TANK-DUIKER
De tanks die hebben gewonnen
Het was het Adopt A Wreck-project van het jaar – zo meldt CHARLOTTE CRUMPLER van de NAS
Een van de Valentine-tankwrakken in Studland Bay. Inzet: Tweeëndertig tanks namen deel aan Exercise Smash in 1944.
OP DE OCHTEND VAN Op 4 april 1944 naderde een vloot landingsvaartuigen de kust van Dorset, wat het begin van Exercise Smash betekende.
De komende twee weken zou het strand van Studland Bay, gekozen vanwege de gelijkenis met de stranden van Normandië, herhaaldelijk vanuit de lucht en op zee worden aangevallen.
Scherpe munitie bombardeerde de baai terwijl de repetitie voor de aanstaande D-Day-invasie plaatsvond, met als doel de operatie zo realistisch mogelijk te maken voor de betrokken regimenten.
De oefening was zo belangrijk dat ze in een van de latere fasen werd gadegeslagen door koning George VI, Winston Churchill, de Amerikaanse generaal Eisenhower en veldmaarschalk Montgomery.
Vijf kilometer uit de kust werden twee squadrons amfibische Valentine-tanks in het water gelanceerd, klaar om hun rol in de komende invasie te oefenen. Maar vanwege onvoorziene ongunstige weersomstandigheden bereikten zeven van die 32 tanks die dag nooit de kust, wat het leven kostte aan zes bemanningsleden.
Bijna 75 jaar later liggen twee van de zeven tanks nog steeds intact op de zeebodem, nadat ze de daaropvolgende oorlogsgebeurtenissen en natuurlijk verval hebben overleefd.
Nu een populaire duikplek, liggen de overgebleven tanks ter nagedachtenis aan een operatie die mogelijk de loop van de Tweede Wereldoorlog zou hebben veranderd.
Verscheen in DIVER februari 2019
ONDANKS HET BELANG Van deze wrakken was weinig onderzoek gedaan totdat de sintels van de Isle of Purbeck Sub Aqua Club (IPSAC) hun passie voor duiken met een doel blootlegden. In 2017 startten ze een project om de tanks te onderzoeken met als doel een archief aan te leggen en hun bevindingen tentoon te stellen ter ere van de 75e verjaardag van Oefening SMASH dit jaar.
IPSAC-leden hebben hard gewerkt om nieuwe informatie aan het licht te brengen over wat een “topgeheime” operatie was. Door schetsen van hun veldwerk vast te leggen en te ontwikkelen, konden ze plattegronden van de zeven tanks maken en hun locaties in de baai nauwkeurig documenteren.
“De tanks werden vaak beschouwd als slechts een tweede duik of zoiets voor beginners”, zegt Nick Reed, projectleider van het Valentine 75 Project. “De feedback van lokale duikcharterexploitanten is echter dat na de publiciteit die ons project aan de tanks heeft gegeven, mensen nu verzoeken om ermee te gaan duiken.
“Het is een belangrijke prestatie van het project geweest om mensen bewust te maken van de geschiedenis van de tanks en de bijdrage die ze hebben geleverd aan de Tweede Wereldoorlog.”
Door de aandacht die het project in de media kreeg, kwamen familieleden van de mannen die betrokken waren bij Exercise Smash naar voren, waardoor de club gezichten kon plaatsen bij de namen van degenen die om het leven waren gekomen.
"Tot nu toe hebben we foto's gevonden van vier van de zes, en het was echt ontnuchterend om te zien hoe jong ze waren", zegt Reed. “Het waren geen door de strijd geharde veteranen, het waren gewoon jonge mannen van eind tienerjaren en begin twintig die hun plicht deden.”
Door een opbeurende wending van het lot hadden de leden ook het geluk het ontroerende verhaal te horen van de enige overgebleven overlevende van de oefening, Albert Price.
Price was pas 19 op het moment van de oefening, nadat hij had gelogen over zijn leeftijd als vrijwilliger, en herinnert zich dat hij uit zijn gevallen tank werd gered – evenals de gebeurtenissen die volgden tijdens de D-Day-landingen in Normandië zes weken later.
Reed beschrijft het interviewen van Price als het hoogtepunt van het project. “Het was een voorrecht om deze geweldige heer te ontmoeten en zijn verhaal te horen”, zegt hij.
