ZOETWATER DUIKER
‘Waarom ik besloot de eerste persoon te zijn die elke Britse vissoort in de binnenwateren filmde’
van JACK PERKS
Duikpartner John Mcintyre en ik aangekomen bij een caravanpark dat grenst aan de rivier de Tavy in de hoop zalm te vinden. Het was oktober, dus de bomen waren zwaar van het goudbruine blad en er hing iets in de lucht.
Bladeren die in de rivier vielen, zorgden eenmaal onder water voor een surrealistische herfstervaring, en omdat het Devon was regende het, hoewel het water slechts een lichte theekleurige tint had.
Het zwembad was ongeveer 10 meter breed en misschien 7 meter op het diepste punt, wat voor een rivierduik behoorlijk handig is.
De rivierbedding was omzoomd met grote gladde rotsen, maar het snelle water zorgde ervoor dat er geen slib ontstond. Hoewel sommige secties behoorlijk snel bewogen, was het zwembad tamelijk slap, waardoor een stressvrije duik mogelijk was.
We begonnen stroomafwaarts en baanden ons langzaam een weg naar de diepere delen, totdat we grote donkere vormen konden zien.
Dit is een van de dingen die ik leuk vind aan rivierduiken, niet wetende wat je tegenkomt. Vrijwel al onze vissoorten zijn te vinden in rivieren, dus een duik kan een echte geluksduik zijn.
We liepen langs grote rotsblokken en een grot die waarschijnlijk versleten was door jarenlange erosie zag er veelbelovend uit.
De meeste vissen die we zagen waren zeeforellen, en die schoten meestal weg voordat we ook maar in de buurt van ze konden komen, maar een enkele vis bleef stil en stelde ons in staat dichtbij te komen, gevangen tussen vecht- en vluchtmodus.
Eén van deze vissen was geen zeeforel maar een prachtig gekleurde zalm, de koning der vissen, en ik kon er een paar foto's van maken. Dat de rivier relatief laag stond, was goed voor mij, niet alleen vanwege de gemakkelijkere duikomstandigheden, maar ook omdat het betekende dat de zalm in het diepere water moest wachten tot de regen kwam en hem toestond verder te trekken.
Het is het mysterie van vis dat intrigeert mij het meest, de natuur die voor de meeste mensen uit het zicht, uit het hart verborgen is.
Gefascineerd door de natuur, begon ik met vissen toen ik 11 was. Toen ik 16 was, was ik begonnen fotografie. Ik keek naar wat andere fotografen hadden gedaan op het gebied van het vastleggen van zoetwatervissen in Groot-Brittannië en ontdekte dat er daarbuiten weinig te zien was, behalve een vreemd snoekportret uit Stoney Cove. Veel zoetwatervissoorten waren nog nauwelijks in hun natuurlijke omgeving gefotografeerd.
De aantrekkingskracht van de zee is doorgaans gemakkelijker te verkopen dan een vuile vijver of kanaal, maar de binnenwateren herbergen zo'n breed scala aan soorten en onderwerpen waar fotografen zich in kunnen verdiepen. En ik woonde en woon nog steeds in Nottingham, dat nergens dichtbij de zee ligt!
In 2013 heb ik een crowdfundingcampagne opgezet om te proberen elke vissoort die in het Britse zoete water voorkomt te filmen – ik gedraag me dus een beetje als een vogelaar, maar dan in duikuitrusting.
Ik had verwacht dat ik alle 54 soorten in een jaar zou vangen, maar in feite heb ik de taak nog maar net volbracht!
In het begin waren er problemen rond wat een Britse zoetwatervis is. Moet ik alleen inheemse soorten opnemen? Genaturaliseerde mensen? En hoe zit het met zeevissen die in zoet water terechtkomen?
Ik besloot mijn lijst te baseren op de soorten die voorkomen in de boeken van Mark Everard over Britse zoetwatervissen – met een of twee toevoegingen – waarbij ik me concentreerde op alle inheemse soorten, genaturaliseerde en gewone niet-inheemse soorten en de weinige zeevissen die een tijdje in zoet water kunnen blijven. langdurige periodes.
In de loop van de tijd heb ik mij ontwikkeld foto technieken om te gebruiken tijdens het duiken en snorkelen, samen met paalcamera's en onderwatercameravallen.
In de tijd dat ik heb gewerkt over het project onderwatercamera's zijn enorm veranderd en nu ze betaalbaarder zijn en op grotere schaal worden gebruikt, is het veel gebruikelijker geworden om visbeelden te zien online..
Ik wist dat ik de best mogelijke plekken moest vinden als ik wilde dat mijn werk opviel.
Ik vertrouwde erop dat veel visserijwetenschappers, medewerkers van het Milieuagentschap, vissers en rivierwachters mijn ogen en oren waren en me lieten weten wanneer bepaalde soorten opdoken. Vaak verliet ik in een mum van tijd het huis in de ijdele hoop een vis te zien waar maar weinig andere mensen zelfs maar van hadden gehoord!
Ik reisde van Cornwall naar Noord-Schotland en vrijwel overal daartussenin. Toen ik voor het eerst aan het project begon, kon ik niet autorijden, dus moest ik met al mijn camerasets de trein halen of om liften smeken.
