Puur plezier! Het recept komt uit Indonesië, viert diversiteit en maakt optimaal gebruik van uitzonderlijke ingrediënten, aldus ROSE & UDO KEFRIG, die geen genoeg kunnen krijgen van een gerecht op basis van veel Octopus, murene, hengelaarsvissen, koraal, spons – en heel veel vis.
Wij zijn in onze geperst wetsuits, pakte onze duik uitrusting en sprong erin – en we bevonden ons in een overvolle oerpot met vissoep. Onze Indonesische duiksafari begon vanuit Maumere op Flores en zal ons naar Lembata, Pantar en Alor leiden.
Duiken rond de eilanden onderweg betekent afwisseling – zoveel duikplekken en een ongelooflijk onderwaterleven. Van kleine dwergzeepaardjes, fascinerende mimische octopussen en scholen vissen tot grote roofdieren en een overvloed aan koralen en sponzen, alles staat op het menu.
Maar hoewel er zoveel zich eenvoudigweg voor onze ogen aandient, blijft ons advies om met een gids te duiken en zo meer te zien dan je ooit voor ogen had.
Voordat we naar onze hut worden gebracht, krijgen we een veiligheidsbriefing over reddingsvesten, reddingsvlotten en het huishouden. Ons safarischip is de Amira, wat zich vertaalt als "Prinses". Er wordt ons verteld dat ze innovatief is, uitgerust met een ultramodern navigatiesysteem, technologie, beveiligings- en reddingsapparatuur, en is gebouwd door inheemse ambachtslieden met behulp van de eeuwenoude finisi tradities van het bouwen van boten.
De 52m Amira biedt negen comfortabel eigen badkamer dubbele hutten en een enkele hut, allemaal met natuurlijke verlichting. De maaltijden worden buiten op het hoofddek of in het restaurant genuttigd, en er zijn loungeruimtes met airconditioning.
Als u niet aan het duiken bent, worden gasten uitgenodigd om van de sfeer te genieten met een sundowner op het bovenste zonnedek, of te relaxen op een van de andere dekken met een goed boek. Drie keer per dag wordt er een smakelijke fusion van Indonesische en westerse gerechten aangeboden. Tussen de maaltijden door zijn snacks, drankjes en vers fruit verkrijgbaar.
Het duikdek kwam als een leuke verrassing. Gemaakt “door duikers voor duikers”, is het een royaal ingerichte ruimte met voor iedere gast een vaste plek, meerdere spoeltanks, veel oppervlakte en een camerakamer.
Cruisedirecteur Ronan Debelius legde uit dat de duikkaart van Alor in twee gebieden is verdeeld: de Straat van Pantar voor groothoeklens fotografie en de baai van Kalabahi voor modderduiken.
Hij waarschuwde ons ook voor sterke stromingen, met stromingen in de Pantar Strait die oplopen tot 20 knopen, en sterke draaikolken waar zelfs schepen soms tegen moeten vechten. Deze stromingen dienen echter om de koralen en de vele kleine en bizarre wezens en vissen te voeden.
De eilanden, van vulkanische oorsprong, worden gekenmerkt door bergachtige landschappen. Je vindt er eenzame stranden en dicht regenwoud met een rijke verscheidenheid aan dier- en plantensoorten.
Kalabahi-baai
We kwamen aan in Kalabahi Bay en zagen hoe de eerste groep duikers zich klaarmaakte. Enkelen van hen hadden Indonesië en de Koraaldriehoek nog niet eerder bezocht, en we wisten dat het onwaarschijnlijk was dat ze teleurgesteld zouden worden door het modderduiken – al die zeldzame, buitenaardse wezens die zich zo slim verbergen om te ontdekken. Er staat stroming en het zicht kan slecht zijn, maar de ervaren gidsen weten de weg.
Een van de beste van deze locaties was de Mucky-moskee, gelegen net achter de ingang van de baai. Langs het glooiende rif worden visvallen, touwen, kleding en ander door de mens gemaakt afval gevonden, gevangen rond sponzen en algen, maar het biedt wel een thuis voor gekken zoals stekelige zeepaardjes, zebrakrabben, Coleman-garnalen, inktvissen en boxerkrabben.
Straat Pantar
We zeilden de Kalabahi-baai uit naar Pantar Strait, waar het onderwaterlandschap dramatisch verandert. Explosief zeeleven verwelkomt duikers in deze afgelegen hoek van Indonesië, en de duikplekken hebben als centraal thema het vissenleven en de hoge koraalbedekking.
Gevoed door inkomende stromingen uit de Indonesische Zee en de Stille Oceaan, daalde het zicht tijdens onze reis niet onder de 25 meter en reikte tot wel 40 meter.
In het noordoosten van Ternate Island mochten we proeven van duiken in de Pantar Strait. Bij de Edge kwamen we een helling vol zweep- en zachte koralen tegen die zachtjes naar een diepte van 10 meter zakten, gevolgd door een drop-off die meer dan 100 meter de afgrond in stortte.
