Nieuw-Brittannië, oude vliegtuigen

Britse duikers willen een duik vakantievilla komen vaak terecht in de Egyptische Rode Zee, de Malediven of misschien wel Bali – geweldige bestemmingen. Maar wat als je op zoek bent naar avontuur buiten de gebaande paden? In een tijd waarin internationaal reizen bijna te gemakkelijk is geworden, is het moeilijker om zulke plekken te vinden, maar er zijn nog steeds een paar plekken waar maar weinig toeristen durven te komen.

De Onafhankelijke Staat Papoea-Nieuw-Guinea, of PNG, past misschien wel bij u. Nieuw-Guinea, het op één na grootste eiland ter wereld, is opgesplitst in een westelijke helft die de Indonesische provincies Papoea en West-Papoea vormt, en een oostelijke helft die PNG is.

Verder naar het oosten liggen New Britain, New Ireland en de Admiraliteitseilanden die, samen met enkele kleinere eilanden, de Bismarck-archipel vormen, die allemaal net boven Australië liggen.

Veel van de natuurdocumentaires over verborgen stammen en verbazingwekkende flora en fauna waarmee ik ben opgegroeid, zijn gefilmd in PNG. Het is een van de cultureel meest diverse landen ter wereld, maar ook een van de minst onderzochte landen, cultureel en geografisch.

Het is bekend dat er talloze groepen ongecontacteerde volkeren leven, en onderzoekers geloven dat er evenveel onontdekte soorten planten en dieren in het binnenland voorkomen. Het beschikt ook over meer dan 800 gesproken talen, ongeëvenaard in enig ander land.

Ik vloog naar Singapore en stapte vervolgens aan boord van een Air Niugini-vlucht naar de hoofdstad van PNG, Port Moresby. Tot nu toe niet meer dan een vlucht naar ergens anders in Azië, maar ik vloog door naar de uiterste oostelijke rand van New Britain, bijna op dezelfde lengtegraad als Brisbane in Australië.

Na een lange tussenstop vloog ik door naar Rabaul voor mijn eerste duikweek. Het was slechts een sprong van 90 minuten over dramatische bergen bedekt met dichte jungle, onderbroken door af en toe een klein dorpje dat volledig zou worden afgesneden zonder zijn kleine landingsbaan. Ik kon begrijpen dat sommige stammen jarenlang verborgen bleven.

RABAUL IS BEKEND zoals de stad die na een vulkaanuitbarsting in 1994 onder een dikke laag as werd bedolven. Het was ook een van de belangrijkste Japanse bases in de Stille Oceaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Japanners hadden de haven op de Australiërs veroverd en beschouwden deze als strategisch waardevol vanwege de nabijheid van de Caroline-eilanden, de locatie van hun marinebasis op Truk – een perfecte halteplaats om de rest van Nieuw-Guinea en uiteindelijk Australië binnen te vallen.

Japanse troepen verschansten zich snel in versterkte tunnels en bunkers. Later in de oorlog besloten de geallieerden dat een volledige aanval om Rabaul te heroveren te riskant was, en voerden in plaats daarvan bombardementen uit waarbij veel schepen tot zinken werden gebracht.

Maar tegen het einde van de oorlog was er nog steeds een aanzienlijk Japans garnizoen in Rabaul, en vervolgens werden grote hoeveelheden uitrusting achtergelaten.

Het kostte de geallieerden meer dan twee jaar om de gevangengenomen Japanse soldaten te repatriëren, en de opruimingsinspanningen gingen door tot eind jaren vijftig. Schepen, vliegtuigen en wapens blijven in het gebied, en de lokale bevolking vertelde me dat ze nog steeds oude tunnels, uitrusting en munitie aantroffen in de omringende jungle.

Sommige lokale musea lijken weinig meer te zijn dan autokerkhoven voor dergelijke relikwieën.

GRAAG BEZOEKEN Nog meer wrakken hoorde ik over een zeegaande tweedekker waar slechts een paar keer per jaar mee werd gedoken, maar die vrijwel intact was. Het lag een paar uur varen van het resort, langs de vulkaan die zoveel schade aan de stad had toegebracht.

Het blijft actief, waarbij rook, roet en af ​​en toe vuur uit de kegel ontsnappen. Toen we er langs liepen, zagen we iets wat leek op afval aan de oppervlakte drijven. Het bleek puimsteen te zijn dat uit de vulkaan was geworpen, sommige stukken zo groot als mijn hoofd.

Soms verzamelt het getij het in gebieden die zich uitstrekken zover het oog reikt.

Ik ben gewend geraakt aan het zien van plastic, maar nooit aan stenen die op het zeeoppervlak drijven.

We hadden alleen een vissersman in de verte voor gezelschap op de afgelegen duikplek. Het was nog vroeg in de ochtend toen we het water in gingen, maar het rif was vol kleur en de zonnestralen maakten mooie patronen op het koraal die alleen wij duikers het geluk hebben te zien.

Omdat het ongerepte koraal en de vissen zich niet bewust waren van onze aanwezigheid, voelde het alsof niemand anders de plek ooit had bezocht. Een paar kleine rifhaaien leken onverschillig.

Ik wist niet zeker wat ik verwachtte, maar het was zeker niet wat ik daarna zag.

