Eco-duiker David Bellamy sterft op 86-jarige leeftijd

Milieuactivist, wetenschapper, presentator en duiker David Bellamy OBE, die onder zijn vele rollen DIVER was magazine's biologieconsulent, is op 86-jarige leeftijd overleden.

Bellamy’s connectie met duiken ging terug tot de jaren zestig, maar het was een vriendschap met DUIKER’s redacteur, wijlen Bernard Eaton, zou een bijzonder belangrijke uitkomst hebben.

Eaton organiseerde in 1965 de spraakmakende Brighton-conferentie voor duikers. "Ik kreunde toen iemand als spreker een botanicus genaamd David Bellamy van de Universiteit van Durham voorstelde, wiens onderwerp de vervuiling van de zee zou zijn", zei hij jaren later.

“Zeevervuiling? Op een duikconferentie? Het enige waar ik aan kon denken was om hem zondagochtend als eerste aan te zetten, wanneer duikers met een kater nog steeds binnen zouden komen drijven.

“Dat was de eerste keer dat ik een oude vriend ontmoette en waarschijnlijk de meest bereisde en welbespraakte natuurbeschermer ter wereld… er was een meeslepend applaus aan het einde van zijn lezing, en David werd daarna een vaste waarde op de Conferenties in Brighton.”

Tien jaar later stelde het paar een Underwater Conservation Year voor om natuurbehoud onder duikers te bevorderen en hen te betrekken bij het monitoren van mariene habitats en soorten. Dit werd werkelijkheid in 1977, toen Prins Charles beschermheer van het evenement werd. Aangemoedigd gingen Eaton en Bellamy verder met het opzetten van een vrijwilligersgroep, de Underwater Conservation Society.

De vereniging veranderde haar naam vier jaar later in Marine Conservation Society om haar aantrekkingskracht te vergroten, en vandaag de dag is de MCS nog steeds een toonaangevende milieugroepering, terwijl Bellamy ere-vice-president is gebleven.

David Bellamy werd geboren in 1933 en groeide op in Londen, maar zijn forse gestalte verhinderde hem zijn vroege ambitie om balletdanser te worden te verwezenlijken, en op 14-jarige leeftijd verving hij die passie door rugby, de bron van zijn spectaculair gebroken neus.

“Ik kon geen tenor zingen, ik kon geen talen spreken, ik kon geen wiskunde doen, maar God, ik kon Latijnse namen onthouden”, vertelde hij DUIKER's huidige redacteur Steve Weinman in een interview in 1993, en dit bracht hem ertoe plantkunde en vervolgens fytosociologie, de studie van plantengemeenschappen, te gaan studeren.

Toen hij in 1960 promoveerde, doceerde hij aan de Universiteit van Durham, gespecialiseerd in zowel veenmoerassen als koraalriffen: "Ik vond het leuk om natte voeten te hebben", zei hij.

In de jaren zestig kreeg Bellamy een subsidie ​​van £ 1960 om een ​​rapport op te stellen over de vervuiling aan de noordoostkust van Groot-Brittannië en bedacht hij Operatie Kelp, waarbij honderden vrijwillige duikers werden ingezet om kelpbedden te onderzoeken. In navolging van Operatie Starfish benadrukten de initiatieven de waarde van wat nu ‘burger-wetenschapper’-duikers worden genoemd.

In 1967 werd hij bij het televisiepubliek bekend als milieucommentator na de beruchte Torrey-canyon scheepswrak en olieramp in Cornwall. Dit leidde tot optredens in honderden tv-programma's over wetenschappelijke en ecologische kwesties en tot de eerste van de vele series waaraan hij leiding gaf, Life In Our Sea uit de jaren 1970, evenals tot meer dan veertig boeken.

In 1972 was hij wetenschappelijk leider van de eerste gezamenlijke dienstenexpeditie om de koraalriffen van de Egmont-eilanden in de Chagos Bank in de Indische Oceaan te onderzoeken, en jaren later beschreef hij het ongerepte duiken daar als het beste dat hij ooit had meegemaakt.

Bellamy's meer dan levensgrote persoonlijkheid, reputatie als milieuactivist en een stem die geen enkele komedie-imitator kon weerstaan, hielden hem de komende dertig jaar in de publieke belangstelling.

Hij was een van de eerste duikers die bekendmaakte dat de zee werd gebruikt als stortplaats voor rioolwater en afval. En hij wist hoe hij de krantenkoppen moest halen om zijn punt duidelijk te maken. In 1984 maakte hij bijvoorbeeld indruk door geheel gekleed van de pier in de haven van St. Abbs te springen terwijl hij het eerste vrijwillige zeereservaat van Groot-Brittannië opende.

In 1997 verzette hij zich zonder succes tegen de toenmalige premier John Major van de Eurosceptische Referendumpartij in Huntingdon, en wijt dit aan zijn daaropvolgende verdwijning van de televisie. Wat echter het meest controversieel bleek te zijn, waren zijn opvattingen over klimaatverandering.

Hij had in de jaren tachtig al vroeg gewaarschuwd dat het ‘broeikaseffect’ de poolijskappen zou doen smelten en wijdverbreide overstromingen zou veroorzaken. Toch verklaarde hij in 1980 dat hij van mening was veranderd, op basis van wetenschappelijke gegevens die later in diskrediet zouden worden gebracht. Dit veroorzaakte onenigheid met enkele van de milieuorganisaties waarbij hij betrokken was, zoals de Wildlife Trusts.

Hoewel hij een fervent milieuactivist was, kon hij natuurbeschermers vaak ophitsen met zijn uitgesproken opvattingen.

Met betrekking tot de Groene beweging uit de jaren negentig als een “bedreigde diersoort” vanwege onderlinge strijd, vertelde hij Weinman in het interview uit 1990 dat “ze allemaal Jezus Christus Superster willen zijn en daarom is er wrijving, in plaats van te zeggen: laten we elkaars hand vasthouden en problemen oplossen”.

Hij vatte de problemen van de wereld samen als “mensen, vervuiling en losbandige winsten”, en voegde eraan toe: “Ik denk eigenlijk niet dat ik iets doe – ik heb gewoon een luide mond.” Veel mensen zouden het nemen kwestie met zijn bescheidenheid op dat punt.

Bellamy woonde met zijn vrouw Rosemary in County Durham en kreeg vijf kinderen, van wie er vier werden geadopteerd.