit hebben gebruikt.” 

Nigel moest wachten terwijl de gebeurtenissen zich afspeelden voordat hij met Karol terug kon rijden. “Ik keerde terug naar Northampton en alles was erg somber. De meeste mensen bleven bij mij weg, omdat de emoties er waren. 

'Ik stapte in de auto en had net thuis geparkeerd toen ik een telefoontje kreeg om te zeggen dat hij in het ziekenhuis was overleden, en dat was het. Hij had zes uur geleefd.”

Vier jaar stilte

A postmortem Het onderzoek vond kort daarna plaats, gevolgd door nog twee in een later stadium, maar de lijkschouwer kon de doodsoorzaak niet vaststellen.

Toen de patholoog die de operatie had uitgevoerd postmortems zelf is overleden. “Dat is tot op zekere hoogte de reden waarom we denken dat de zaak is blijven liggen”, zegt Nigel.

Tabletten gevonden bij het huis van Richard Stansfield gaven aan dat hij aan hypertensie leed. Hij had al tien jaar een recept, maar dit stond niet vermeld op het medische zelfverklaringsformulier dat hij bij het duikcentrum had ingevuld. 

In een poging om Richards leven te redden, werd hij gedialyseerd, waardoor zijn bloed werd gezuiverd, hoewel uit latere weefselonderzoeken zou blijken dat hij ergens vóór zijn dood cocaïne had gebruikt. 

Nigel had ook onofficieel gehoord dat Richard, een elektricien, de maand ervoor een ernstige elektrische schok had gehad, wakker was geworden in het ziekenhuis, maar, omdat hij dat niet wilde toegeven, het excuus had verzonnen dat hij voor zijn moeder moest zorgen toen hij het tweede deel uitstelde. van zijn cursus. 

Potentieel hoge alcoholniveaus werden ook gevonden, maar werden afgewezen, zegt Nigel. Maar al dit medische bewijsmateriaal zou pas jaren later aan de instructeur en zijn juridische team worden onthuld, nadat de aanklacht was ingediend.

“We hadden een interview afgenomen op het politiebureau en ik moest het incident melden bij PADI, maar daarna gebeurde er eigenlijk niets”, zegt Nigel. “De toenmalige korpschef had gezegd: 'Geen verdere actie.' De Gezondheids- en Veiligheidsfunctionaris (HSE) had het onderzocht en zei: 'Niets te verwijten – geen verdere actie'.

“Ik kreeg bericht terug van PADI Bristol dat ze niet konden beslissen over het rapport, dus het moest naar PADI America gaan. Na ongeveer een maand had ik weer de status van leraar – ze hadden het goedgekeurd.” 

Waren de mensen over het algemeen behulpzaam na het fatale incident? “Eigenlijk zijn mensen het gewoon vergeten. Ik ging op de achterbank zitten. Ik ging naar binnen en begon weer een beetje te trainen, maar eerlijk gezegd was mijn hoofd weg. Ik heb nog een paar andere instructeurs geschaduwd, maar heb na het incident niet echt veel meer gedaan.” Hij heeft al ruim vier jaar helemaal niet meer gedoken.

Geladen

“Het was dus vrijwel opgelost en verdwenen tegen de tijd dat de brief arriveerde”, zegt Nigel. Dat was in september 2020. Een paar maanden eerder had zijn advocaat hem verteld dat ze contact zou opnemen met de politie om alles te laten sluiten. "Er was geen nieuw bewijsmateriaal, niets, dus ik was er een beetje overheen."

De zaak leek niet nieuw leven ingeblazen te zijn onder druk van Richards familieleden – volgens Nigel had hij alleen zijn moeder, die niet was geïnterviewd, en het interview van zijn vriendin bestond uit “twintig regels als dat zo was”. 

Maar hij denkt dat het een bepaalde rechercheur was, een niet-duiker, die de zaak had besproken met een politie-sergeant die was een duiker, die om welke reden dan ook had besloten dat de zaak verder moest worden behandeld. 

De twee agenten belden Nigel op voor een interview waarvan hij zegt dat het zijn advocaat geschokt had. 'Ze overhandigden ons al deze informatie, zoals de computerdownload van Richard, en we wisten niet eens van dit bewijsmateriaal. Het was wreed – we dachten dat we alleen maar een informatief gesprek wilden voeren, en ze hebben ons onder druk gezet.”  

