HAAI DUIKER
De Russische duiker IRINA BRITANOVA leeft haar surrealistische droom met fotografie door ANDREY NEKRASOV
HOERA – HET IS GEBEURD Eindelijk! Vanaf het moment dat ik de duikwereld betrad, bleef het idee om gefotografeerd te worden met haaien terwijl ik een jurk droeg, niet uit mijn hoofd, niet alleen overdag maar ook 's nachts.
Ik bekeek de foto's van 'zeemeermin' Hannah Fraser met tijgerhaaien, niet alleen met bewondering maar ook met jaloezie.
Ik onderzocht haar bewegingen, ik bestudeerde de verschillende emoties op haar fantastische gezicht, en ik vond het jammer om te bedenken dat het gewoon te moeilijk zou zijn om een soortgelijke ervaring voor mezelf te organiseren.
Mijn eerste openwaterduiken waren tijdens een safari bij St John’s in de Rode Zee in 2010.
Mijn lekkende masker was een groot probleem geweest en mijn drijfvermogen was nog steeds niet optimaal, maar ondanks alles had ik het gevoel alsof ik in een sprookje leefde. Geen enkel HD TV-scherm kan recht doen aan het kleurengamma, de texturen van de koralen, de schoonheid van de rifbewoners of dat kosmische gevoel van zwaartekracht.
Naarmate ons liveaboard zich verder van de bewoonde wereld verwijderde, werden de locaties steeds interessanter en nam het volume van het zeeleven toe. Ik was bezorgd over mijn eerste ontmoeting met haaien, die pas plaatsvond tijdens mijn vierde duik, toen een oceanische witpunt met lange vinnen ons naderde bij Habili Ali Reef.
Toen ik deze elegante schoonheid gracieus naar ons toe zag bewegen, verdween mijn angst en bleef er alleen maar enorme bewondering en geluk over. Ik besefte dat deze zeeroofvogel mij geen kwaad deed, en dat de adrenaline die door mij heen stroomde van positieve aard was. De haai keek me in de ogen alsof hij me probeerde te hypnotiseren.
Op die eerste duiktrip bracht ik tijd door met grote scholen vissen, kleine schildpadden en zelfs dolfijnen, maar die Longimanus wekte de meest ongelooflijke gevoelens op.
Elke nieuwe safari versterkte mijn liefde voor haaien. We hebben nog veel meer oceanische dieren gezien in Egypte, gedoken met Caribische rifhaaien in de buurt van Cuba, geschulpte hamerhaaien, grijze rifhaaien en geelbruine verpleegsterhaaien op de Malediven, en bijna overal witpuntrifhaaien!
Het enige dat ik miste waren foto's van de haaien of, specifieker, foto's van mij met de haaien, maar wat kun je doen met een eenvoudige onderwatercamera in het handschoenenkastje?
Mijn droom om in hetzelfde lichaam te zitten en een prachtige jurk te dragen, werd met de dag sterker. Mijn duikvaardigheden gingen vooruit en het lukte me ook om een freediving-certificaat te behalen.
Ik heb nooit de kans van een amateur gemist foto-shoot in een zwembad, ik keek naar webinars en ging door foto-modellencursussen. Ik werd geïnspireerd door foto's van beroemde vrouwen als Cristina Zenato, Hayley Jo, Ivana Orlovich en de geweldige Hannah Fraser, en wist zeker dat ik het kon!
EEN KOUDE WINTERAVOND Ik was op zoek naar een goedkope liveaboardtrip naar de Malediven en dacht: waarom zou ik het niet riskeren? Mijn volgende gedachte was: hoe kon ik dit tijdens een reguliere duiksafari organiseren?
Ik begon een lange e-mailuitwisseling met verschillende exploitanten op de Malediven en slaagde er uiteindelijk in om met een van hen tot wederzijds begrip te komen.
Onze eerste poging in januari 2017 was geen succes. Ik vond een Duitse fotograaf op Facebook. Hij beschikte over dure apparatuur, maar hij was geen professional. Bovendien zou dit een primeur zijn voor iedereen, inclusief de duikgidsen.
Desondanks was het schietproces voor mij een groot genoegen en waren de resultaten behoorlijk mooi omdat er een paar zweeproggen en kleine haaien op de foto's kwamen, maar het was niet precies wat ik zocht.
