Duikinstructeur goedgekeurd in geval van overlijden door ‘veiligheidsstop’ 

De vervolgingszaak was misleidend, zegt de verdediging – en experts geloven dat interne verdrinking de dood van de student met hoge bloeddruk zou kunnen verklaren

PADI Master Instructor Nigel Craig is vrijgesproken van doodslag door grove nalatigheid, na het besluit van de Crown Prosecution Service (CPS) om geen nieuw proces aan te vragen. 

Craig, 55, uit Northampton, had de beschuldiging met betrekking tot de dood door verdrinking leidend tot een hartstilstand van zijn student Richard Stansfield ontkend tijdens een Deep Diver-specialiteitscursus in het binnenland van Stoney Cove in de zomer van 2016. 

Nadat een jury van het Leicester Crown Court er op 30 maart niet in was geslaagd tot een meerderheidsoordeel te komen, bracht de CPS rechter Pepperall van het Hooggerechtshof op de hoogte van haar besluit, en dat er geen nieuw bewijsmateriaal zou worden geproduceerd. De rechter was het erover eens dat dit de juiste beslissing was en sprak een onschuldig vonnis uit.

Het proces was begin maart begonnen en er werd verslag gedaan van de zaak voor de aanklager Divernet op 31 maart, nadat de jury er niet in was geslaagd tot een meerderheidsoordeel te komen en was ontslagen. Dat en andere berichten in de media waren alleen gebaseerd op berichten over de opening van de zaak door de aanklager voor de jury. 

Veel van de beweringen namens de CPS werden vervolgens niet ondersteund door de getuigen die zij hadden opgeroepen, beweert Craigs juridische verdedigingsteam, dat zegt dat het verslag van de aanklager over wat er die dag gebeurde, en de mate van schuld van de instructeur voor de dood van zijn leerling, was misleidend geweest. 

Deep Diver-cursus

De belangrijkste focus van de proef was een veiligheidsstop van 3 minuten die de duikers op een diepte van 5 meter maakten en of ze, na problemen die ze eerder tijdens de duik tegenkwamen, direct naar de oppervlakte hadden moeten stijgen.

De rechtbank hoorde dat Nigel Craig, een bouwer, al sinds zijn jeugd geïnteresseerd was in duiken, maar dat hij pas toen hij zelf een jong gezin had, aan PADI-cursussen begon, aanvankelijk in het buitenland en later zijn passie voor het duiken nastreefde. sport voornamelijk in Stoney Cove.

Hij vertelde de jury dat hij wekelijkse zwembadsessies zou bijwonen en de zaterdagen in de Dive Northampton-winkel zou doorbrengen en op zondag zou duiken. In de loop van de tijd had hij vooruitgang geboekt in de training, totdat hij zich in 2013 kwalificeerde als PADI Master Instructor. 

Tegen de tijd dat het fatale incident plaatsvond, had Craig 300 studenten gecertificeerd en geholpen bij de certificering van talloze anderen, zei hij. Hij had regelmatig de Deep Diver-cursus gegeven op dezelfde locatie in Stoney Cove.

De dag vóór de duik had hij een aantal controles ondergaan in de duikwinkel in Northampton, samen met Stansfield, die 40 was en een onlangs gekwalificeerd PADI Advanced Open Water Diver die 30 duiken had gemaakt. Craig, die hem nog niet eerder les had gegeven, vroeg duikmeester Karol Tokarczyk om hen te vergezellen als veiligheidsduiker, zoals hij bij eerdere gelegenheden had gedaan.

Duikbriefing

Op zondag 24 juli 2016 had Craig het busje van Dive Northampton opgehaald en naar Stoney Cove gereden. De drie duikers ontmoetten elkaar bij het busje, waar Craig de kennisbeoordelingen van de cursus doornam met Stansfield en een volledige duikbriefing gaf voordat ze hun uitrusting aantrokken. 

Craig en Tokarczyk gebruikten dubbele sets en lieten deze aan Stansfield zien, waarbij ze op de verschillen wezen met een eencilinderopstelling. De volledige PADI buddy-check werd uitgevoerd.

Vanaf het beginpunt van de bushalte voerden de duikers een controle van het drijfvermogen in het water uit voordat ze op hun rug aan de oppervlakte naar de Hydrobox-markeringsboei zwommen. Nadat ze zich hadden klaargemaakt, waren ze op de schietlijn afgedaald.

Stansfield had wat moeite met het klaren van zijn oren, waardoor de afdaling langer duurde dan normaal. Craig droeg de anderen op om te knielen op de Hydrobox, die op ongeveer 35 meter hoogte ligt en waar een luchtcontrole werd uitgevoerd. Stansfield meldde dat hij nog 150 bar over had – pas na de duik werd bekend dat de werkelijke waarde op dat moment 130 bar was geweest.

De vereiste vaardigheid was een eenvoudige kompaszwem van 10-20 vinnentrappen, en dan terug. Craig stelde vast dat er voldoende gas was om dit te doen en vervolgens op te stijgen, en duikexperts gaven tijdens het proces toe dat dit redelijk was, gebaseerd op wat hem was verteld.

Tijdens het kompaszwemmen begon de diepte van Stansfield snel te dalen, dus gaf Craig hem de opdracht terug te keren naar de Hydrobox en opnieuw te beginnen. Deze keer was het drijfvermogen van Stansfield beter en voltooide hij de oefening.

Tot 60 bar

Uit een andere luchtcontrole bleek dat de luchtdruk van de student nog maar 60 bar was. Craig droeg Tokarczyk op om zijn fakkel op de meter van Stansfield te houden en zijn lucht in de gaten te houden terwijl ze aan de klim op de schotlijn begonnen.