Het was de rechercheur die Nigel voor het eerst suggereerde dat de instructeur de stagiair opzettelijk onder water had gehouden, en dat het deze actie was die tot zijn dood had geleid.

IPO

Immersief longoedeem (IPO) treft oppervlaktezwemmers en snorkelaars en kan worden veroorzaakt door kou, overmatige hydratatie, stress of reeds bestaande hartaandoeningen of hoge bloeddruk. 

Als dit bij duikers gebeurt, kan het tijdens het opstijgen verergeren door de verlaging van de partiële zuurstofdruk in de longen en het arteriële bloed. Het effect is dat de doorlaatbaarheid van de bloedvaten in de longen wordt vergroot, wat leidt tot vochtophoping in de weefsels. 

Dit kan ertoe leiden dat een duiker het gevoel krijgt dat hij niet meer kan ademen, en verklaart de signalen dat een duiker die over een werkende voorraad beschikt, signalen krijgt die uit de lucht komen. 

Andere symptomen zijn onder meer hoesten, pijn op de borst en een verminderd vermogen om het bloed van zuurstof te voorzien. Indien niet onmiddellijk behandeld, kunnen verdrinking of een hartstilstand volgen. Als dit gebeurt, kan de aandoening zeer moeilijk te onderscheiden zijn van externe verdrinking postmortem examen.

Maar in 2016 werd IPO weinig begrepen door duikers en duikopleidingsorganisaties. Er werd destijds geen training gegeven over de tekenen en symptomen, ook al werd de aandoening eind jaren tachtig beschreven door de Britse duikarts Peter Wilmshurst.

Was Nigel Craig op de hoogte van de beursintroductie op het moment van het incident? “Nee, daar heb ik nog nooit van gehoord. Ik heb er uiteindelijk heel veel over geleerd, vooral door met Peter Wilmshurst te praten. Hij praatte er al jaren over, en niemand had naar hem geluisterd.

“Toen ik over IPO hoorde, kreeg ik het gevoel van – misschien was het dat wel. Dat zou definitief de oorzaak zijn van de afwezigheid van lucht.”

Hij brengt hulde aan Bob Archell van zijn verzekeraar Dive Master – “Bob was absoluut briljant” – en ze liepen met het idee dat het een beursintroductie was die Richard Stansfield had getroffen. “Toen kregen ze Peter Wilmshurst aan boord.”

Kroon tegen Craig

Nigel verbleef een maand in een Premier Inn terwijl hij zijn proces bijwoonde voor een jury in Leicester Crown Court. De aanklacht was doodslag door grove nalatigheid en de aanklager, James House QC, opende met een bom: de beschuldiging dat Craig een drenkeling tegen zijn wil onder water had gehouden tijdens een niet-essentiële stop die ertoe had geleid dat de student in paniek raakte en uiteindelijk , tot aan zijn dood.

Dit werd snel opgepikt door de lokale pers die over de zaak berichtte, en vervolgens op grotere schaal verspreid onder lugubere krantenkoppen, waarbij het onmiddellijk werd bestempeld als de ‘veiligheidsstop’-zaak. 

Divernet wachtte in feite tot het einde van het proces en het ontslag van Nigel Craig voordat u een rapport uitvoert. Het leek destijds waarschijnlijk dat er, zoals altijd, twee kanten aan dit verhaal zouden kunnen zitten.

Advocaat James Heyworth verdedigde Nigel, geïnstrueerd door zijn advocaat Lisa Morton. Beide advocaten zijn ervaren duikers. Heyworth, PADI Divemaster en Master Scuba Diver, heeft sinds 1993 gedoken en was ook duiksupervisor in het leger. Hij was IPO al eerder tegengekomen.

De commandant van de Royal Navy, Christopher Baldwin, eerder een militaire dan een recreatieve duikexpert, werd door de aanklager ingeschakeld als getuige-deskundige. “Hij heeft me bijna twee uur lang in de rechtbank belaagd, gezegd dat ik een ongeschikte instructeur was, geen les had mogen geven, alles verkeerd deed en de duik niet eens goed had gepland”, zegt Nigel.