Rechtop staand leek het op een volledig intacte tweedekker. Hoewel bedekt met koraal en sponzen, zaten beide vleugels nog op hun plaats, en zelfs de delicate stutten ertussen waren allemaal aanwezig. Alleen de gigantische vlotter leek afgebroken, hoewel hij nog steeds op zijn plaats lag.

Mensen noemen wrakken vaak onderwatermusea, maar dit was er echt één. Sommige delen van de romp behielden zelfs de originele lak. Als dit vliegtuig ergens anders ter wereld had gestaan, zou het een tentoonstelling op het land zijn geworden. Wij, vier gelukkige duikers, konden onze tijd nemen.

Op de terugweg stopten we bij een kleine baai aan de voet van de vulkaan om te duiken in George's Wreck, een Japans vrachtschip dat ooit het garnizoen had bevoorraad.

Het is vernoemd naar de man die het had ontdekt nadat hij in de jaren zestig met een deel van de bemanning had gesproken in een bar in Australië.

Het rif zakte zeer snel de diepte in en alleen de voorste delen van het schip waren toegankelijk, terwijl de achtersteven verder dan 60 meter zakte.

De bomschade die dit schip tot zinken bracht was duidelijk zichtbaar, met metalen fragmenten die door het geweld van de explosie naar buiten vlogen. Crinoïden en gigantische sponzen bedekten de bovenkant van het wrak.

Het ruim bevond zich net onder het beschadigde gebied en het schip had net zijn lading afgeleverd of vervoerde bederfelijke goederen, omdat het ruim leeg was.

Tijdens het beleg van Rabaul waren maar heel weinig schepen erin geslaagd te lossen, en de Japanners beseften al snel dat onderzeeërs de enige manier waren om bevoorraad te blijven.

Verborgen tussen de begroeide kliffen langs dit stuk kust lagen veel kleine tunnels waarin onderzeeërs 's nachts zouden lossen. Hoewel het te ver weg was om te bezoeken, kreeg ik te horen dat er grotten waren die groot genoeg waren om een ​​onderzeeër naar binnen te laten komen.

Hoewel een groot deel ervan werd begraven tijdens de vulkaanuitbarsting in de jaren negentig, bevatte de haven veel van de Japanse oorlogsschepen die bedoeld waren als kers op de taart voor mijn paar dagen in New Britain.

Helaas werkte de GPS van Gavin op dit punt niet meer en waren de locaties niet precies genoeg bekend om er eens in te duiken en een kijkje te nemen.

WIJ BESLUITEN AF TE ZIEN de haven en ga zuidwaarts naar twee locaties waarvan Gavin wist dat er niet-geëxplodeerde munitie en een ander gevechtsvliegtuig lagen. Onderweg stopten we bij een ander naamloos vrachtschip, genaamd het Sake Wreck, naar de lading flessen die nog steeds in het gebied te vinden zijn.

Kinderen die op een steenworp afstand van het wrak op het strand speelden, waren geïntrigeerd door de vreemdelingen die hun privéspeelplaats binnendrongen. Dit wrak lag op slechts ongeveer 10 meter diepte en was grotendeels uiteengevallen; het grootste deel ervan lag begraven, waarbij slechts delen van het dek en het want uitstaken – maar wat er nog overbleef was een magneet voor het zeeleven geworden.

Aangetrokken door mijn bubbels begroette een school gigantische vleermuisvissen me toen ik het water inging en volgde me bijna de hele duik, als puppy's die lekkernijen verwachtten.

Ik was met twee andere duikers in het water, maar ze leken geen vrienden met hen te willen worden.

Veel andere vissen en beestjes maken delen van dit wrak tot hun thuis – gigantische krokodilvissen en steenvissen liggen op de loer voor kleine vissen. Kleurrijke naaktslakken kropen over het zand en zilverkleurige aasvissen wervelden hypnotiserend rond een van de masten.

We gingen naar het zuiden, naar het rif dat een heel eind uitstak voordat het in de diepte viel.

Opnieuw was het zicht niet verbazingwekkend, met vreemde vezelige deeltjes die in het water zweefden. Was dit een bijproduct van de lokale kokosnootindustrie of van de vulkaan? Niemand leek het te weten.

Het rif was vol leven. Zilverpunthaaien en jacks patrouilleerden onder mij, waardoor de rifvissen in paniek raakten en overal om mij heen dekking zochten. Kleurrijke crinoïden strekten hun armen uit om hun voedsel te verzamelen.

Op ongeveer 20 meter hoogte op een puinhelling was Gavin opgewonden om mij te laten zien wat leek op een kleine uitloper van dood koraal. Ik kon er niet achter komen totdat het tot me doordrong dat we hier waren om te zoeken naar niet-geëxplodeerde bommen, en dit was de staart...vin van een van die 500-ponders die nooit zijn doel hebben geraakt.

Ik verwachtte dat die grote, klassiek ogende bom netjes op het zand zou liggen, maar deze waren bijna volledig begraven in puin en zand – zes ervan verspreid over een afstand van honderden meters. Als ik deze in Groot-Brittannië was tegengekomen, zoals duikers doen, zou er een uitsluitingszone zijn ingesteld en zou er bommenopruiming zijn gestuurd om ze veilig te maken, maar in PNG zijn ze gewoon een toeristische attractie.