Gezondste rif ter wereld?

EEN JAAR LATER en nu verloofd, zijn Jade en ik terug in de Filippijnen. Schoonvaders hebben een stereotiep afschrikwekkend imago, maar gelukkig is de mijne geobsedeerd door duiken.
Nog gelukkiger is dat hij heeft besloten ons mee te nemen op een gezinsuitje naar het Tubbataha-rif, bekend als de grootste onderwaterschat van de Filippijnen. We reizen aan boord van de Solitude 1, een nieuw liveaboard in de regio dat tot nu toe voornamelijk in Palau heeft geopereerd.
Om daar te komen nemen we een snelle vlucht van Cebu naar Puerto Princesa, de hoofdstad van Palawan. Palawan is het meest geïsoleerde grote eiland van de Filipijnen. Het is niet alleen het toegangspunt tot het Tubbataha-rif, maar staat ook bekend om de opkomende strandgemeenschap El Nido en een wonderbaarlijk ondergronds riviersysteem.
We arriveren een nacht eerder en checken in bij Hibiscus Garden Inn, waar de eigenaar Thierry is gezalfd tot “de Franse Robinson Crusoe”. Als avontuurlijke twintiger kocht Thierry een afgelegen eiland in de Filippijnen en bracht daar de volgende twintig jaar in een zalig isolement door.
Hij vertelt ons zijn levensverhaal over pastis en nodigt ons uit om met hem mee te gaan voor een vleesfeest in het nabijgelegen restaurant Captain Ribs.
Als ik naar hem luister, moet ik denken aan de zin van Jack Kerouac: "De enige mensen voor mij zijn de gekken, degenen die gek zijn om te leven, gek om te praten..."

DE VOLGENDE DAG we pakken onze katers in en worden overgebracht naar de boot. Bo Mancao, een charismatische Cebuano, is onze gastheer en duikgids voor de week en altijd behulpzaam.
Het Tubbataha-duikseizoen duurt slechts drie maanden, van maart tot juni, en we maken deel uit van een van de laatste charters van het jaar.
Jade en ik maken ons nest in de uitstekende camerakamer en kijken vol ontzag toe terwijl de veelgeprezen fotograaf William Tan naast ons nauwgezet zijn opstelling voorbereidt.
Solitude 1 is een herbouwd koopvaardijschip met een stalen romp van 52 meter en een van de duurdere liveaboard-opties in de regio. De faciliteiten zijn indrukwekkend en er is één medewerker per gast.
De Spaanse cruisedirecteuren Alfonso en Diego brengen een schat aan ervaring en een subtiel gevoel voor humor mee naar de ervaring. Aankondigingen voor maaltijden en duikbriefings worden gedaan via de intercom met een begeleidende soundtrack. Ik moet er nog steeds aan wennen dat ik niet elke dag wakker word met het Gladiator-thema!
We varen 's nachts om de verre riffen te bereiken en worden wakker met een vlakke, turquoise zee en prachtige zonneschijn. Wij zijn de eerste groep duikers en gaan aan boord van de skiff voor een snelle rit naar de duikstek, waar Bo instapt voor een stroomcontrole. We hopen op de snelle stromingen en thermoclines die pelagische vissen met zich meebrengen.
Terwijl ik onder de oppervlakte zak, ben ik duizelig van opwinding. Het voelt alsof we zoveel tijd en onderzoek voor ons hebben.
Terwijl het tij stroomt, dalen we snel naar 10 meter en komen we een school jacks tegen die stroomopwaarts zwemmen. De school blijft krap en duizend ogen volgen ons als we dichterbij komen voor foto's.
Binnen enkele seconden zijn ze gepasseerd, en het heeft geen zin om ze in de stroming te achtervolgen. We laten ons over de rand vallen en betreden een nieuw landschap langs de muur.
We stoppen onze afdaling op 30 meter. Hier ontspruiten manshoge zeewaaiers uit de donkere rotsen en kunnen we ver beneden de witpuntrifhaaien op het zand zien rusten. Het zicht is spectaculair.
