Dit Duitse vrachtschip zonk nog maar zestien jaar geleden voor de kust van Anglesey en er kan nu op verschillende manieren van worden genoten door zowel gevorderde als minder gevorderde duikers, zegt JOHN LIDDIARD. Illustratie door MAX ELLIS
HET IS TERUG NAAR NOORD-WALES EN LIVERPOOL BAY voor de rondleiding van deze maand door een modern vrachtschip van 998 ton. De Ardlough is, zoals de meeste moderne vrachtschepen, geconfigureerd met een hoge bovenbouw aan de achterkant die uitkijkt over een dek vol containers.
Om te beginnen ga ik ervan uit dat er vakkundig een schot is vastgehaakt aan de bovenkant van de bovenbouw (1) op ongeveer 25 meter, een prestatie die een goede schipper met tijd en geduld gemakkelijk zal bereiken.
Het gehele achterstevengedeelte van het wrak is naar achteren en naar stuurboord gekanteld. Om u aan het begin van de duik te oriënteren, moet u er rekening mee houden dat voorwaarts de hoogste hoek van een deel van het dek aan de linkerkant van de duiker is; de laagste hoek in de richting van de rechterzijde van de duiker vin.
Onze tour volgt een route met een groter bereik, met diepte en lang genoeg op het wrak om een behoorlijke decompressie te bereiken. Voor een eenvoudigere en kortere route knipt u gewoon het deel uit dat naar de boeg en terug leidt.
Basisoriëntatie vastgesteld, vanaf de bovenkant van de bovenbouw de havenbrug vleugel (2) bevindt zich op één dek aan de bovenzijde (bakboordzijde) van het wrak. Het hele wrak is een enorme klodder oranje en wit, alles bedekt met een dichte laag pluizige anemonen.
Met de bedoeling eerst de boeg te bezoeken, alvorens later terug te keren naar de bovenbouw, wordt het hoofddek bereikt door twee dekken verder af te dalen, idealiter langs de voorste bakboordhoek van de bovenbouw, omdat dit naar de meest intacte hoek van het ruim leidt. (3).
Het achterste gedeelte van het ruim is vrijwel leeg. Vermoedelijk bevatte het containers die helder waren blijven drijven. De volgende bezienswaardigheden zijn hopen bulklading, gehuld in zware witte polytheenplaten (4).
Deze liggen diagonaal over het ruim en kunnen het gemakkelijkst worden bereikt door het kapotte dek over de achterkant van het ruim te volgen naar stuurboord op ongeveer 40 meter, waar het de zeebodem bereikt en vervolgens de rand van het luik naar voren.
Voorwaarts over de witte polytheenduinen krijgt de zijkant van de romp weer enige vorm en begint weer uit de zeebodem te rijzen. Net aan stuurboordzijde staat een groep containers (5). Sommige hiervan zijn doorgerot en er is minstens één vloeistofcontainer, een cilinder in een frame van standaardformaat, zodat deze met andere containers kan worden gestapeld.
Verder langs de stuurboordzijde van de romp, de boeg (6) staat rechtop en redelijk gaaf. De achterkant van het boeggedeelte stijgt verticaal vanaf de zeebodem naar het hoofddek (7), met aan weerszijden in het voorschip uitgesneden treden, oplopend naar het boegdek op 33 meter hoogte (8).
Buiten deze treden en nog steeds aan stuurboordzijde beschermen intacte delen van de reling enkele zware bolders en paren kleinere bolders. Vooraan en in het midden van het boegdek bevindt zich een grote ankerlier met kettingen die in de trospijpen afdalen (9). Aan weerszijden bevinden zich nog meer paren kleine meerpalen.
De stuurboordzijde van de boeg is naar binnen gestoken als gevolg van de aanvaring met de dokmuur in Liverpool, waardoor de boot uiteindelijk tot zinken is gebracht Ardlough (10). Net vóór de aanvaringsschade zit het stuurboordanker nog in de kluispijp (11), hoewel een aanzienlijk stuk ketting los is gelopen op de zeebodem eronder.
Rond de boeg is beneden de boeguitstulping te zien, die verrassend ver boven de zeebodem uitsteekt, waarna het bakboordanker zichtbaar is, ook stevig vastgezet in de kluispijp (12).
Terug op het boegdek en naar achteren, een stel grote en kleine bolders (13) komt overeen met die aan stuurboordzijde.
Om een rondje door het hele wrak te maken, is het nu tijd om terug te haasten naar het achterschip. Langs de bakboordzijde (14) biedt de meest directe en ondiepste route, omdat het eerste deel van de romp rechtop en intact is, hoewel de romp halverwege de ruimen naar de zeebodem is gevouwen (15).
Terug bij de bovenbouw, een rij ramen aan de voorkant (16) biedt gaten om in te kijken en u af te leiden terwijl u weer naar stuurboord oversteekt. Als u de hoek omgaat, kunt u de eerste reddingsboot-davit intact zien (17), hoewel er geen teken is van de tweede van het paar, behalve enkele gescheurde bevestigingen op het dek.