In maart had ik het geluk de bekroonde professionele onderwaterfotograaf Andrey Nekrasov tegen te komen. Zoals hij het vertelt: “Ik zou op een foto- ergens heel anders fotograferen – onder het ijs in het Baikalmeer. Ik had me een jaar lang voorbereid op een droomreis. Ik had een nieuwe gekocht droogpak en uitrusting, regelde de logistiek en kocht bijna de kaartjes toen omstandigheden buiten mijn macht me dwongen de expeditie te annuleren.
“Je kunt je mijn gemoedstoestand voorstellen toen ik troosteloos thuis zat. Mijn lieve vrouw, zich bewust van mijn humeur, begon het internet af te speuren naar andere avonturen om mij gelukkig te maken – en kwam een bericht tegen van Irina Britanova.
‘Een paar gekke kerels zoals jij komen samen voor een safari’, vertelde mijn vrouw me. ‘Er is hier genoeg gezeurd, dit zou je moeten interesseren!’ Zo leerde ik de familie Britanov kennen en hoorde ik over Ira’s droom om een nachtelijke shoot met haaien te doen.
“En de schaal zou bescheiden zijn, zodat ik geen extra foto- of verlichtingsapparatuur met me mee hoefde te sjouwen.”
Als manager van ons kleine creatieve team was Andrey streng tijdens de repetities, zorgde ervoor dat we taken verdeelden en berispte ons voor onze fouten.
Ik kreeg er de dupe van: de positie van mijn handen was onhandig, mijn benen verkeerd gepositioneerd of er was iets anders mis.
Er waren twee assistenten: Stanislav Duz, die Andrey hielp met de video, en mijn man Petr, die naast me stond om me lucht te geven via een Octopus op een slang van 2 meter, bevestigd aan een paal. Het was ook zijn taak om nieuwsgierige groepen duikers weg te jagen.
Andrey gaf opdracht tot een laatste repetitie tijdens een ochtendduik op Ari Atoll, weg van de rest van de groep.
We stonden om 5.30 uur op voor een korte maar gedetailleerde briefing. Ik trok een mooie blauwe jurk aan en we gingen op weg naar de site.
WIJ ZIJN ONDERGEDOMPELD tot meer dan 25 meter, en ik werd met behulp van een vislijn aan een rif vastgemaakt.
Onze duikgids Sinan was zo vriendelijk ons naar een heel bijzondere plek te brengen. Enorme scholen blauwgestreepte snappers cirkelden schilderachtig om me heen. De fotograaf gaf het teken, de assistenten gingen in positie en ik zette mijn masker af, met ingehouden adem...
Toen ik voor de duizendste keer naar de foto’s met hun prachtige kleuren keek, kon ik nog steeds niet geloven dat mij dit was overkomen – ik was in vervoering!
We waren tevreden met ons werk, maar het was te vroeg om te ontspannen, omdat de belangrijkste sessie nog in het verschiet lag: een nachtelijke shoot met de geelbruine verpleegsterhaaien. Dit was de reden waarom ik naar de Malediven was gekomen!
We controleerden zorgvuldig de outfit en maakten de uitrusting, de camera's, de lichten en mijn accessoires klaar, en doken uiteindelijk de nachtelijke oceaan in. De door ons gekozen schietplek lag op een diepte van 18 meter. Ik werd met de vislijn en een riempje aan mijn been aan de bodem vastgemaakt en de voorstelling begon.
Die ongelooflijk sierlijke haaien bewogen zich ongehaast om me heen, raakten me aan met hun vinnen of staarten en botsten soms tegen me aan met hun nieuwsgierige snuiten.
Enorme roze zweepstralen weerkaatsten soepel hun bewegingen, zwermden langs mijn benen of cirkelden gewoon rond. Jackfish was overal druk bezig.
Zonder masker kun je niet veel zien, maar dankzij de grote hoeveelheid videolicht kon ik de silhouetten van de dieren herkennen.
De duik duurde een uur, de shoot zelf iets minder dan een half uur, en gedurende die tijd, die voelde als een minuut, was de ervaring adembenemend (gelukkig stond mijn man erbij!) en liet me boordevol vreugde achter.
We pakten de apparatuur op en gingen terug naar de oppervlakte. Zoals Andrey het later met grotere onthechting samenvatte: “Vijfennegentig procent van alles is op een geweldige manier gerealiseerd, en de overige 5% laten we voor de volgende keer.”
Ik kon me nauwelijks gelukkiger voelen toen ik de resultaten zag dan toen ik deel uitmaakte van het proces. Dromen komen uit als je vooruitgaat zonder obstakels op te zoeken.