Terwijl ik mijn doel nastreefde, heb ik mijn arm ontwricht, ben ziek geworden door contact met rivierwater en heb het uiteinde van mijn vinger afgesneden terwijl ik achter vendace aan zat, een van onze zeldzaamste vissen.
Het was niet een monsterlijke snoek die mijn vinger had, maar ik die mijn camera aanpaste met een pennemes dat uitgleed.
Ik heb onder alle weersomstandigheden gewerkt, van een aangename duik in een krijtstroom op een warme middag in juli tot met mijn gezicht naar beneden in de Highland Lochs in november, terwijl ik mijn eigen gezond verstand in twijfel trok.
Vlagzalm is veruit mijn favoriete vis, hoewel barbeel op de tweede plaats komt. Ik heb de meeste tijd besteed aan het filmen van deze dames van de stroom in het Peak District, omdat het niet ver is van waar ik woon in Nottingham.
Het vergde jaren van observatie om erachter te komen waar de vlagzalm broedde en wat de beste tijden waren om dit te zien. De mannetjes bevechten elkaar in een bril die doet denken aan bronstige herten. De verduisterde mannetjes sluipen dan weg met de lichtere vrouwelijke vlagzalm en vinden een gebied met fijn grind.
Er bestaat een misvatting dat de meeste zoetwatervissen modderig bruin van kleur zijn, maar om dit te verdrijven hoef je alleen maar naar de vlagzalm te kijken. vinnen, met hun hints van violet, flitsen van ijsvogelblauw en diep warm rood dat echter oplaait.
Frustrerend genoeg keert vlagzalm niet elke keer terug naar dezelfde plek, zoals een zalm of forel zou doen naar een rode, dus het op zijn plaats laten staan van een camera kan een vergeefse oefening zijn.
Maar uiteindelijk zag ik hoe een mannetje zijn rugvin over een vrouwtje plaatste en de twee vissen begonnen te spawnen – een verbazingwekkend schouwspel dat jaren werk had gekost om vast te leggen.
Algemene soorten waren dat soms verrassend moeilijk te vinden. Karper bleek bijvoorbeeld lastig omdat vijvers met veel karper de neiging hebben behoorlijk vies te zijn.
Soms is succes gewoon een kwestie van geluk. Met Rob Cuss, een mede-visfanaat, ging ik in april duiken bij Stoney Cove in een poging het paaien van snoeken te fotograferen.
Het was behoorlijk koud, wat niet werd geholpen door het feit dat ik een wetsuit, en de temperatuur was niet veel boven de 10°C op het dek toen we naar binnen gingen om een aantal vaste plekken te bekijken. De algenbloei was dat jaar al vroeg begonnen en de duikscholen waren al geopend, dus het zicht was verschrikkelijk, maar we zetten door.
Rob wees naar iets en inderdaad, het was een snoek, maar het stond heel erg op zichzelf, wat niet helpt als je op zoek bent naar spawnshots.
Na 45 minuten begon ik het een beetje koud te krijgen, dus een teken dat we terug moesten gaan. Toen we op de terugreis het onkruid controleerden, zag ik een grappige witte vorm weggestopt. Het had de verkeerde vorm en kleur voor een snoek, maar geen enkele baars of voorn kon zo groot zijn.
Wat het was, was de bijna mythische spookkarper die Stoney Cove naar huis noemt, een behoorlijk stuk vis. Hij zat daar maar en liet ons een paar schoten afvuren.
Ik had al jaren gehoord dat er karpers in Stoney waren, maar ik had het toegeschreven aan sterke verhalen en narcose totdat deze enorme witte karper, de eigen Moby Dick van de plek, zijn welkome verschijning deed verschijnen.
Het filmen heeft voor mij grotendeels het vissen overgenomen. Het is een fantastisch instrument gebleken voor het observeren van het gedrag van vissen, bijvoorbeeld wanneer ondieptevissen zoals baars en voorn roofdieren als snoeken aanvallen, wanneer ze zien dat ze achter en dicht bij de staart blijven – net zoals zangvogels een buizerd zullen lastig vallen.
Ik heb vissen zien samenwerken of op zijn minst misbruik van elkaar zien maken, waarbij baars palingen schaduwde terwijl ze op zoek gingen naar prooien, en naar binnen trokken om vluchtende donderpadden en kleine ongewervelde dieren te grijpen.
Filmen met weinig interferentie wordt nu in veel grotere mate gebruikt om vissen te monitoren, terwijl de komst van drones enorm heeft geholpen bij het tellen van zalm- en forelvissen.
Wat nu? Ik zou graag nog een boek willen schrijven, misschien over de plaatsen, mensen en vissen die ik ben tegengekomen, en ook proberen meer zeevissen uit de Britse wateren te filmen, maar niet allemaal – er zijn ongeveer 400 soorten en de meeste leven in de diepe zee!
Sommige Europese zoetwatervissen, zoals de Cozimo-barbeel, de Amoer-snoek en de Huchen, klinken ook als een uitdaging.
Bekijk elke Britse zoetwatervis onderwater gefilmd op jackperksfotografie