'Hij had zelfs het lef om te zeggen dat de enige reden waarom we niet decompressie bereikten een toevalstreffer was. Het was zo frustrerend. Het was laat in de middag en mijn advocaat was nog maar net begonnen hem te ondervragen toen de rechter hem tegenhield en zei dat we morgen verder zullen gaan.

'Of Baldwin die avond in de spiegel keek weet ik niet, maar de volgende dag was hij een totaal ander persoon. Hij heeft al zijn beschuldigingen laten vallen.”

De verdediging

Ingeroepen voor de verdediging had IPO-expert Dr. Wilmshurst samen met HSE-duikinspecteur Mark Renouf – een getuige voor de aanklager – getuigd dat de zaak alle kenmerken van IPO vertoonde.

De dokter legde uit dat de niet bekendgemaakte hypertensie van Richard Stansfield, zelfs als hij behandeld zou zijn, hem bij het duiken een groter risico op oedeem en plotselinge hartstilstand zou hebben opgeleverd. 

Het was niet bekend welk effect de cocaïne in zijn systeem zou hebben gehad bij druk, hoewel het een rol zou kunnen hebben gespeeld.

Ook technisch duikgoeroe Kevin Gurr was “absoluut briljant”, zegt Nigel. “Hij heeft alle tafels doorgenomen, omdat ze zeiden dat ik geen lucht meer had, maar natuurlijk raakte niemand zonder lucht omdat er nog 20 bar in zijn cilinder zat.

“Zoals Kevin zei: zelfs met de consumptiecijfers waar we mee bezig waren, had hij met 80 bar boven moeten komen. Op dat vlak heb ik dus niets verkeerd gedaan.”

Kevin Gurr beantwoordde de beschuldiging dat Richard rechtstreeks naar de oppervlakte had moeten worden gebracht en zei over Nigel: 'Hij is geen dokter, hij ligt onder water, hij krijgt reacties terug, hij doet waarvoor hij is opgeleid – dat is alles. Hij kan de kit daar niet onderhouden.' En we wisten niets van een beursintroductie, dus eigenlijk zei hij: ‘Je kunt hem nergens de schuld van geven’.”

Toen de jury er op 30 maart na enkele uren beraadslaging niet in slaagde een meerderheidsoordeel te bereiken, liet de Crown Prosecution Service uiteindelijk rechter Pepperall bij het Hooggerechtshof weten dat zij geen nieuw bewijsmateriaal voor een nieuw proces zou aandragen. Hij heeft naar behoren een onschuldig vonnis uitgesproken. 

“Op 3 april moest ik weer naar de rechtbank, alleen maar om de rechter te laten zeggen dat ik niet schuldig was”, zegt Nigel. “We wisten al van de vrijdag ervoor dat de zaak werd geseponeerd, maar ik moest als crimineel naar de beklaagdenbank om dat te horen. Hoe vernederend!” 

De rechercheur, van wie Nigel zegt dat hij de drijvende kracht was bij de vervolging van de zaak, kwam daarna naar hem toe in de rechtbank. “Hij probeerde mij de hand te schudden en geen harde gevoelens te zeggen.” Nigel weigerde.

'Onaangename smaak'

Vanwege de opgehangen jury, de weigering van een nieuw proces en de daaropvolgende intrekking van de zaak. 'Nigels naam is nooit echt gezuiverd', vertelde zijn advocaat Lisa mij. “Hij is zeker niet veroordeeld, maar niemand heeft ooit gezegd dat hij als zodanig niet schuldig was.

“Ik denk dat dit een bijzonder onaangename smaak achterliet bij zowel Nigel als zijn verdedigingsteam. Als individu is het natuurlijk mogelijk om terug te kijken naar een situatie en te denken dat het anders had gekund – maar suggereren dat hij strafrechtelijk verantwoordelijk was voor doodslag leek gewoon zo vergezocht!”

De mensen rondom Nigel bleven hem steunen toen de procedure voorbij was, zegt hij. Hoe zit het met Karol Tokarczyk? De divemaster was niet vervolgd omdat hij de enige andere persoon was die kon getuigen over wat er feitelijk tijdens de duik was gebeurd. 