Nog nooit heb ik zulke gigantische vatsponzen gezien. Mijn duik-computer herinnerde me er maar al te snel aan dat het tijd was om naar de oppervlakte te komen. Ik dacht dat ik al veel indrukwekkende koraallandschappen had gezien, maar Alor moet je zelf zien.
Beangabang
Jij wat? Bonen-go-bang? Het is weer een duikstek en het woord lijkt prachtig over de tong te rollen, net zoals wij achteruit de kleine baai in het zuidwesten van Pantar Strait binnenrollen. Bij het Teluk Beang Reef glijd je over een donkere zandbodem met harde en zachte koralen en prachtige sponzen en bewonder je scholen fusiliers en sweetlips die moeiteloos in de stroming zwaaien.
Onze dagelijkse duiken leverden waarnemingen op van hengelaarsvissen in alle kleuren en maten, schorpioenvissen, flabellina naaktslakken, krabben, talloze garnalen, kreeften en de meest gewilde en goed gecamoufleerde Neushoorns.
Deze vissen, uit de schorpioenvissenfamilie, zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren en soorten. Ze voeden zich met schaaldieren, koppotigen en vissen en hanteren een wachtstrategie, waarbij ze stil blijven staan en klaar zijn voor een prooi die te dichtbij komt. Door met hun mond een vacuüm te creëren, kunnen ze in een fractie van een seconde nietsvermoedende voorbijgangers naar binnen zuigen.
Roze bos
Muck-duikplekken met zwart lavazand worden vaak denigrerend koraalvrije ‘woestijnen’ genoemd, maar onze duik in Pink Forest heeft dat cliché gelogen. We hebben veel zachte koralen gevonden, waarbij schaaldieren bijna elke spleet bezetten. Zeldzame zeeslakken leken zich te koesteren in de doordringende zonnestralen, terwijl gele zeekomkommers, blauwe en groene zakpijpen en harlekijngarnalen onmiskenbaar waren met hun zeer opvallende patronen.
Kel's droom
Eén duik was bijzonder de moeite waard. De plek staat bekend om zijn grote pelagische vissen, maar om ze te zien kun je met een sneltrein reizen. De duikomstandigheden zijn niet altijd ideaal en de timing moet goed zijn.
Kel's Dream wemelt van scholen kleine vissen, waaronder anthias en fuseliers. Je moet je schoppen vinnen om je positie vast te houden omdat de stroming meestal behoorlijk sterk is, maar als je daar eenmaal bent, moet je uitkijken naar barracuda's en zwartpunthaaien.
De groei en diversiteit van koralen zijn indrukwekkend, maar de sterke en onvoorspelbare stromingen zorgen er vaak voor dat de gemiddelde grootte van individuele koralen relatief klein blijft, zij het in ongelooflijke dichtheden en variëteiten. In de wondere macrowereld van de plek kun je naaktslakken en kleine blennies vinden; deze laatste grondbewoners komen vooral voor in rotsachtige biotopen, nieuwsgierig naar buiten starend vanuit hun schuilplaatsen.
Lamalera & Takbala-dorpen
Deze reis draaide niet alleen om duiken en we genoten van veel landexcursies. Boven water tuffen kleurrijke houten vissersboten heen en weer vanaf kleine eilandjes. Lachende kinderen in zelfgesneden houten kano's peddelen als een gek richting de liveaboard in de hoop op een paar snoepjes of andere winacties.
Vanuit het oude walvisdorp Lamalera werd ruim 500 jaar lang met harpoenen op potvissen gejaagd. Dit is gestopt en tegenwoordig demonstreren schoolkinderen walvisdanselementen, terwijl de lokale vrouwen het gezinsinkomen aanvullen door te verkopen ikat geweven stof.
Een ander hoogtepunt is een excursie naar het dorp van de Abui-bergstam op het eiland Alor. Tot de 19e eeuw was deze inheemse groep koppensnellers, maar nu verwelkomen ze gasten in het dorp Takbala om hen trots hun rituele dansen te zien uitvoeren. Deze staan bekend als lego-lego, waarbij de dansers zich in een cirkelvormig patroon bewegen en met hun voeten stampen moko trommels en gongs worden ritmisch geslagen.
Duiken in Alor is niet bijzonder eenvoudig. De stroming in deze oersoep kan sterk en onvoorspelbaar zijn, maar er is nooit een duik in Pantar Strait waarin de pot niet kookt van de vis.
Zelfs in Kalabahi Bay ondervonden we lichte drift tijdens het muckduiken, afhankelijk van de getijden. De watertemperatuur kan op elk moment dalen vanwege de thermocline die uit de diepte opstijgt, dus vergeet niet een muts mee te nemen.
Om optimaal van de schoonheid van Alor te kunnen genieten, moeten duikers een hoog niveau van vertrouwen in het water hebben – en gepast veiligheid uitrusting inclusief een oppervlaktemarkeringsboei (en de kennis om deze in te zetten), is essentieel.
Fotografie door Rose en Udo Kefrig / Team Oceanpics.de
Ook op Divernet: Alor Aquamen, Alor op zichzelf