Rondhangen in het midden van de Atlantische Oceaan

MORTON BJORN LARSEN is ongeduldig, het is het wachten dat hij moeilijk kan verdragen.
Maar als er blauwe haaien in het vooruitzicht zijn, hoe stinkend de vriend ook is, moet je gewoon doorbijten!

Lees ook: Fotografische uitbreiding bij Diving Talks

De instelling

DE ZON GAAT ONDER meedogenloos vanuit een helderblauwe hemel, en naarmate de uren verstrijken, wordt de geur van rot visaas ondraaglijk. Onze RIB voelt plotseling klein aan, midden in de golven van de uitgestrekte Atlantische Oceaan. Eindelijk krijgen we een bevrijdend telefoontje van een andere RIB in de buurt: we hebben een haai!

De aankomst en initiële plannen

Toen ik de avond ervoor bij het duikcentrum op de Azoren aankwam, had ik de registratieformulieren ingevuld en was mij gevraagd de volgende ochtend bijeen te komen voor een controleduik. Dus om 8.15 uur heb ik mijn duikuitrusting in een doos verpakt en mijn camerasysteem in elkaar gezet.

Ik voel me behoorlijk ontspannen, ook al is het mijn eerste duik op de Azoren, want als er op het plan een check-dive staat, betekent dit meestal een gezellige duik zonder gevaarlijke uitdagingen.

Verandering van plannen

Wanneer alle duikers echter zijn gearriveerd, stelt Andy, een Duitse duikgids, voor om de checkduik over te slaan en met een groep duikers uit Tsjechië in een RIB naar open zee te gaan om met blauwe haaien te duiken. Mijn ontspannen check-dive-gevoel verdwijnt en maakt plaats voor nerveuze verwachting.

Het Chumming-proces

Als we al ons materiaal op de RIB hebben gedragen, moeten we nog drie grote emmers met maatjes halen. Dit haaienaas bestaat uit een vieze mix van oud tonijnbloed, tonijnkoppen en andere visresten.

Na ongeveer een uur komen we aan op de duikplek en beginnen we met het klaarmaken van de chum. We stoppen de tonijnkoppen in een plastic mand, die we laten zakken tot een diepte van ongeveer 5 meter. Dan roert Andy de soep van restjes om en begint deze in kleine porties overboord te gieten, zodat er altijd een heerlijke geur van haaiensnacks rondom onze RIB hangt.

Het wachtende spel

Maar de uren verstrijken en er gebeurt niets. Onze kamervoorraad verdwijnt langzaam.
Andy heeft radiocontact met een RIB van een ander duikcentrum die dezelfde bewegingen maakt, schommelend in de golven zonder enige waarneming van haaien.

Ook de menselijke snacks zijn op en de zon schijnt genadeloos boven de minuscule RIB midden op de machtige Atlantische Oceaan. Andy verontschuldigt zich en herinnert ons eraan dat er in de omgang met de natuur geen garanties bestaan.

ONZE LAATSTE KANS OM TE ZIEN Alle haaien vandaag moeten teruggaan naar de haven, iets te eten halen en de emmers weer vullen. Misschien zal Vrouwe Geluk naar ons glimlachen voordat de zon ondergaat. Twee van de Tsjechische jongens en ik zijn klaar voor een tweede reis.

De hele dag heb ik op het puntje van mijn stoel in de RIB gezeten, starend in het water in de hoop een haai naar de oppervlakte te zien komen om een ​​hapje te eten van ons luxe maatje.

Maar naarmate de uren voorbij vliegen, maakt de opwinding plaats voor twijfel, en verdampt mijn optimisme in de hete zonnestralen.

Na nog een uur slenteren zonder zelfs maar de kleinste haai te hebben gezien, probeer ik mezelf op te vrolijken door te bedenken dat morgen weer een dag is.

Een sprankje hoop

Dan komt uit het niets de bevrijdende roep van de andere RIB in de buurt: We hebben een haai!
Mijn eerste reactie is om er zo snel mogelijk heen te gaan. Maar als de andere RIB van een ander duikcentrum komt, is het de gewoonte om te wachten tot hij zijn duiken heeft gehad en de laatste duiker weer aan boord is voordat iemand van ons het water in gaat. Nog meer wachten.