“Toen we hem bezochten, hebben we een paar uur geboeid naar zijn ervaringen geluisterd. Het is moeilijk te begrijpen wat hij op 19-jarige leeftijd heeft meegemaakt, en de manier waarop hij het verhaal vertelde was zo vanzelfsprekend.
“Het heeft ons echt duidelijk gemaakt hoeveel dankbaarheid we aan zijn generatie verschuldigd zijn.”
IN DE LOOP VAN van het project heeft het IPSAC-team niet alleen de verborgen geschiedenis van de oefening onthuld, maar ook de verhalen van de mannen die hun leven hebben opgeofferd, en hun nagedachtenis herdacht door hun enthousiasme voor doelgericht duiken nieuw leven in te blazen.
Om deze reden heeft het Valentine Tank 75 Project de Adopt a Wreck Award ontvangen van de Nautical Archaeology Society (NAS).
“Het winnen van de Adopt a Wreck Award is een echte bevestiging van het harde werk en de moeite die clubleden in het project hebben gestoken”, zegt Reed. “Het was een waar genoegen om deel te nemen en het heeft de club zoveel gegeven. Nieuwe dingen ontdekken is verslavend en je wilt doorgaan en meer ontdekken.”
“Zoals het NAS-motto zegt: ontdekking is nog maar het begin.” Hij nam de prijs samen met mede-IPSAC-lid Keith Coombs in ontvangst op de jaarlijkse NAS-conferentie “Building a Future for Our Maritime Past” in Newport eind 2018.
De Adopt a Wreck-prijs wordt elk jaar uitgereikt aan de persoon of groep die via het NAS-programma de belangrijkste bijdrage heeft geleverd aan archeologie en onderzoek. Het is ontworpen om duikclubs en het publiek aan te moedigen actief te zijn bij het vastleggen van de locaties die ze graag bezoeken.
Hoewel het voor clubs het meest gebruikelijk is om scheepswrakken te adopteren, kunnen ook andere soorten wrakken, zoals vliegtuigen, tanks of maritieme infrastructuur, worden geadopteerd. En de zee is echt niet de limiet, want op het land is er een scala aan havenwerken en gebouwen met nautische verbindingen, kustwoningen, rompen en ander materiaal van archeologisch belang dat in aanmerking zou kunnen komen.
In 2018 kende de NAS een Zeer Commended Award toe aan Ed Cumming voor zijn Waifs of the Sea-project. Hoewel hij niet langer een duiker was, creëerde Cumming een uitgebreide index van scheepswrakken, scheepsincidenten en scheepsverliezen die in de Britse pers vanaf de 19e eeuw werden geregistreerd, wat nieuw inzicht bood in het lot van de vele wrakken in Groot-Brittannië en het onderzoek naar scheepsincidenten in de hele wereld hielp. Britse eilanden.
Cumming omschreef de onderscheiding als zeer onverwacht in het licht van de Adopt a Wreck-titel. “Dit had ik zeker niet gedaan, maar ik overtuigde mezelf ervan dat ik er inderdaad enkele duizenden had geadopteerd”, zegt hij.
Sinds de lancering van het programma in 2003 hebben clubs en individuen in het hele Verenigd Koninkrijk locaties geadopteerd. Paul Barnett, voorzitter van de Friends of Purton, claimde de onderscheiding in 2007 en zegt dat het ontvangen ervan voor zijn werk aan de Purton Hulks “een zeer dierbare herinnering blijft, die ik beschouw als een belangrijke opstap in de lange reis naar de locatie van de Purton Hulks. formele erkenning als een erkenning van nationaal belang”.
In 2015 was het kaliber van de aanmeldingen zo hoog dat er twee winnaars bekend werden gemaakt. Nigel Braybrooke (rechts), projectcoördinator voor de Severnside Sub-Aqua Club, had gedoken in het wrak van het vrachtschip Baygitano uit de Eerste Wereldoorlog en wilde “de Baggy tot leven brengen”.
“Het hoogtepunt was dat we werden gevraagd om onze projectresultaten te presenteren aan de voorzitter van de vereniging, dr. Phil Harding, en onze NAS-collega’s”, aldus Braybrooke. “Het winnen van de prijs heeft andere clubs aangemoedigd om hun eigen projecten te starten, en zal helpen de registratie van ons maritieme erfgoed voort te zetten voordat het verdwijnt.”
