Hoe vaak krijg je de kans om met een Duits oppervlakteoorlogsschip in het Kanaal te duiken? JOHN LIDDIARD zorgt voor een verleidelijk voorproefje. Illustratie door MAX ELLIS
DE TOUR VAN DEZE MAAND neemt ons mee terug naar de oorlogswrakken van de Kanaaleilanden en het Kreigsmarine-patrouillevaartuig M-343. Het is een zeldzame kans om te duiken op een speciaal gebouwd Duits oorlogsschip uit de Tweede Wereldoorlog, anders dan een U-boot.
Lees ook: Boven 18 meter: Bouley Bay in duikjersey
Het wrak van de M-343 is in tweeën gebroken, met het achterstevendeel rechtop op de romp met platte bodem en het meer V-vormige boegdeel een paar meter verderop en naar bakboord gevallen. In tegenstelling tot schepen van de Royal Navy hoefden deze Duitse patrouillevaartuigen geen Atlantische stormen te doorstaan, en de rompvorm vertoont een ander compromis tussen zeewaardigheid en snelheid, met de nadruk op snelheid.
Het hoogste punt van het wrak is de stuurboordzijde van de boeg, dus daar begint onze tocht op 27 meter (1). Het wrak valt tot aan de kiel op 30 meter hoogte en bevat onder meer gebroken wijnflessen (2).
De breuk in het wrak loopt via de dekken van de boeg naar beneden. Terwijl we één dek omhoog gaan, is een kabelrol op de zeebodem gevallen (3)Dan, iets naar voren, biedt een andere trede tussen de dekken een opening naar de voorpiek (4).
Er is weer een kabelrol op de zeebodem gevallen met de schacht en de kop van de stuurboord-ankerkaapstander, terwijl de bakboordkaapstander nog stevig op zijn plaats zit in het boegdek (5). Net buiten de boeg rust het stuurboordanker in zijn kluispijp plat tegen de zeebodem (6).
Het achterstevengedeelte van het wrak is ongeveer 10 meter van de boeg gescheiden, maar niet in de onmiddellijk voor de hand liggende richting in lijn met de kiel. Vanaf de pauze staat de richting naar het achterschip loodrecht op de kiel.
Op een puinveld dat bestaat uit stukjes dek en romp, is het eerste onderscheidende item een kanonspin (7), vlak bij de bakboordzijde van het achterschip.
Binnen de bakboordzijde van de romp bevindt zich een van de hogedrukwaterpijpketels (8) dat voedde de M-343’s stoomturbines.
De gebruikelijke ketels op wrakken zijn cilindrische vlampijpketels, waarbij de warmte van het vuur door buizen wordt geleid die door een ketel vol water lopen. Waterpijpketels werken andersom, waarbij de brandbuizen bestaan uit water. Ze warmen veel sneller op, zijn energiezuiniger, lichter en kunnen bij hogere druk werken.
Het nadeel is dat waterpijpketels ingewikkelder en dus duurder zijn om te vervaardigen, en ook duurder om te onderhouden.
De overgrote meerderheid van de vlampijpketels wordt aangetroffen op koopvaardijschepen, waarbij waterpijpketels bijna uitsluitend worden gebruikt voor oorlogsschepen (opmerkelijke uitzonderingen zijn de waterpijpketels die worden gebruikt op Liberty-schepen zoals de James Eagan Layne, Wrak Tour 62, april 2004).
Het wrak ter plaatse van de ketels is tot aan de kiel afgebroken, maar verder naar achteren is het hoofddek redelijk intact (9). De motoren die door de ketels van stoom werden voorzien, zijn vermoedelijk ergens onder het intacte dek verborgen.
Verder naar achteren, op de hartlijn van het dek, bevindt zich een wigvormig verhoogd gedeelte met verschillende katrolblokken eromheen verspreid (10). Het doel hiervan wordt onmiddellijk duidelijk aan de bakboordzijde van het dek, waar een mijnenvegende drone of ‘vis’ redelijk intact ligt, hoewel op sommige plaatsen een beetje verrot. (11).
Net achter het mijnenvegertuig wijst een mortelbuis voor dieptebommen schuin naar buiten, met daarachter een voorraad dieptebommen gestapeld in een uitsparing in het dek (12).
Deze uitsparing zou ook de locatie zijn geweest van het 105 mm kanon, wat blijkt uit de pen en de steunen die aan de achterkant van de uitsparing aan bakboord rustten. (13). Het kanon zelf is op de zeebodem gevallen, net buiten de bakboordzijde van de romp (14).
Nu aan de achtersteven (15), de gegevens die we hebben kunnen ontdekken en de configuratie van het wrak komen niet overeen. De romp van de M-343 was slechts één voorbeeld van een generiek ontwerp dat door de Kreigsmarine tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt en dat een aantal evoluties doormaakte.
Wanneer de M-343 werd gelanceerd in december 1941, de configuratie was voor dubbele propellers en een enkel roer. Dit wrak heeft echter dubbele propellers en dubbele roeren, een configuratie die medio 1943 werd aangenomen om de manoeuvreerbaarheid te verbeteren.
Aangezien de M-343 is het enige schip uit de serie dat in dit gebied verloren is gegaan, en omdat het pas in juni 1944 verloren ging, is de identificatie hoogstwaarschijnlijk accuraat. Misschien overlapt de productie van de verschillende configuraties elkaar, of anders werd hij oorspronkelijk gebouwd met slechts één roer en later geüpgraded.
