Geen lucht meer – Er is nog genoeg om te ademen
Je gaat vrolijk naar 30 meter om het pygmee-zeepaardje te zien, en merkt plotseling dat je OOA bent. Wat doe je? SIMON PRIDMORE deelt een casusgeschiedenis waarin technische opleiding en regelmatige beoefening bewijzen hun waarde
RICHARD ROLDE TERUG in de warme wateren van de Indonesische Bandazee en zwom naar zijn vrouw Florence. Nadat ze signalen hadden uitgewisseld, daalden ze samen af langs de rifmuur, op weg naar een stukje felgele zeewaaiers op 30 meter hoogte, waar hun gids had beloofd hen dwergzeepaardjes te laten zien.
De gids bevond zich al beneden hen, gewapend met zijn beestjestok, en zocht de bladeren af naar de ongrijpbare kleine wezens. Maar terwijl Richard langs de rifwand zwom en geleidelijk dieper ging, kreeg hij moeite met ademhalen. Het voelde alsof hij de lucht uit de zijne moest zuigen regelaar.
Drie of vier ademhalingen later, de zijne regelaar gaf hem helemaal geen lucht.
Zijn eerste instinct was om zijn luchtgeïntegreerde polsbandje te controleren.computer: er werd geen meting weergegeven. Hij pakte zijn analoge reservemeter en zag dat de naald naar nul wees.
Onmogelijk, hij had geen lucht meer. Hij had niets in zijn longen en voelde een wanhopige drang om te ademen. Hij voelde dat hij zijn drijfvermogen begon te verliezen en dieper wegzonk.
Hij schopte hard en zwom richting Florence, terwijl hij dringend met zijn hand over zijn keel sneed terwijl hij naar haar toe kwam en naar haar wees. Octopus.
Ze zette het onmiddellijk in en overhandigde het aan hem toen hij arriveerde. Ze hield hem vast en zette haar trimjacket een beetje op toen ze voelde dat hij haar naar beneden trok.
Hij nam een paar snelle trekjes aan de regelaar om zijn longen te vullen, en vervolgens een paar lange, langzame ademhalingen om te proberen zichzelf onder controle te krijgen.
Hij was volkomen in de war door wat er was gebeurd, maar door de mist in zijn hersenen vormde zich tijdens zijn technisch duiken een gewoonte opleiding trapte in.
Hij stak zijn linkerarm achter zich en duwde de onderkant van de cilinder omhoog, terwijl hij tegelijkertijd met zijn rechterhand achter zijn hoofd reikte om de status van zijn klep te controleren. Dit was een techniek die hij keer op keer had geoefend met zowel enkele als dubbele cilinders.
Zijn eerste instinct was om de klephendel naar achteren te draaien, dat wil zeggen om hem te openen, ook al verwachtte hij dat deze volledig open zou zijn.
Hij was verrast toen hij ontdekte dat niet alleen de hendel van de klep bewoog als hij zijn vingers eromheen sloeg en draaide, maar dat hij nog een hele tijd bleef bewegen totdat hij vergrendelde.
Zijn pols computer gaf nog steeds geen luchttoevoer aan, maar zijn analoge meter gaf nu 160 bar aan. Hij schakelde terug naar de zijne regelaar en haalde voorzichtig adem: geen probleem.
Hij liet zijn aanvankelijke noodplan om de duik af te breken varen, en hij en Florence gingen verder om naar de zeepaardjes te kijken.
De noodsituatie was voorbij, maar Richard had genoeg om over na te denken.
Verscheen in DIVER juni 2018
HOE KAN DIT GEBEUREN?
Aanvankelijk was Richard verbijsterd. Zijn klep moet ongetwijfeld open hebben gestaan toen hij aan de duik was begonnen, anders had hij de eerste paar minuten geen lucht gehad om te ademen. Hij verwierp de mogelijkheid dat Florence achter hem aan was geslopen en de klep als een grap had dichtgedraaid. Dat zou ze nooit doen.
Hij dacht toen dat er misschien iets mis was met de zijne regelaar. Maar het had perfect gewerkt aan het begin van de duik, en opnieuw toen hij er weer op was overgestapt nadat hij de klep had geopend.