Op een gegeven moment ging Stansfields low-on-air computeralarm af. Dit werd aan Craig gesignaleerd, die besloot dat Stansfield en Tokarczyk lucht moesten delen. Deze laatste schonk zijn eigen ademautomaat aan Stansfield en stapte over op zijn reserve. Hij en Craig herinnerden zich allebei dat dit zonder problemen was gebeurd.

Korte tijd later gaf Stansfield aan dat hij geen lucht meer had. Craig en Tokarczyk waren hierdoor verbaasd omdat hij dezelfde voorraad ademde als Tokarczyk, die geen problemen had. Craig ontsloeg Stansfields ademautomaat voor het geval deze niet goed functioneerde, en gaf de student uit voorzorg zijn eigen ademautomaat. 

De ruil verliep opnieuw soepel en Craig ging op zijn reserve. Als bewijs beschreef Tokarczyk dat hij terugkeerde naar zijn eigen oorspronkelijke regelaar om deze te controleren, en ontdekte dat deze werkte.

Craig voelde dat het enige dat hij kon doen, was blijven stijgen. Hij vertelde de rechtbank dat hij geloofde dat hij een student had die tekenen van paniek vertoonde, maar met succes was gekalmeerd en gerustgesteld. Hij ademde ook duidelijk uit Craigs eigen ruime luchttoevoer. 

Craig had geen reden om te vermoeden dat Stansfield enige vorm van interne medische problemen had, vooral omdat hij een goede gezondheid had gemeld en geen recreatief drugsgebruik had.

Gebruikelijke veiligheidsstop

In overeenstemming met zijn vele jaren PADI-opleiding besloot Craig dat het uitvoeren van de gebruikelijke veiligheidsstop passend zou zijn na wat als een diepe duik werd beschouwd. Het was een vereiste voor de specialisatiecursus en er leek geen reden om ervan af te zien.

Stansfield was aanvankelijk naar de oppervlakte gegaan, maar Craig pakte hem vast en herinnerde hem aan de noodzaak van de stop. Hij ontkende dat hij hem vasthield, zoals de aanklager had gesuggereerd. Uit de computergegevens bleek dat de drie duikers op ongeveer 5 meter dicht bij elkaar waren gebleven.

Wat er daarna gebeurde, werd tijdens het proces nauwkeurig geanalyseerd. Zowel Craig als Tokarczyk herinnerden zich dat Stansfields ogen groot werden en de ademautomaat uit zijn mond gleed. Het werd er weer in geplaatst en schoongemaakt, en beiden herinnerden zich dat ze, zodra dit was gebeurd, naar de oppervlakte gingen, omdat er nu duidelijk een noodopstijging nodig was. 

Aan de oppervlakte blies Craig het trimjacket van de student op en begon met beademen. De bemanning van een reddingsboot reageerde op een hulpkreet. Stansfield werd aan land gebracht en zowel ter plaatse als later in het Glenfield Hospital behandeld, maar ongeveer zes uur na de duik werd hij dood verklaard.

Craig en Tokarczyk werden door de politie ondervraagd en Craig werd later beschuldigd van doodslag. Tokarczyk werd niet aangeklaagd.

Interne verdrinking

Medische experts van zowel de aanklager als de verdediging gaven toe dat de pogingen om Stansfield te redden het moeilijker hadden gemaakt om te bepalen wat tot zijn dood had geleid. IPO-expert dr. Peter Wilmshurst en HSE-duikinspecteur Mark Renouf waren beiden van mening dat de zaak alle kenmerken had van een geval van IPO (onderdompelingslongoedeem of inwendige verdrinking). 

Dr. Wilmshurst legde de jury uit dat mensen die aan hypertensie lijden een veel groter risico lopen op een beursintroductie. Stansfield had last van hoge bloeddruk, maar maakte dit niet bekend op de medische vragenlijst voor zelfcertificering die hij bij Dive Northampton had ingevuld. De postmortem Uit onderzoek bleek ook dat hij cocaïne in zijn systeem had. 

De niveaus van het medicijn zouden hoger zijn geweest tijdens het duiken, maar het was niet precies bekend welk effect dit zou hebben gehad op Stansfield onder druk en rekening houdend met zijn hoge bloeddruk, maar ze hadden een rol kunnen spelen.

Ten tijde van het incident, bijna zes jaar geleden, was IPO geen aandoening die algemeen bekend was bij het recreatief duiken. Er waren geen richtlijnen voor het gedrag in een scenario waarin een duiker aangaf dat hij geen lucht meer had, ook al was bekend dat hij over een goede voorraad beschikte door volledig functionerende apparatuur. 

Mensen die tijdens het duiken een IPO ervaren, hebben een zeer slechte overlevingskans en een hartstilstand kan snel optreden. 

De aandoening treft zowel oppervlaktezwemmers, waaronder snorkelaars als duikers, en kan worden veroorzaakt door kou, overmatige hydratatie, stress of reeds bestaande hartaandoeningen en hoge bloeddruk (hypertensie). Bij duikers kan dit tijdens het opstijgen verergeren door de verlaging van de partiële zuurstofdruk in de longen en het arteriële bloed.

De resulterende drassige longen kunnen niet van elkaar te onderscheiden zijn postmortem van die veroorzaakt door externe verdrinking.

Artikelen over IPO op Divernet omvatten Hydratatie is natuurlijk essentieel, maar dit is waarom overdrijven riskant is en Het Hawaiiaanse snorkeldodenmysterie.