Terwijl het achterschip naar stuurboord wordt afgerond, rust een torpedo intact op de zeebodem vlak bij het achterschip (16). Veel schepen van deze klasse hadden op het dek gemonteerde torpedobuizen aan boord, één aan weerszijden van de boeg.
Ervan uitgaande dat de torpedo deel uitmaakte van de M-343Omdat het om bewapening ging en niet om vracht, hadden de buizen heel goed kunnen worden geborgen vanwege hun grote gehalte aan non-ferrometalen.
Terug op het achterdek, een lier (17) is een ander onderdeel van de mijnenveegapparatuur.
Verder naar voren langs de stuurboordzijde van het wrak, net vóór de uitsparing en op de zeebodem naast het wrak bevindt zich nog een kanonsteun, compleet met kanonschild en machinegeweren (18).
Daarnaast bevindt zich een dieptebom en een spie/wiegsamenstel (19) gebruikt om het te lanceren vanaf een van de mortieren op het dek.
Het laatste punt van onze rondleiding is de stuurboordketel (20), aanzienlijk kapot vergeleken met de bakboordketel, maar daardoor in veel opzichten interessant, omdat het de complexiteit van het waterbuizensysteem laat zien.
De bewapening van deze klasse mijnenvegers varieerde enorm, maar wat zeker is, is dat er meer wapens waren gemonteerd dan onze tour laat zien. De tijd die nog overblijft voor het opstijgen kan dus goed worden gebruikt bij het zoeken naar verdere kanonnen buiten het hoofdgedeelte van het wrak.
VEEGMACHINES WEGGEWEGEN
Slechts acht dagen na D-Day stoomden drie Duitse mijnenvegers op volle kracht uit om de strijdkrachten van de Royal Navy te ontwijken die de aanvoerlijnen over het Kanaal naar de invasietroepen beschermden. schrijft Kendall McDonald.
Eenmaal vrij, moesten de mijnenvegers schuilen tussen de Kanaaleilanden voordat ze verder gingen met het opruimen van nieuw aangelegde Britse mijnenvelden in de toegang tot de Duitse marinebasis bij Brest. Terwijl ze dit deden, zouden ze onder de bescherming staan van de E-boat-flottieljes op Guernsey.
Eén van die mijnenvegers, M-343, was een van de 131 M-boten van het type uit 1940, gebouwd door Duitse werven tussen 1942 en 1945. Ze zou ook een van de 62 van dat type worden die tijdens hun verkenningen in vele oorlogsgebieden in het Westen tot zinken zouden worden gebracht.
Ondanks het verlies van bijna de helft van de gebouwde mijnenvegers, waren deze mijnenvegers goed ontworpen voor hun taak: 543 ton, 62 meter lang en 9 meter breed, met motoren van 2,400 pk die ze een maximale snelheid van 17 knopen gaven. Maar hun verdediging was licht: de gebruikelijke 87 bemanningsleden hadden één 4.1 inch kanon en twee luchtdoelkanonnen, een 37 mm en een 20 mm.
Niet dat hun vuurkracht van veel nut zou zijn. De drie veegmachines werden door de radar opgemerkt bij Cap de la Haag toen ze richting de Kanaaleilanden begonnen te draaien.
Binnen enkele minuten werden ze getroffen door vuur van de RN-torpedobootjager Ashanti en de door Polen bemande torpedobootjager Bliksem. Op 1.40 juni om 14 uur brachten voltreffers de mijnenveger tot zinken M-83. De andere twee stormden weg de duisternis in, maar de marine stopte lang genoeg om 24 Duitse overlevenden op te pikken. Daarna hervatten ze de achtervolging.
Om 2.30 uur vonden ze de M-412 , verlamde haar met verschillende voltreffers en beëindigde vervolgens de lopende strijd door te zinken M-343 toen ze ten zuiden van Jersey vluchtte. Er zijn geen gegevens over overlevenden.
GIDS
ER KOMEN: John Liddiard dook op de M-343 oppompen van Maureen van Dartmouth. Ga vanaf het einde van de M5 verder zuidwaarts op de A38. Sla linksaf de A384 op richting Totness en vervolgens de A3122 richting Dartmouth. In Dartmouth, Maureen pikt op vanaf de drijvende steiger, gewoon in het eenrichtingssysteem. Na het uitladen is de dichtstbijzijnde parkeerplaats voor lang parkeren de Park and Ride op de top van de heuvel, hoewel je misschien het geluk hebt een plekje dichterbij te vinden in een zijstraat.
GETIJDEN: Met een getijdenverschil van 10 meter is speling essentieel en begint 45 minuten vóór hoogwater of laagwater in St. Helier. Bij springtij duurt de slapte minder dan 15 minuten.
HOE U HET VINDT: De kaartpositie is 49 00.943N, 002 14.628W (graden, minuten en decimalen).
DUIKEN, LUCHT & ACCOMMODATIE: Maureen, schipper Mike Rowley, 01803 835449Vindt u op deepsea.
Kwalificaties: Geschikt voor elke sportduiker, op een diepte die zeer geschikt is om het meeste uit nitrox te halen.
VERDERE INFORMATIE: Admiraliteitskaart nr. 3656, Plateau des Minquiers.
Pluspunten: Goed beschut bij slecht weer. Kalkwater is niet nodig.
Pluspunten: Een zeldzame kans om op een Duits oorlogsschip te duiken.
Nadelen: Sterke getijden en kortstondig stil water.
Met dank aan Mike, Penny en Giles Rowley.
Ander Duits oppervlakteoorlogsschip Wrakrondleidingen op Divernet: F2, Karlsruhe, Wahrendorf V209
