De zeldzame ontdekking van een vrouwelijke Groenlandse haai in Cornwall een maand geleden heeft nu geleid tot de diagnose meningitis als de reden voor wat waarschijnlijk een live-stranding was – en het eerste bewijs van de infectie bij ‘s werelds langstlevende gewervelde dieren.
Lees ook: Wat doet een Groenlandse haai in het Caribisch gebied?
De 4 meter lange vrouwelijke haai werd op 13 maart opgemerkt door een bioloog van de Zoological Society of London (ZSL) die met haar hond uitliet op een strand bij Penzance, maar voordat hij kon worden verzameld voor onderzoek werd hij teruggespoeld in de zee.
Twee dagen later werd het karkas vanaf een rondvaartboot voor Newlyn zien drijven en werd het geborgen door vrijwilligers van het Cornwall Wildlife Trust Marine Strandings Network.
Groenlandse haaien (Somniosus microcephalus) leven in Arctische en Noord-Atlantische wateren tot wel 2.6 km diep, maar de diagnose van meningitis zou kunnen verklaren waarom deze soort zo ver van zijn natuurlijke omgeving was afgedwaald.
Infectie van zijn hersenen door de Pasteurella Men denkt dat de bacterie de ziekte heeft veroorzaakt en tot de vroege ondergang van de haai heeft geleid. Groenlandse haaien kunnen meer dan 400 jaar oud worden, en van vrouwtjes wordt aangenomen dat ze pas rond de 150 jaar volwassen zijn – waardoor dit een eeuwenoud juveniel is.
post mortem
De postmortem werd uitgevoerd door het Cornwall Marine Pathology Team, onderdeel van het Cetacean Stranding Investigation Program (CSIP) van de ZSL.
“Het lichaam van de haai was in slechte staat en er waren tekenen van bloeding in het zachte weefsel rond de borstvinnen. vinnen wat, in combinatie met het slib dat in haar maag werd aangetroffen, erop duidde dat ze misschien wel levend gestrand was”, zegt teampatholoog James Barnett.
“Voor zover wij weten is dit een van de eerste postmortem onderzoeken hier in Groot-Brittannië van een Groenlandse haai, en het eerste verslag van meningitis bij deze soort.”
“Deze ongelukkige en buitengewone stranding heeft ons in staat gesteld inzicht te krijgen in het leven en de dood van een soort waar we weinig van weten”, zegt Rob Deaville, projectleider van CSIP.
“Uiteindelijk kunnen diepzeesoorten zoals de Groenlandse haai, net als het meeste zeeleven, ook worden beïnvloed door menselijke druk op de oceaan, maar er is in dit stadium niet genoeg bewijsmateriaal om enig verband te leggen.” De soort staat op de IUCN-lijst als kwetsbaar.
Gelanceerd in 1990, CSIP coördineert het onderzoek naar alle strandingen van walvisachtigen, zeeschildpadden en reuzenhaaien in Groot-Brittannië – tot nu toe meer dan 17,000 – en gecombineerd met bijna 4,500 postmortems heeft een van de grootste onderzoeksdatasets ter wereld over strandingen en doodsoorzaken verzameld. Duikers moeten het hotlinenummer voor waarnemingen noteren: 0800 652 0333.
Ook over Groenlandse haaien Divernet: 400 jaar oude haaien ‘levende tijdcapsules’ en Shark leefde sinds de Tudor/Stuart-dagen.