DUIKEN NIEUWS
‘Koeien zo snel als wolven’
Om te horen dat reuzenhaaien überhaupt doorbreken, kan voor veel duikers een verrassing zijn, maar nog onverwachter zijn de snelheden die deze reuzen kunnen bereiken om het water helder te krijgen.
Uit een nieuwe studie is gebleken dat de op een na grootste haai ter wereld niet alleen met een even grote marge uit het zeeoppervlak kan springen als zijn neef, de grote witte haai, maar dat hij dit ook iets sneller kan doen.
“Het lijkt een beetje op de ontdekking dat koeien net zo snel zijn als wolven (als je niet kijkt)”, zegt dr. Jonathan Houghton, hoofddocent mariene biologie aan de Queen’s University in Belfast.
22 september 2018
Hij maakte deel uit van een team van mariene biologen dat honderden video's van beide soorten heeft geanalyseerd om hun verticale zwemsnelheid te schatten op het moment dat ze het water verlaten.
Cetorhinus maximus, meestal gezien als een lome plankton-eter, werd geregistreerd terwijl hij het water met een snelheid van 11 km/u verliet – 0.3 km/uur sneller dan de snelste geregistreerde grote witte.
Video's die zowel vanaf boten als vanaf het land zijn gemaakt, ondersteunen de bevindingen van een gegevensregistratieapparaat dat is bevestigd aan een 8 meter lange reuzenhaai voor de kust van Malin Head in Ierland. Het apparaat mat zijn snelheid en beweging, en kon ook opslaan video- beeldmateriaal.
Op een gegeven moment, in iets meer dan 9 seconden en met 10 slagen van zijn staart, versnelde de reuzenhaai van een diepte van 28 meter om het water onder een hoek van bijna 90 graden te verlaten, waarbij hij gedurende één seconde het oppervlak bereikte tot een piekhoogte van 1.2 meter.
Om deze doorbraak te bereiken had de reuzenhaai de frequentie van zijn staartslagen met een factor zes verhoogd en was zijn topsnelheid ruim het dubbele van die van een gemiddelde Olympische 50 meter vrije slag zwemmer voor mannen.
De video's van de grote witte haai die ter vergelijking zijn gebruikt, zijn in 2009 voor de kust van Zuid-Afrika opgenomen.
De reden voor het uitbreken van de reuzenhaai moet nog worden vastgesteld, maar het kan een signaal zijn van dominantie, een paringsvertoning, het communiceren van de aanwezigheid van prooien aan andere reuzenhaaien of een manier om parasieten te verwijderen.
“Deze bevinding betekent niet dat reuzenhaaien in het geheim woeste roofdieren zijn die met hoge snelheid rondscheuren”, zegt dr. Houghton. “Het zijn nog steeds vriendelijke reuzen die vrolijk zoöplankton kauwen. Het laat eenvoudigweg zien dat deze haaien veel meer te bieden hebben dan de enorme zwemmende zeven waar we zo bekend mee zijn.”
Andere deelnemers aan het onderzoek waren de Universiteit van Roehampton, Trinity College Dublin, Universiteit van Kaapstad, de Irish Basking Shark Study Group en het South African Institute for Aquatic Biodiversity.
Het onderzoek is gepubliceerd in Biology Letters hier.
