Zwartpunten van Aliwal

Ik herinner me de eerste duik-briefing. ‘Wees je er altijd van bewust waar je bent’, zei de gids, en voegde er terloops aan toe ‘en als ze bijten, beweeg dan niet, wacht gewoon tot ze loslaten…’

Dat is de juiste mentaliteit! dacht ik, niet zeker of ik me angstig moest voelen of gewoon moest genieten van het gevoel van anticipatie op een nieuwe ervaring.

Het was mijn eerste bezoek, niet alleen aan Zuid-Afrika, maar aan het continent – ​​het echte Afrika, met leeuwen, olifanten, nijlpaarden en natuurlijk haaien. Mijn verwachtingen waren hooggespannen, gebaseerd op wat ik had gelezen en gezien online. voor vertrek, maar ik wist eigenlijk niet zo goed wat ik ervan kon verwachten

een duik met aas met oceanische zwartpunten (Carcharhinus limbatus). Ondanks mijn grondige onderzoek had ik die eerste ochtend nog steeds grote vlinders in mijn buik.

De locatie was beroemd om zijn haaien. Aliwal Shoal, aan de noordoostkust van Zuid-Afrika, is een rotsachtig rif dat de thuisbasis is van verschillende soorten, van de plaatselijke gemeenschap van blacktips tot de seizoensgebonden haveloze tand (zandtijger), tijger, hamerhaai, stier, schemerig, zijdeachtig en, hoewel zelden gezien aanwezig, grote witte haaien.

Als het op grote dieren aankomt, blijft de Shoal geven en, afhankelijk van het seizoen, kunnen er regelmatig dolfijnen, walvissen en gigantische aardappelbaarzen worden waargenomen, samen met af en toe een mobula, gitaarhaai, schildpad en scholen snapper.

Op een uur rijden ten zuiden van Durban in KwaZulu-Natal en vijf kilometer uit de kust, is de Shoal vernoemd naar een schip dat daar in 1849 bijna zonk. Het nestelt zich in een beschermd marien gebied, opgericht in 2004 en dat zich over 11 mijl langs de kust uitstrekt. .

De blootgestelde Shoal wordt vaak overspoeld door stroming en onderworpen aan hevige deining. De hoogste top reikt 6 meter onder het oppervlak, en de rotsachtige hellingen duiken tot meer dan 30 meter diep met een maximale breedte van ongeveer 400 meter, en zijn rijk aan koralen en ander zeeleven.

Dat gezegd hebbende, hebben de gecombineerde effecten van de industriële visserij en het wijdverbreide gebruik van netten en drumlijnen om stranden te beschermen een ernstige impact gehad op het aantal haaien in het gebied, aldus ‘haaienfluisteraar’ Walter Bernardis van African Water Sports in Umkomaas.

De populaties, of het nu gaat om walvishaaien, grote witte haaien of tijgers, zijn in dit deel van Zuid-Afrika de afgelopen tien jaar dramatisch gedaald.

Aliwal Shoal was de eerste locatie waar het in 2000 mogelijk werd om te duiken met tijgerhaaien zonder kooien, met de introductie van duiken met aas door African Water Sports.

In de daaropvolgende tien jaar was het mogelijk om deze haaien tijdens elke duik met aas te zien, meestal meerdere individuen tegelijk. Umkomaas had de titel ‘Tiger Shark Capital of the World’ opgeëist voordat Tiger Beach op de Bahama’s bekend werd.

De laatste jaren zijn waarnemingen echter steeds zeldzamer geworden. Drumlines, geïntroduceerd in Kwazulu-Natal in 2007, en kieuwnetten voor haaien zijn ontworpen om te vangen en te doden.

Drumlines zijn grote, verankerde drijvers waaraan een enkele haak met aas hangt, terwijl kieuwnetten op een diepte van 10 tot 14 meter hangen om de haaien te verstrikken. Beide liggen ongeveer 400 meter uit de kust.

Aan elk van de 37 stranden verspreid over zo'n 200 kilometer kustlijn zijn vier drumlijnen aan elk net toegewezen. Ze werken rechtstreeks om de beoogde haaien te vangen of, in de meeste gevallen, raken kleinere haaien vastgehaakt of verstrikt, slingeren rond in een poging los te komen en trekken daarbij de grotere roofdieren aan – in het geval van tijgers zijn het vooral vrouwtjes.

Jaarlijks worden zo'n 1100 haaien gevangen, waaronder zo'n 65 tijgerhaaien, 20 grote witte haaien en een aantal Zambesi-haaien, de drie belangrijkste doelsoorten. Bijvangst omvat verschillende walvisachtigen.

Er zijn enkele maatregelen genomen om de bijvangst te verminderen en het gebruik van de netten wordt vermeden tijdens de Sardine Run, maar het feit blijft dat er minder schadelijke manieren zijn om watergebruikers te beschermen – zoals hen informeren hoe ze zichzelf niet onnodig in gevaar kunnen brengen.

OCEAANSE ZWARTTIPHAAIEN worden door de IUCN geclassificeerd als bijna bedreigd. Afhankelijk van de visserij en kieuwnetten hebben ze ook een zeer langzame voortplantingscyclus, waarbij de vrouwtjes slechts om de twee jaar paren en bevallen.