Laat je over de zijkant van de romp vallen en in de schuur onder het achterschip. De propeller en het roer zitten beide nog op hun plaats (18), met een opening die groot genoeg is om doorheen te zwemmen, zodat je aan bakboordzijde van het achterschip terug naar het dek kunt stijgen.
Het achterdek zelf heeft een grote kaapstander in het midden (19), met aan weerszijden paren kleine meerpaaltjes.
De achterkant van de bovenbouw en accommodatie is zowel een van de mooiste delen van het wrak als interessant qua structuur, met een reeks met anemoon bedekte trappen en ladders (20) drie niveaus oplopend naar de top van de stuurhut en deuropeningen naar hutten en de machinekamer.
Als je tijd hebt, of niet de omweg naar de boeg hebt gemaakt, zijn er voldoende mogelijkheden om te verkennen.
Om te stijgen zou het niet zo moeilijk moeten zijn om de shotlijn te verplaatsen. Als alternatief kunnen de trechter en mast worden gebruikt (21) kan worden gevolgd tot een ondiepe diepte van 22 meter voordat u een vertraagde SMB loslaat.
Normaal gesproken zou ik pleiten voor het lanceren van een vertraagde SMB door een haspel in het wrak te binden, maar als je dat hier zou doen, zou de kans te groot zijn dat de schotlijn zou worden vervuild en een gevaar zou kunnen ontstaan voor duikers die al aan het decomprimeren zijn. De oplossing is om neutraal drijvend te worden en ten minste 10 meter in tegenstroom te zwemmen voordat de vertraagde SMB vanuit het midden van het water omhoog wordt gestuurd.
GAT IN HET ruim
Er ontstond een lek in haar ruim toen ze bij het verlaten van Garston Docks tegen een sluismuur botste, maar het moet een groot gat zijn geweest tegen de tijd dat de ArdloughUiteindelijk zonk een zwaar beladen West-Duits stalen motorschip van 998 ton, 80 meter lang en een breedte van 14 meter. Ze was in september 1988 vanuit Liverpool op weg naar Belfast, schrijft Kendall McDonald.
De Ardlough kwam niet ver. Haar Mayday-oproep ging uit midden in een storm om 3.24 uur 's ochtends op 26 september, voordat ze zelfs Liverpool Bay had verlaten. Haar West-Duitse kapitein en zijn acht Filippijnse bemanningsleden werden veilig opgetild door een zoek- en reddingshelikopter van de RAF, net toen de twaalf containers aan dek losbraken toen ze zonk.
Wat die 91 dekcontainers bevatten, wordt niet afzonderlijk vermeld, maar daarnaast omvatte haar lading staal in de vorm van staven, platen en staven; steenkool; rollen krantenpapier; tabak; koekjes; schuimblokken en een container met laagradioactief materiaal naar Belfast. Andere lading omvatte vaten waterstofperoxide en natriumhypochloriet.
De Ardlough, dat in 1968 in Oost-Duitsland was gebouwd als de Barbeel Bolten, werd al snel gesteund door Trinity House en werd in 16 tot 1993 meter diep geveegd. Er werd een berging uitgevoerd, maar sommige containers werden over grote afstanden van het wrak geveegd en nooit gevonden.
GIDS
ER KOMEN: Volg de A55 door Noord-Wales naar Anglesey. Eenmaal over de brug neemt u de afrit en slaat u rechtsaf naar de Menai-brug (de stad, niet de brug zelf). Ga richting de waterkant bij de krantenwinkel en het postkantoor tegenover de HSBC-bank. De boot wordt opgehaald vanaf het ponton voor het havenkantoor.
GETIJDEN: Slappe water ontstaat bij hoogwater en bij laagwater Liverpool.
HOE U HET VINDT: De GPS-positie van de South Cardinal-boei is 53 34.780N, 003 50.440W (graden, minuten en decimalen). Ga vanaf de boei noordwaarts met een dieptemeter om het wrak te vinden.
DUIKEN & LUCHT: Quest Duikcharters, 01248 716923 or 07974 249005, email.
INRICHTING: Scott Waterman van Quest kan u in contact brengen met het hele aanbod aan lokale accommodaties, variërend van B&B in de pub bij het havenkantoor tot kamperen buiten de stad.
Kwalificaties: Bovenbouw toegankelijk voor sportduikers, hoewel het verkennen van het hele wrak meer een duik over een groter bereik is.
VERDERE INFORMATIE: Admiraliteitskaart 1978, Benaderingen van Liverpool. Ordnance Survey-kaart 114, Anglesey. Anglesey-wrakken en riffen door Andy Shears en Scott Waterman. Toeristeninformatie 01407 762622,
Pluspunten: Een goede clubduik waarbij de bovenbouw toegankelijk is voor nieuwe sportduikers en de diepere delen een uitdaging bieden voor de meer ervaren duikers.
Nadelen: Sterke op- en neerwaartse stroming buiten kalm water.
Met dank aan Scott Waterman.
Verscheen in Diver oktober 2004