Toen het 17e-eeuwse Zweedse oorlogsschip vasa ruim zestig jaar geleden uit de Oostzee werd gehaald, werd aangenomen dat de dertig menselijke skeletten die bij het scheepswrak werden gevonden, die van de mannelijke bemanning waren.
Nu hebben wetenschappers dankzij de vorm van een bekkenbeen en recente forensische doorbraken kunnen vaststellen dat er ten minste één vrouw aan boord was van het iconische schip toen het in 1628, vlak voor zijn eerste reis, voor de kust van Stockholm zonk.
Slechts één van de mensen is aanwezig vasa Volgens het Vasamuseum in Stockholm was die dag genoemd in de archieven, maar conventioneel onderzoek van hun botten bleef lange tijd beperkt tot bepalende factoren zoals leeftijd, lengte en medische geschiedenis.
Sinds 2004 werkt het museum samen met de afdeling Immunologie, Genetica en Pathologie van de Universiteit van Uppsala bij het onderzoeken van de overblijfselen – waarbij ze een groot deel van de tijd eenvoudigweg proberen elk bot aan een individu toe te wijzen.
Wat de taak ingewikkelder maakte, was het feit dat er ook veel botten van dieren aan boord werden gevonden; vorig jaar was 80% van de ongeveer 2,000 bestudeerde botten geïdentificeerd.
“Het is heel moeilijk om DNA te extraheren uit bot dat al 333 jaar op de zeebodem ligt”, zegt teamleider forensisch geneticus prof. Marie Allen, “maar niet onmogelijk.”
Van één van de skeletten, getagd met 'G', werd vermoed dat het vrouwelijk was vanwege de vorm van een heupbeen en het feit dat er geen Y-chromosomen waren teruggevonden in het genetische materiaal, “maar we konden er niet zeker van zijn en wilden de resultaat”, aldus prof. Allen.
Die bevestiging kwam via een nieuwe testmethode voor genetische varianten, ontwikkeld door het DNA-identificatielaboratorium van de Amerikaanse strijdkrachten in Delaware. Het laboratorium maakt deel uit van het Amerikaanse ministerie van Defensie en is verantwoordelijk voor het analyseren van overblijfselen van het slagveld.
“We wisten dat er vrouwen aan boord waren vasa toen het zonk, en nu hebben we de bevestiging gekregen dat ze tot de overblijfselen behoren”, zegt museumhistoricus en onderzoeker dr. Anna Maria Forssberg. “Ik doe momenteel onderzoek naar de vrouwen van zeelieden, dus voor mij is dit bijzonder spannend. Vaak worden ze vergeten, terwijl ze voor de marine een belangrijke rol speelden.”
Sproeten en oorsmeer
Er wordt nu verwacht dat de nieuwe bemonsteringsmethode meer informatie zal opleveren over aspecten als haar- en oogkleur en mogelijk de geografische herkomst van mensen die op straat worden aangetroffen. vasa. “We kunnen zeggen of iemand vatbaar was voor bepaalde ziekten, of zelfs voor heel kleine details, zoals sproeten en nat of droog oorsmeer”, zegt prof. Allen.
Met het oog op een toekomstige tentoonstelling bestuderen de onderzoekers van het Vasamuseum ook de persoonlijke bezittingen die bij de skeletten worden gevonden.
Raising the wreck from a depth of more than 30m in 1961 involved more than 1,300 dives carried out in dangerous conditions, though without any serious incidents. The restored ship is one of Sweden’s most popular tourist attractions and has been seen by more than 35 million visitors at the Vasa Museum.
Ook op Divernet: Duikers identificeren wrak als Vasa-zusterschip-applet, Duikers identificeren 17e-eeuwse Baltische wrakken, Vrak Divers Vind nog 10 Baltische wrakken, Duikers dateren uniek Baltisch scheepswrak, Zweedse duikers onderzoeken het Britse Annie Shipwreck