Ze kunnen tot 3 meter lang worden, hebben een bronskleurige huid en een zeer lichte band op de borst vinnen. Hun vin-tips zijn donkerder dan die van de meer bekende en kleinere zwartpuntrifhaai (Carcharhinus melanopterus).

Onze snelle rubberboot van 8 meter werd te water gelaten bij een riviermonding die gemakkelijke toegang tot de zee bood. Vechtend tegen de angstaanjagende golven van de Indische Oceaan bereikten we Aliwal Shoal in ongeveer 20 minuten, en er werden voorbereidingen getroffen om de met sardientjes gevulde aastrommel overboord te gooien.

Deze werd op 6 meter hoogte opgehangen, met een tweede kleinere trommel verderop op de lijn op 12 meter hoogte, ten behoeve van de ongrijpbare tijgerhaaien die mogelijk langskwamen. We sprongen in het water en zagen vijftien tot twintig haaien onder ons dansen, aangetrokken door de geur terwijl de trommels met de stroming meedreven.

Voor ons was het rondhangen aan de aastrommel in het koude water (18-22°C) een goed bestede tijd, al was het niet voor angsthazen. De blacktips waren beslist nieuwsgierig naar duikers.

We staan ​​niet op hun menu, en gedurende bijna vier weken dagelijks duiken zou ik nooit getuige zijn van agressief gedrag tegenover ons, maar vergis je niet: het zijn wilde dieren die constante waakzaamheid en positioneel bewustzijn vereisen.

Ze schuwden het niet om dichterbij te komen, en hoewel hun nieuwsgierigheid verband hield met die sardinegeur, namen ze de tijd om ons grondig te onderzoeken, zelfs als we ver van de aastrommel verwijderd waren.

In het begin waren ze intimiderend, en tijdens de eerste duiken besteedde ik een groot deel van mijn tijd aandachtig aan het kijken waar de volgende vandaan kwam, in plaats van puur te genieten van het moment.

De opwinding om tussen hen te zijn en hen in de ogen te kijken was echter voelbaar.

Naarmate de dagen verstrekenIk kreeg meer zelfvertrouwen en stortte mezelf volledig in de actie, waarbij ik zowel de bewegingen van de haaien als hun snelheid waardeerde wanneer het aas in hun vizier was.

Ze deinsden nooit terug als er een stuk sardine op het spel stond, zelfs niet als ik met mijn camera midden tussen hun snacks stond en probeerde hun open mond te synchroniseren met mijn flitsers.

Opgewonden kwamen ze dichter bij de aastrommel, cirkelden en staken in steeds sneller tempo vanuit alle richtingen over terwijl het aas eruit werd gegooid.

Ze aarzelden niet om me herhaaldelijk opzij te duwen, of van achteren naar voren te komen en me te laten buigen. Hoe dichter ik bij de trommel was, hoe sneller ze me zouden stoten, soms zelfs tussen mijn benen door.

Naarmate de tijd verstreek, begon ik duiken met aas ook te zien als de drukke happy hours van de haaien, een beetje tapas of sashimi voor ze, en begon me dichter bij ze te voelen, vooral toen ik zag hoe Walter oefende om ze in een staat van tonische onbeweeglijkheid te brengen. , de ‘hypnotische’ toestand waarin haaien door ervaren duikers kunnen worden gebracht, meestal door zachte manipulatie van het lichaam.

Vanuit mijn close-upperspectief was het hartverscheurend om te zien welke impact het vissen had gehad op de wezens voor mijn camera. Bijna elke haai die ik op de Shoal tegenkwam, had haken in zijn bek en verwondingen variërend van infecties veroorzaakt door roestend metaal tot permanente schade aan hun onderkaken.

Mijn aantrekkingskracht voor haaien begon 15 jaar geleden tijdens duik drie van mijn openwatercursus in Thailand. Koh Tao stond destijds bekend om zijn grote populatie rifhaaien, die nu verdwenen is.

Ik vond hun gratie en kracht fascinerend, maar behandelde ze altijd met eerbied en respect, wat in wezen fysieke afstand betekende.

In Aliwal Shoal wordt de afstand tussen duiker en haaien echter een relatief concept, en tijdens mijn laatste duiken daar kwam ik in rechtstreeks contact met hen terecht, nadat Walter mij had uitgelegd hoe hij een haai in tonische immobiliteit kon brengen.

Bij twee daaropvolgende duiken gaf ik Walter mijn camera en nam zijn plaats in bij de aastrommel. Het lukte me niet om een ​​haai in slaap te brengen, ik streelde alleen de buik van twee van hen, wat ze blijkbaar leuk leken te vinden.

Na de tweede duik vertelde Walter me dat wat hij me had zien doen vrij ongebruikelijk was, gezien het feit dat de haaien niet in trance waren. Hij sloot zijn analyse van de dag af met: “Ik denk dat ze je leuk vonden, maar huil niet als morgen bijten ze je.” Genoeg gezegd, dat was het einde van mijn tonische-immobiliteitsproeven.