De duikervaring

Nu kunnen we tenminste zitten en genieten van het uitzicht op een prachtige blauwe haai, slechts een paar meter onder het helderblauwe oppervlak.

Eindelijk is het onze beurt om ons aan te kleden, langzaam het water in te glijden en aan de duik te beginnen. Het is moeilijk om de vreugde te beschrijven die ik voel als ik eindelijk 5 meter onder de RIB hang en geniet van de aanblik van niet één, maar twee mooie en relaxte blauwe haaien.

In eerste instantie is het tweetal het meest geïnteresseerd in de nieuwste levering maatjes van onze RIB, maar na een tijdje te hebben gekauwd beginnen ze meer interesse in ons te tonen en komen ze behoorlijk dichtbij. Ze lijken op geen enkel moment bang of agressief.

Zo nu en dan komen ze heel dichtbij, en ik vermoed dat ze misschien nieuwsgierig zijn naar hun eigen reflecties in de glimmende koepelpoort op mijn camera.

NA EEN GOEDE 70 MINUTEN de zon begint dicht bij de horizon te zakken, en we laten onze twee blauwe vrienden alleen in het vervagende licht onder het oppervlak en klimmen terug in de RIB.
Nog voordat we onze jas hebben uitgetrokken maskers iedereen praat, lacht en lacht over de fantastische climax van een zeer lange dag op zee.

De Azoren: een duikparadijs

De Azoren bestaan ​​uit negen eilanden, ongeveer 930 kilometer uit de kust van Portugal en ongeveer 2500 kilometer van Noord-Amerika. Ze liggen bovenop het ontmoetingspunt van de Europese, Afrikaanse en Amerikaanse tektonische platen, wat neerkomt op diepten van meer dan 1 km.

Deze geografische ligging betekent ook dat koud, voedselrijk water uit het noorden wordt gemengd met warm water dat door de Golfstroom naar en rond de eilanden wordt gevoerd. In de lente resulteert de mix van koud en warm water in een explosie van voedingsstoffen, wat enkele van de grootste dieren ter wereld aantrekt: Brydes en gewone vinvissen en ook blauwe vinvissen.

Deze baleinwalvissen zijn alleen rond de Azoren te vinden tijdens het krillvoedselfestival in de lentemaanden.
De bewoners die het hele jaar door aanwezig zijn, zijn potvissen, die tanden hebben en op grotere prooien jagen dan krill. Ze zijn ontworpen om tot 1 km of meer diep te duiken op zoek naar reuzeninktvissen.

Duiken of snorkelen met potvissen is niet toegestaan, omdat dit hen zou kunnen storen terwijl ze aan de oppervlakte op krachten komen voor hun volgende diepe jacht. Maar in het hoogseizoen worden er elke week walvisexcursies georganiseerd. Het hoogtepunt is bijna altijd het moment waarop de walvissen duiken en hun enorme staarten boven het water klappen, wat doorgaans resulteert in een staande ovatie van het publiek.

Tijdens uw verblijf op het vulkanische eiland Pico biedt bootduiken een breed scala aan duiken van wereldklasse. Maar er is ook de mogelijkheid om op een vrachtwagen te stappen en een half uur over bochtige wegen door weelderige vulkanische flora te rijden om een ​​andere verscheidenheid aan kustduiken te ervaren.

Duiken bij Calheta

OP EEN DAG BESLIS IK om een ​​vrachtwagenduik te maken op een plek genaamd Calheta, die gemakkelijk toegang heeft tot het water. Het voorbereiden en briefen vindt plaats op een grote parkeerplaats, compleet met banken en toiletten.

Je kunt een trap aflopen, rechtstreeks het water in, of een reuzenstap van 2 meter hoog maken. Ik bevind me op ongeveer 5 meter diepte en zink langzaam, genietend van het zicht van ongeveer 20-30 meter.

Een kleine Octopus danst langs de rotspier op zoek naar voedsel en verandert van kleur vlak voor mijn ogen maskeren.

Als we iets verder naar buiten duiken, moet ik tegen mijn buddy zeggen dat hij langzamer moet gaan rijden, zodat hij meer kans heeft om het prachtige landschap voor zich in zich op te nemen. Voor zover ik kan zien dansen zonnestralen over het lavasteenlandschap, waardoor spectaculaire patronen op de zeebodem en de rotsen ontstaan.

