een overlevingstechniek
Wat heeft een omvallende boom in een regenwoud te maken met veilig duiken?
Alles, zegt SIMON PRIDMORE
Ongebruikelijk voor een colonne tijdens een duik magazine, deze begint in de hooglanden van Papoea-Nieuw-Guinea. Een paar jaar geleden was een jonge ornitholoog op expeditie en leidde een team Nieuw-Guineanen.
Ze klommen door het bos tot ze een niveau bereikten waar ze een paar dagen vogels zouden bestuderen. De ornitholoog koos een plek voor hun kamp onder een enorme bosboom, waarvan de bast bedekt was met dik mos.
Hij vroeg zijn metgezellen om daar een slaapplatform te bouwen, maar ze weigerden. Hij vroeg waarom, en ze vertelden hem dat de boom dood was, en ze waren bang dat hij 's nachts op het kamp zou vallen en hen allemaal zou doden.
Hij probeerde met hen te redeneren, maar ze waren onvermurwbaar en uiteindelijk waren ze het allemaal eens over een andere locatie, ver van de boom.
Aanvankelijk was de jonge ornitholoog geïrriteerd. Hij vond dat de Nieuw-Guineanen het gevaar van de dode boom overdreven. In de daaropvolgende maanden merkte hij echter dat hij minstens één keer per dag het geluid hoorde van een vallende boom ergens in de buurt, en dat zijn metgezellen 's nachts verhalen vertelden rond het kampvuur van vrienden die waren omgekomen door vallende bomen.
Hij schatte dat de Nieuw-Guineërs ongeveer 100 nachten per jaar in het bos kampeerden. Ook al was de kans klein dat er een boom op hen zou vallen, hoe meer tijd ze in het bos doorbrachten, hoe groter de kans dat dit zou gebeuren.
Ze konden het risico van vallende bomen niet volledig vermijden door niet het bos in te gaan. Maar ze konden het risico minimaliseren door niet onder een dode boom te slapen.
De ornitholoog merkte op dat vooral jongere leden van de groep gefascineerd waren door verhalen over hoe mensen schade hadden geleden of juist een ramp hadden vermeden. Hij vermoedde dat deze verhalen een belangrijk onderdeel van hun opleiding vormden.
Hij concludeerde dat de obsessie van de gemeenschap met veiligheid een essentieel cultureel overlevingsinstrument was dat aanzienlijk bijdroeg aan het veilig houden ervan, en hij bestempelde dit als ‘constructieve paranoia’.
Verscheen in DIVER juni 2019
DE WERELD TOT GISTEREN
De jonge ornitholoog was Jared Diamond en vandaag is hij een gevierde en veel gepubliceerde academicus en auteur.
Het verhaal van de vallende bomen vond ik in zijn boek The World Until Yesterday, waarin hij naar tribale samenlevingen kijkt, hun gedrag en strategieën beschrijft en deze relateert aan de moderne wereld.
TECHNISCHE DUIKERS
Iedere technische duiker die dit leest, begrijpt meteen waar Diamond het over heeft. Ze gebruiken misschien niet de eigenlijke uitdrukking, maar technische duikers gebruiken constructieve paranoia als overlevingstechniek.
Ze gaan vooraf in op de echte risico's van duiken. Ze weten hoe de technische duikers die hen voorgingen gewond raakten en hebben procedures en apparatuur ontwikkeld om de kans te verkleinen dat hen hetzelfde overkomt.
Technische duikers praten ook voortdurend over de veiligheid tijdens het duiken. Ze wisselen verhalen uit en debatteren over veiligheidsstrategieën online. en wanneer ze samenkomen op conferenties. Daarmee imiteren ze onbewust tribale samenlevingen. Hun dialogen vervullen hetzelfde doel als de kampvuurgesprekken van de Nieuw-Guineërs.
SPORTDUIKERS
Door de jaren heen hebben technische duikers innovaties doorgegeven aan de reguliere duikgemeenschap, zoals Octopus slangen, BC's en, meer recentelijk, duiken aan de zijkant. Over het algemeen heeft de sportduikgemeenschap echter nog niet de constructieve paranoia-veiligheidscultuur van technische duikers overgenomen.
In feite is het weten dat er slechte dingen kunnen gebeuren en leren om te voorkomen dat ze gebeuren, of weten hoe je ermee moet omgaan als ze gebeuren, wat de duiker is. opleiding op elk niveau draait het om.
