Een baksteen kan dat!
Wat kan er gebeuren als duikers hun prioriteiten verkeerd stellen? Hetzelfde wat bergbeklimmers kan overkomen, zegt SIMON PRIDMORE – een ramp
De duik is pas voorbij als je weer op het strand of op de boot bent.
OP 11 mei 1996 stierven vijf mensen vlakbij de top van de Mount Everest. Twee waren expeditieleiders, één was een professionele gids en twee waren hun klanten. De gebeurtenissen werden voor het eerst verteld in het boek Into Thin Air door journalist Jon Krakauer, die die dag op de berg was met de mensen die stierven.
De cliënten stierven vooral omdat de professionals volhardden in hun pogingen om hen te helpen de top te bereiken, ondanks het feit dat ze hun doorlooptijd hadden overschreden; dat wil zeggen, het punt op de dag waarop elke poging tot de top om veiligheidsredenen moest worden afgebroken.
Het concept van het vaststellen van een doorlooptijd en het vasthouden daaraan was een belangrijke factor die heeft bijgedragen aan het tot nu toe uitzonderlijke veiligheidsrecord van de professionals op de Everest.
Krakauer concludeerde dat, misschien uit een verlangen om hun klanten tevreden te stellen, hun reputatie op te poetsen of omdat ze dachten dat ze ‘kogelvrij’ waren, de professionals hun prioriteiten in de war hadden gebracht.
Ze wisten heel goed waar het echte gevaar schuilde bij het beklimmen van welke berg dan ook. Eén van de expeditieleiders die die dag het leven liet, vertelde de mensen graag dat “met voldoende vastberadenheid elke verdomde idioot deze heuvel kan beklimmen. De truc is om levend terug te komen”.
Mensen die zich aanmelden voor Everest-expedities zijn over het algemeen geen bergbeklimmers of hardcore klimmers. Het zijn mensen met een beetje klimervaring, veel geld, veel lef en een droom.
Als je het zou vragen, zouden ze je waarschijnlijk vertellen dat het hun droom was om op de top van de hoogste berg ter wereld te staan, maar als je ze nog wat verder aandrong, zouden ze er vrijwel zeker aan toevoegen dat de droom ook inhield dat je moest overleven om het verhaal te vertellen, en hun vrienden de foto laten zien waarop zij op de top zitten.
Ik werd hier onlangs aan herinnerd toen er in de media verhalen begonnen te verschijnen over klimmers die stierven op de hellingen van een overvolle Everest; De meeste doden vallen niet op de top van de berg, maar onderweg naar beneden.
Verscheen in DIVER augustus 2019
TECHNISCHE DUIK 1
Wat heeft dit allemaal met duiken te maken? Toen ik het citaat las over welke verdomde idioot dan ook die deze heuvel op zou gaan, deed het me denken aan een van de meest benadrukte en opnieuw geciteerde paragrafen in Scuba Confidential:
“Bij het duiken zijn naar beneden gaan en blijven liggen niet de moeilijke dingen
(een baksteen kan dat doen). Weer naar boven komen is het deel dat vaardigheid vereist.
Een paar tragische verhalen uit de wereld van het technisch duiken illustreren dit kwestie.
Halverwege de jaren negentig werkte een duiker in Florida zich een weg door de technische duikniveaus met als doel op een dag een duik van 1990 meter te maken. Ze schreef zich in voor een volledige trimixduikercursus en merkte al snel dat ze zich bij haar voegde instructeur en een aantal gekwalificeerde trimixduikers op de duik die haar droom zou vervullen.
De afdaling verliep vlekkeloos. De groep bereikte de zeebodem op iets meer dan 90 meter hoogte, en de instructeur en de andere duikers verzamelden zich allemaal om hem heen en schudden de hand van de nieuwe diepe duiker ter felicitatie.
Later vertelden ze de verslaggevers dat ze er buitengewoon gelukkig uitzag. Achter haar masker was duidelijk een grote glimlach zichtbaar.
Toen begonnen ze aan hun klim door blauw water. Op weg naar boven schakelde iedereen over op zijn eerste decogas. De nieuwe duiker kopieerde haar ervaren collega's en het ging naar alle mening prima.
Na een tijdje merkten de andere duikers echter dat ze op enige afstand van hen was afgedreven en problemen leek te hebben met drijfvermogen. Ze probeerden haar aandacht te trekken door te zwaaien, maar haar gezicht was van hen afgewend.
Ze ademde nog steeds gestaag, maar begon steeds dieper te zakken.
Een van de duikers voelde dat er iets ernstig mis was en probeerde naar beneden te zwemmen om haar te helpen, maar tegen die tijd was ze snel aan het zinken. Uiteindelijk moest hij de achtervolging opgeven, omdat hij zich zorgen maakte over het uitputten van zijn ademgasreserves en het vergroten van zijn decompressielast.
Het enige wat de groep kon doen was nutteloos en hulpeloos toekijken terwijl de duiker gewoon wegviel, door de troebel blauwe zee, totdat ze uit het zicht verdween.