Onze aandacht is nu verdeeld tussen de actie op de muur en het oneindige blauw aan de andere kant. Voorlopig staren mijn camera en ik naar de koralen, zeewaaiers en sponzen. Elke klik van de sluiter vergroot mijn gevoel van verwondering terwijl de flitsers tijdelijk de prachtige natuurlijke kleuren van dit rif aan het licht brengen.
De rots is doorspekt met grotten en uitsteeksels waar we met kinderlijke nieuwsgierigheid een ronde, zwangere kaartkogelvis ontdekken.
Ondertussen heeft de duikgids zijn ogen op het blauw gericht en zijn onze oren klaar voor het kenmerkende metaalachtige geluid.
We horen een gekletter en de groep snelt de open zee in. Daar onderscheiden we het silhouet van scholende barracuda's.
Net als veeboeren maken we een brede lus om hen heen en proberen ze terug naar de muur te dwingen. Ik hoor opwindend grommen regelgevers terwijl ik de frame foto en houd de sluiter ingedrukt.
We gaan terug het rif in voordat de stroming ons te ver meeneemt. Een elegante grijze rifhaai is er om ons even te begroeten terwijl hij zijn dagelijkse rondes uitvoert. Omdat we dit onderwaterparadijs niet willen verlaten, verlengen we de duik door naar de top van het rif te gaan, waar zonnestralen de ondiepe wateren binnendringen en een rif laten zien dat zo gezond is dat David Attenborough het zou moeten vertellen.
Er zijn bergen staghorn- en tafelkoralen zonder tekenen van de verbleking die andere gebieden in de regio Azië-Pacific heeft verwoest.
Een paar groene schildpadden liggen lui op het harde koraal en laten ons dichtbij komen zonder te bewegen. Helaas is onze tijd om en verlaten we met tegenzin het water.

TUBBATAHA IS GELEGEN in de open oceaan en omvat twee grote atollen en het kleinere Jessie Beazley-rif (genoemd naar een kapitein die erin stortte). Het biedt 97,000 hectare maritiem park – dat is bijna 10 keer zo groot als Parijs. De enige glimp van land die je de hele week zult zien zijn een paar zandbanken, een vuurtoren en het rangerstation.
Tubbataha staat op de meeste nautische kaarten verkeerd gepositioneerd, waardoor veel schepen daar aan de grond zijn gelopen. Overblijfselen steken af ​​en toe uit het oppervlak.
Gedurende de week duiken we op de meeste van de 17 officiële locaties. Ze volgen allemaal een zeer vergelijkbaar profiel van een ondiepe riftop, omzoomd door steile wanden die snel in de afgrond vallen.
Vanwege de voortdurend overvloedige en gezonde riffen valt geen enkele locatie op. Het is een kwestie van je geluk beproeven en het pad van ontmoetingen met zeeleven volgen.
Ik geloof dat Tubbataha op dit moment misschien wel het gezondste rif ter wereld is. Komodo en Raja Ampat delen vergelijkbare gezonde koralen, maar Tubbataha heeft een voorsprong als je kijkt naar de gezonde populatie rifhaaien. Bij elke duik zien we haaien, een enorme bevestiging van de bescherming die het mariene park biedt.
Er is ook de mogelijkheid om hamerhaaien, dorsmachines, tijger- en walvishaaien te zien, maar ik ben bang dat dit een spel met een laag percentage is dat vaak in frustratie eindigt. Tubbataha is een wilde, natuurlijke plek die geen garanties biedt als het gaat om ontmoetingen op zee.
Als ik zou terugkeren, zou ik dat eerder in het seizoen doen, wanneer het water koeler is en iets aantrekkelijker is voor pelagische soorten van groot wild.
Toch werden we bij elke duik getrakteerd op waarnemingen van gewilde soorten zoals rifhaaien, scholende barracuda's en jacks, gigantische trevally's, tonijnen, bultkoppapegaaivissen, Napoleon-lipvissen, schildpadden en mantaroggen, dus ik mag niet klagen!