Nieuwe duikers leren bijvoorbeeld hoe ze een maskeren onder water zodat ze (zonder in paniek te raken) kunnen omgaan met een situatie waarin hun riem breekt of hun riem breekt maskeren wordt uit hun gezicht verdreven door een onvriendelijke vintrap.
Instructeurs introduceren echter niet altijd vaardigheden die rechtstreeks verband houden met de noodsituatie die ze moeten oplossen. Vaardigheden worden in plaats daarvan vaak gepresenteerd als tests die moeten worden volbracht, of als ervaringen die moeten worden doorstaan. Er is bijvoorbeeld een handige oefening die duikers laat zien hoe het voelt om gevaarlijk weinig lucht te hebben, zodat ze, als het ooit echt gebeurt, op tijd kunnen reageren voordat ze helemaal leeg raken.
Dit wordt door één genoemd opleiding agentschap als een “luchtuitputtingsoefening”. Ik ben er getuige van geweest dat instructeurs het simpelweg met deze drie woorden introduceerden voordat ze beschreven hoe de oefening zal verlopen.
De mogelijkheid dat een duiker zonder lucht komt te zitten kan gesuggereerd worden, maar wordt niet direct vermeld, laat staan besproken. Deze neiging, op het niveau van beginnende duikers, om ongemakkelijke gesprekken over slechte dingen die onder water kunnen gebeuren te vermijden, kan leiden tot onwetendheid, overmoed en een volledige afwezigheid van constructieve paranoia.
Hier is een verhaal dat dit punt perfect illustreert. Op een dag kreeg mijn vriend Robert een telefoontje van een vriend van een vriend. Ze vroeg hem om advies over het duiken op Nusa Penida, een eiland voor de zuidkust van Bali dat beroemd is om zijn grote vissen, maar ook berucht om de sterke, onvoorspelbare stroming die er een ongeluksplek van maakt.
Robert vroeg hoeveel duiken ze had gedaan en kreeg te horen dat ze nog maar net had leren duiken. Hij wees erop dat duiken rond Nusa Penida lastig kan zijn en stelde voor dat ze in plaats daarvan onder gemakkelijkere omstandigheden zou gaan duiken bij Tulamben aan de noordoostkust van Bali.
De vrouw raakte erg overstuur door de veronderstelling van Robert dat ze “geen uitstekende duiker was, wat ik wel ben”, en hing op.
Twee dagen later belde ze Robert terug om te zeggen dat ze naar Nusa Penida was gegaan en een geweldige duikdag had gehad. ‘Dus daar had je het mis,’ zei ze.
VALLENDE BOMEN
Toen ik dit verhaal hoorde, moest ik natuurlijk meteen denken aan Jared Diamonds verhaal over vallende bomen.
De vrouw was klaarblijkelijk afgestudeerd als eerste duiker opleiding zonder enig idee van haar beperkingen als nieuwe duiker. Niemand had haar verteld dat veel populaire duikplekken over de hele wereld echt gevaarlijk zijn voor beginners.
Ze leek zich er niet van bewust te zijn dat alle nieuwe duikers voorzichtig met de sport moeten beginnen, en dat het eigenlijk veel oefening vergt om een “uitstekende duiker” te worden.
Niemand had haar geleerd om ook maar enigszins constructief paranoïde te zijn over haar duiken. Alle lovende woorden die ze destijds had ontvangen opleiding had haar doen geloven dat ze, nadat ze een paar brevetkaarten had gekregen, overal kon duiken.
Constructieve paranoia is niet alleen een handig hulpmiddel om op te pikken; het is een cruciale overlevingstechniek.
In de hiërarchie van uiteenlopendeopleiding Bij cursussen wordt dit meestal pas op technisch of professioneel niveau aangepakt, maar het zou eigenlijk vanaf het begin moeten worden opgenomen.
Als duikers kunnen we onszelf leren constructief paranoïde te zijn door zo veel mogelijk over duikveiligheid te lezen, aandacht te besteden aan rapporten gepubliceerd door onder meer BSAC en DAN, en meer na te denken over de manier waarop we duiken, potentiële bedreigingen voor onze veiligheid en wat stappen die we kunnen nemen om te anticiperen en risico's te vermijden.
Lees meer van Simon Pridmore in:
Duik vertrouwelijk – Een insidergids om een betere duiker te worden
Duikprofessional – Inzichten in de training en operaties van sportduikers
Duiken is fundamenteel – Begin op de juiste manier met duiken
Fysiologisch duiken – Denk je dat je alles weet over duikgeneeskunde?
Denk nog eens na!
Duiken uitzonderlijk – Word de beste duiker die je kunt zijn