Ze hingen daar, hun ogen gefixeerd op de stroom bellen die nog steeds uit de diepte langs hen heen opsteeg, elk tegen alle hoop en logica in hopend dat ze op de een of andere manier uit de duisternis tevoorschijn zou komen en naar hen toe zou stijgen, met een OK-teken.
Toen stopten de bubbels met komen.
Een ander duikteam vond haar lichaam een paar dagen later.
TECHNISCHE DUIK 2
21 jaar later, in een andere oceaan voor de kust van een ander continent, baande een andere duiker zich een weg door de niveaus voor technisch duiken.
Ze had een duik van 100 meter als doel. Nadat ze een paar weken eerder een duik naar 70 meter had gemaakt, haar diepste tot nu toe, hoorde ze via via dat een groep duikers een duik naar 100 meter plantte. Ze vroeg of ze zich bij hen mocht voegen en ze stemden toe.
Tijdens haar afdaling had ze problemen met het overschakelen van reisgas naar bodemgas en had ze wat hulp nodig, maar uiteindelijk bereikten ze allemaal de zeebodem op 100 meter, waar ze haar armen omhoog gooide, de vuisten gebald in een overwinningsgroet, en schreeuwde van vreugde. Ze omhelsde al haar mededuikers en babbelde opgewonden door haar heen regelaar.
Na een paar minuten begon de groep te stijgen. Op de diepte waar ze van hun bodemgas terugschakelden naar hun reisgas, kwam de duiker die zojuist de vervulling van haar droom had gevierd opnieuw in de problemen en begon boven de diepte van haar decompressiestop te zweven.
Een lid van het team zwom zo snel als hij kon naar haar toe om te proberen haar beklimming tegen te houden, maar tegen die tijd was ze ver buiten bereik en ging ze snel omhoog.
Ze was nog bij bewustzijn toen ze de oppervlakte bereikte en schreeuwde iets onverstaanbaars tegen de bemanning aan de oppervlakte, maar viel kort daarna flauw en ademde niet toen ze in de boot werd getrokken. Er werden pogingen ondernomen om haar weer tot leven te wekken, maar dat mislukte.
RONDVAART
Er waren een aantal factoren, zowel menselijke als procedurele, die hebben bijgedragen aan deze dodelijke slachtoffers. In feite diende het eerste incident als een wake-up call voor de wereld van het technisch duiken, die toen nog klein en gefragmenteerd was, en leidde tot aanzienlijke veranderingen in de manier waarop technische duikers werden opgeleid.
Maar voor de doeleinden van dit artikel wil ik me concentreren op één specifieke factor die de twee incidenten gemeen hebben. Net als de mensen op de Everest op die dag in 1996, en misschien enkele van de Everest-klimmers wier dood we onlangs in de media hebben gelezen, hadden de duikers hun prioriteiten verkeerd gesteld.
Toen ze hun doeldiepte hadden bereikt, gedroegen de duikers zich alsof het moeilijke deel van de oefening was volbracht, wat verre van het geval was.
Een dergelijke mentaliteit kan vaak leiden tot een afname van de concentratie; een afleiding van de aandacht. Dit is duidelijk te zien in wat er uiteindelijk gebeurde tijdens de beklimming. Er werden fouten gemaakt, de duikers letten niet goed genoeg op en de reacties waren traag.
De gedachten van de duikers waren gefixeerd op een doel, maar het was het verkeerde doel. Voor klimmers mag de top van de berg nooit het primaire doel zijn.
En voor duikers is bij elke duik de diepte niet het voornaamste doel, noch het einde van de grot, of de achterkant van de machinekamer. Overleven moet altijd het doel zijn, zonder uitzondering.
Toen president John F. Kennedy in 1961 het Amerikaanse volk beloofde dat ze tegen het einde van het decennium een man op de maan zouden zetten, liet hij het daar niet bij. Hij voegde nog een belangrijk element aan de belofte toe.
Ze zouden niet alleen een man op de maan zetten, zei Kennedy, ze zouden hem ook “veilig naar de aarde terugbrengen”.
Dat was het belangrijkste: Kennedy en zijn adviseurs wisten dat het geen zin heeft iets te bereiken als je het niet overleeft.
Een laatste punt: de mensen die de diepduikrecords in handen hebben, zijn degenen die veilig zijn opgestegen om te overleven en hun verhalen te vertellen in boeken, op conferenties of op internet. YouTube video's.
Degenen die tijdens diepe duiken omkomen, worden gerouwd, maar niemand viert hun prestatie omdat ze simpelweg zijn afgedaald. Een baksteen kan dat!
Lees meer van Simon Pridmore in:
Duik vertrouwelijk – Een insidergids om een betere duiker te worden
Duikprofessional – Inzichten in Sport Diver Trainingen & Activiteiten
Duiken is fundamenteel – Begin op de juiste manier met duiken
Fysiologisch duiken – Denk je dat je alles weet over duikgeneeskunde?
Denk nog eens na!
Duiken uitzonderlijk – Word de beste duiker die je kunt zijn