De zeebewoners van Tubbataha zien weinig duikers en zijn van nature voorzichtig. Het is lastig om dichtbij te komen, en de beste strategie is om stroomopwaarts van hun traject te komen en er vervolgens op af te drijven. Een sprintbenadering van achteren zal leiden tot een gestage stroom foto's van vissenzwellen.
Ik raad fotografen aan om meer mee te nemen dan alleen een fisheye-lens.
Een rechtlijnige groothoek- of middenbereiklens zou een goed idee zijn om dichter bij de schuwere pelagische soorten te komen.
Ik wenste ook dat ik mijn macrolens had meegenomen, want er zijn volop mogelijkheden voor visportretten en gedragsfoto's.
De gezondheid van Tubbataha wordt niet alleen gemeten aan de koralen en haaien, maar ook aan de overvloed en diversiteit aan vissen. Van territoriale jonkvrouwen tot krakende papegaaien, elke duik wordt omringd door een tornado.

NEEM DE TIJD om in de ondiepere wateren tussen deze bloeiende visgemeenschap te varen. Doe het rustiger aan en je krijgt een kijkje in het dagelijkse sociale gedrag van het vissenleven: vechten, flirten, voeren en paren.
Tijdens een van onze laatste duiken worden we zelfs getrakteerd op het zeldzame schouwspel van de paring van Napoleon-lipvissen in het ondiepe water. Verteerd door oerinstincten stellen ze ons in staat veel dichterbij te komen dan normaal, en we kijken met verwondering toe hoe hun turbulente verkering eindigt in voortplanting.
Al deze plezierige activiteiten moeten worden gezien in de context van Tubbataha's geschiedenis. Het bewustzijn van de overvloedige riffen raakte wijdverspreid in de jaren tachtig en naarmate het decennium vorderde en de visbestanden aan de kust uitputten, groeide de aantrekkingskracht van Tubbataha op vissers. De commerciële visserij trof al snel schadelijke gevolgen voor het rif, met destructieve praktijken als dynamiet- en cyanidevisserij met zich mee.
Er werd een campagne gestart onder leiding van duikers en milieuactivisten om dit wereldwonder te beschermen. Het werd in 1988 uitgeroepen tot nationaal marien park en in 1993 tot UNESCO-werelderfgoed.
Geweldig op papier, maar de verantwoordelijkheid voor de bescherming van Tubbataha verschoof tussen een aantal ineffectieve managementteams nadat het tot maritiem park was uitgeroepen, en destructieve praktijken gingen door.
Marine Rangers verschenen voor het eerst halverwege de jaren negentig, maar deze soldaten die onder zeil in een geïsoleerd gebied woonden, waren slecht opgeleid, uitgerust en gemotiveerd. Ze waren ineffectief en kwetsbaar voor omkoping.
Sinds 2001, toen het beheer van het park in handen viel van het Tubbataha Marine Office, is er opmerkelijke vooruitgang geboekt. De huidige mariene rangers zijn zowel bewakers als mariene natuurbeschermers. Er zijn altijd tien tot twaalf mensen ter plaatse, en hun basis is nu een betonnen constructie uitgerust met elektriciteit en radar.
Tachtig procent van de financiering van mariene parken gaat naar politie, en het is door het hebben van een permanente task force van goed opgeleide rangers die Tubbataha heeft kunnen regenereren als een echt beschermd marien gebied. Aan het einde van onze reis bezoeken we het station en hangen rond met de rangers, die gastvrij zijn en, niet verrassend, erg goed in beachvolleybal!
Ik zie Tubbataha als een van de laatste buitenposten van de oceaan zoals die zou moeten zijn, en een essentiële bestemming voor oceaanliefhebbers.
We staan ​​misschien, zoals Leonardo Di Caprio en vele anderen hebben gezegd, op een omslagpunt voor het welzijn van de oceanen, maar ik hoop dat Tubbataha geen overblijfsel uit het verleden is, maar een model voor de toekomst.
Het laat zien dat met overheidssteun en constante, goed georganiseerde surveillance beschermde mariene gebieden kunnen functioneren. Duik erin en ontdek het zelf!