Zodra er een klein wolkje voor de zon schuift, lijkt het alsof alles bevriest. In een oogwenk drijft de wolk weg van de zon en zijn duizenden kleine vissen in beweging, die als laserstralen door de stralen snellen die de waterkolom binnendringen.

Dieper komen we bij een enorme lavatunnel genaamd de Boog. Een school vissen verspreidt zich lui als we binnenkomen.
We zwemmen aan de andere kant van de tunnel naar buiten en dalen af ​​naar 35 meter, waar het plan is om enkele waaierkoralen te zien die daar leven. Vanwege de diepte blijven we niet lang voordat we richting ondieper water gaan. Ik geef hier de voorkeur aan omdat er meer leven is en de zon dichter bij de oppervlakte meer kracht heeft.

Voor de tweede duik heb ik ervoor gekozen om de groothoeklens op mijn camera te verwisselen voor een macrolens. We duiken niet dieper dan 15 meter, omdat hier meestal het meeste kleine spul wordt gevonden.
Ik ben verrast door het aantal kreeften dat ik in de spleten tussen de rotsen aantref, evenals murenen, schorpioenvissen en moerassen die ons verwelkomen in hun natte wereld.

Het is een mooie dag en ik maak gebruik van de dutjes in de truck op de terugweg naar het duikcentrum.

Het duikcentrum's Ethos

Frank Wirth opende Pico Sport in 1996, dus hij weet wat zijn duikers willen. Zijn passie is altijd het behoud en de bescherming van de natuur geweest, vooral het zeeleven, en hij werkt ook aan natuurbehoudsprojecten.

Zijn houding is voelbaar in het hele duikcentrum, waar je al snel de indruk krijgt dat iedereen een gezond respect heeft voor de oceaan en haar bewoners. Een filmploeg van de BBC Natural History Unit gebruikt het als uitvalsbasis terwijl ik daar ben en werk aan een nieuwe serie Oceans.

De Mobula Ray-ervaring

We zijn er al snel weer mee bezig – we hangen aan een boot, wachtend en staren gretig alle kanten op, en een beetje nerveus dat we misschien geen geluk hebben gehad.

Deze keer zijn we vier en een half uur van Pico naar de eindeloze Atlantische Oceaan gevaren. Ik heb me in andere delen van de wereld aan andere touwen zoals deze vastgeklampt, op zoek naar een grote pelagische soort die zich nooit bij het gezelschap voegt.

Deze keer zijn mijn angsten echter ongegrond en hoef ik niet lang te wachten voordat er uit het niets een enkele mobularog binnenvliegt. Het komt niet zo dichtbij, maar het blijft ruim 25 minuten om ons heen cirkelen.
Het is indrukwekkend dat het lijkt alsof het nauwelijks beweegt, maar toch niet langer dan 30 seconden te volgen is.

DE REIZEN OM TE ZIEN de mobula-roggen vinden plaats in een boot die lijkt op een mini-liveaboard. Tussen de twee duiken door informeert Andy, onze gids, ons over de roggen. Mobula's zijn verwant aan de manta's, de grootste van de roggensoorten. Ook zij hebben er twee vinnen bij de mond, die vanaf het oppervlak op duivelshoorns lijken.
Ondanks een spanwijdte van maximaal 5 meter is het bekend dat de mobula acrobatisch uit het water springt in wat lijkt op een vertoon van pure vreugde.

Bij onze tweede duik is de stroming wat toegenomen, dus zijn er vier veiligheidstouwen onder de boot bevestigd. Het klinkt misschien een beetje ongemakkelijk om aan een touw te worden geklikt, maar het is heel gemakkelijk en geeft ons de vrijheid om in de stroming te blijven hangen zonder ons te hoeven concentreren op het niet wegdrijven van de boot.

Reflecties op de ervaring

Na ongeveer tien minuten komen er zes mobula's naar boven om ons te begroeten, en hoewel ik niet aan het dichtstbijzijnde touw zit, kan ik ze door het fantastische zicht gemakkelijk rond zien rijden in de zonnestralen.
Na onze tweede duik gaan we terug naar Pico, en terwijl ik zit en geniet van wat (heel zoet) Portugees snoep, glimlach ik bij de herinnering aan alle grote en kleine wezens die ik deze week op de Azoren heb gezien.