Pas veel later concludeerde hij wat er gebeurd moest zijn. Toen hij zijn spullen op de boot had verzameld, was hij er zeker van dat hij de cilinderklep volledig had geopend, zoals hij gewoonlijk deed. Op die dag was er echter een tijdelijk en relatief onervaren bemanningslid aan boord.
Deze persoon had Richard, Florence en de andere duikers geholpen met het aandoen van hun uitrusting, en Richard had gemerkt dat hij de lucht van andere duikers aanzette.
Niet wetende dat Richard de lucht al had aangezet, had het behulpzame bemanningslid per ongeluk de klep dichtgedraaid, in de veronderstelling dat hij deze open deed. Vervolgens had hij hem een kwartslag teruggedraaid en weer een stukje geopend. Dit betekende dat toen Richard het water in ging en begon af te dalen, hij nog steeds goed kon ademen.
Pas toen hij dieper ging, begon hij een probleem te krijgen. De slechts een klein stukje geopende klep kon niet de hoeveelheid lucht leveren (meestal ongeveer 9 bar boven de omgevingsdruk) die nodig is om de regelaar te laten werken.
Als het bemanningslid de klep volledig had gesloten en de hendel niet een klein stukje had teruggedraaid, zou Richard het probleem hebben ontdekt terwijl hij zich nog in het ondiepe water bevond, mogelijk terwijl hij aan de oppervlakte wachtte om af te dalen, omdat hij de kleine voorraad lucht in zijn reguliere slangen. Met de klep een beetje open verloor hij geen lucht totdat hij op diepte was.
Wanneer de meeste mensen leren duiken, wordt hen verteld dat ze, wanneer ze de flesklep openen, deze helemaal moeten draaien en dan een kwart of een halve slag terug moeten draaien.
Dit advies dateert uit het midden van de vorige eeuw, toen het duiken nog in de kinderschoenen stond en men vreesde dat kleppen vast zouden kunnen komen te zitten of beschadigd zouden raken als ze helemaal open zouden blijven staan.
Met de huidige cilinderkleppen is dit totaal niet nodig. Zodra een klep volledig open is, kunt u door de hendel terug te draaien deze alleen gedeeltelijk sluiten.
Er zijn incidenten geweest waarbij duikers zo enthousiast waren over het terugdraaien van de klephendel dat ze zichzelf voor een soortgelijk probleem stelden als waarmee Richard te maken kreeg.
Vergeet wat je werd verteld in je opleiding. Draai je ventiel helemaal open voordat je je duikuitrusting aantrekt. Laat dan niemand anders het aanraken.
NUTTIGE TECHNIEKEN
Twee factoren maakten van wat een tragedie had kunnen zijn eenvoudigweg een nuttig verhaal: beide hebben betrekking op technische kwesties.
1. Richards kalme reactie, voortkomend uit een goede duiker opleiding. Hoewel dit geen technische duik was, kwamen de instinctieve technische duikvaardigheden die Richard had geleerd goed van pas.
2. Florence's bereidheid om te helpen. Toen ze een nieuwe duiker was, reageerde ze als een veteraan. Dit kwam doordat zij en Richard vaak hadden geoefend in het delen van lucht. Een veel meer ervaren duiker, hij is een grote kerel en Florence is een kleine dame. Hij consumeert dus veel sneller lucht dan zij en keert zich tegen het einde van hun gezamenlijke duiken vaak naar haar toe om een paar minuten lang haar lucht te delen.
Nog een laatste opmerking: Richards gewoonte om een reserve analoge meter bij zich te hebben, zorgde ervoor dat het tweetal de duik kon voortzetten nadat het noodgeval was afgehandeld. Zonder dit zou hij blind zijn geweest voor zover het zijn resterende luchttoevoer betrof, en zou hij de duik toch hebben moeten afbreken.
Lees meer van Simon Pridmore in:
Duik vertrouwelijk – Een insidergids om een betere duiker te worden
Duikprofessional – Inzichten in Sport Diver Trainingen & Activiteiten
Duiken is fundamenteel – Begin op de juiste manier met duiken
Fysiologisch duiken – Denk je dat je alles weet over duikgeneeskunde? Denk nog eens na!
Ze zijn allemaal beschikbaar op Amazon in verschillende formaten.