“Dat werd lastig”, zegt Nigel. “We waren al een aantal jaren vrienden door het duiken, maar toen kreeg ik de melding dat Karol deel zou gaan uitmaken van de vervolging. Dus toen ik eenmaal aangeklaagd was, mocht ik niet meer met hem praten.' 

Hij begreep niet waarom Karol niet naast hem was aangeklaagd, 'maar dat was gedeeltelijk waar hun zaak in duigen viel, omdat Karol het gewoon zei zoals het was.

“Hij had eigenlijk geweigerd naar de rechter te gaan omdat hij zei: ‘Ik heb niets te zeggen, je weet alles wat er is gebeurd’, en ze hebben hem uiteindelijk gedagvaard.” De twee mannen hebben weer contact en blijven op goede voet.

Proberen om verder te gaan

Nigel zegt dat hij nu probeert verder te gaan met zijn leven. Zal hij weer duiken? “In mijn hoofd wil ik dat wel. Door de pandemie zijn we nooit meer weggegaan en in 2022 was ik weer op Menorca en had ik een mega-flashback tijdens het snorkelen. Het klinkt stom, met al het duiken dat ik in de loop der jaren heb gedaan, maar ik zette een masker en snorkel op en kon het gewoon niet doen.

“De eigenaar van het duikcentrum zegt: 'Kom op, Nigel, je kunt weer naar binnen.' Ik wil wel, maar ik weet het niet. Ik zal zeker nooit meer lesgeven – die verantwoordelijkheid neem ik niet.”

Kan hij schadevergoeding eisen? Er is hem verteld dat het onwaarschijnlijk is dat het de moeite waard is. Denkt hij dat hij deze ervaring ooit te boven zal komen? “Nee”, zegt hij zonder aarzeling. 

Zou hij therapie overwegen? “Ik heb een specialist gezien, maar het bevalt me ​​niet”, zegt hij, hoewel hij wel met Della over de ervaring praat. "We praten veel. Ik weet het niet, is het een mannending? Het is geen trots, want dat is al lang voorbij. Ik kan er met mijn hoofd niet omheen. 

“Misschien moet ik uiteindelijk toch iets anders gaan doen. Mensen zeggen dat tijd een goede genezer is, laten we eens kijken. Ik kan mezelf bezig houden door te werken. 

“Het heeft mij compleet veranderd, ik kon hier nu zitten en huilen, terwijl vroeger zelfs mijn vrouw zei: je hebt geen hart. Nu pakken domme dingen mij. Maar ik merk wel dat praten helpt en praten met iemand anders goed is, vooral met een andere duiker.

“Als dit vanwege een beursgang niet nog een keer iemand anders overkomt, zal ik geschokt zijn. Er zal dan een mogelijkheid zijn om de instructeur te pakken te krijgen, omdat hij er nu van zou moeten weten. PADI heeft duikers niet gewaarschuwd voor het gevaar, maar alle instructeurs moeten zich ervan bewust zijn.” 

Nigel voelt nog steeds bitterheid jegens het trainingsbureau, dat hem naar eigen zeggen niet heeft gesteund toen hij hulp nodig had, en nam pas contact met hem op nadat de aanklacht was ingetrokken. 

“Ik kreeg een telefoontje van de regiomanager van PADI, die zei: 'We zijn er voor je.' Ik zei alleen maar: "Ik denk dat je een beetje laat bent." Ik betaalde mijn abonnement elk jaar en ze zei: 'Nou, we willen je graag een jaar lang gratis lidmaatschap geven.' Ik zei: 'Ik laat het je weten', en dat was het. 

“Het zou leuk geweest zijn om wat steun te hebben, om PADI in de rechtszaal te hebben gehad. Ik zou bij geen enkel ander bureau hebben getraind, het is het grootste ter wereld en alle anderen streven ernaar om net als PADI te zijn.” Het trainingsbureau wil geen commentaar geven.

Ook op Divernet: Een beursgang overleven: het perspectief van een duiker, 'De duik die uitmondde in mijn gevecht voor het leven', Rode vlaggen voor snorkelaars: hoe je de stille sterfgevallen kunt stoppen, Hydratatie is zeker van levensbelang, maar dit is de reden waarom overdrijven riskant is