DUIKEN NIEUWS
Hoe PCB's de orka's doden
Voor duikers is het zien van een orka een van de meest gewaardeerde ervaringen, maar de kansen op ontmoetingen in bepaalde delen van de wereld worden steeds kleiner.
Hoewel orka’s (Orcinus orka) nog steeds in alle oceanen van de wereld voorkomen, hebben wetenschappers zojuist gewaarschuwd dat hun aantal in de komende decennia zou kunnen halveren, voornamelijk als gevolg van chemische vervuiling door PCB’s.
28 september 2018
Uit hun onderzoek bleek dat het aantal orka's al snel was afgenomen in 10 van de 19 onderzochte populaties, en daar binnen 30 tot 40 jaar volledig zou kunnen verdwijnen. Tot de meest vervuilde wateren behoorden die rond de Britse eilanden, waar vermoedelijk niet meer dan tien orka's achterbleven.
Brazilië, de Straat van Gibraltar en de noordoostelijke Stille Oceaan waren onder andere gebieden waar de populaties bijna waren gehalveerd sinds de introductie van PCB's, waarbij pasgeboren orka's daar zelden werden waargenomen. Minder zwaar getroffen waren de zeeën rond de Faeröer, IJsland, Noorwegen, Alaska en Antarctica, waar de bevolking naar verwachting tot in de volgende eeuw zal blijven groeien.
Vanaf de jaren dertig werd ruim een miljoen ton PCB’s (polychloorbifenylen) geproduceerd voor gebruik in elektrische componenten en kunststoffen. De chemicaliën werden vanaf de jaren zeventig in verschillende landen verboden, en op de Conventie van Stockholm van 1930 verplichtten meer dan negentig landen zich ertoe deze chemicaliën geleidelijk af te schaffen en te verwijderen.
De chemicaliën ontleden slechts één keer langzaam in het oceaanwater, en de huidige hoge concentraties vormen een dodelijke bedreiging voor orka's vanwege de positie van de zoogdieren aan de top van de voedselketen. Besmetting met PCB's wordt via de melk van vrouwelijke orka's doorgegeven aan hun jongen.
Orkapopulaties die zich voeden met grotere prooien zoals zeehonden, tonijn en haaien lopen een veel groter risico door PCB's dan populaties die zich voornamelijk voeden met kleinere vissen zoals haring en makreel.
De wetenschappers verzamelden gegevens uit al het voorgaande onderzoek met hun eigen recente resultaten om de PCB-niveaus in meer dan 350 orka’s wereldwijd te analyseren – het grootste aantal dat ooit is onderzocht.
Ze maten PCB-niveaus van wel 1300 mg per kg in de blubber van sommige orka's, en zeggen dat zelfs dieren met 4% van die hoeveelheid in hun weefsels tekenen van onvruchtbaarheid en schade aan het immuunsysteem zouden kunnen vertonen, de belangrijkste bedreigingen van PCB's.
Overbevissing en geluidsoverlast waren aanvullende factoren in de afname van de orkapopulatie.
Wetenschappers van elf organisaties uit Groot-Brittannië, de VS, Canada, Groenland, IJsland en Denemarken werkten mee aan het onderzoek.
“We weten dat PCB’s de voortplantingsorganen van dieren zoals ijsberen vervormen. Het was daarom niet meer dan normaal om de impact van PCB's op de schaarse populaties orka's over de hele wereld te onderzoeken”, zegt co-auteur en initiatiefnemer van de studie, prof. Rune Dietz van het Department of Bioscience and Arctic Research Centre, Aarhus University.
De groep heeft riep op tot de dringende introductie van verdere initiatieven op het gebied van PCB-vervuiling die verder gaan dan die van het Verdrag van Stockholm.