Uitzoeken hoe competitieve fotografen hun werk aanpakken, en hoe juryleden hun inspanningen beoordelen, kan zeer nuttig zijn voor andere onderwaterfotografen:
BRIAN PITKIN doet verslag van een printwedstrijd die laat zien waarom...
DE JAARLIJKSE BSOEP / DUIKER Print Competitie, georganiseerd door de British Society of Underwater Photographers in samenwerking met de magazine, werd afgelopen oktober gehouden tijdens de DIVE 2016-show in het NEC, Birmingham. Tachtig van de beste prenten in vier categorieën werden tentoongesteld en beoordeeld door het bezoekende publiek. Bijna 1000 bezoekers vulden de stemstrookjes in en er werden ruim 3000 geldige stemmen geteld.
De Best of Show en winnaar van de hoofdprijs werden geselecteerd door een onafhankelijke jury: auteurs en onderwater foto-journalisten Paul Colley en Trevor Rees en DIVER-uitgever Nigel Eaton. Ook zes prenten waren door de jury zeer lovend.
“We vonden dat er dit jaar een flink aantal zeer waardevolle inzendingen waren en dat het opmerkelijk moeilijk is met zo’n divers aanbod aan onderwerpen en technieken om een duidelijke winnaar te kiezen”, aldus de juryleden in hun verklaring. “Dit is één van de redenen waarom we een aanzienlijk aantal zeer gewaardeerde beelden belonen.
“Bij kunst is tot op zekere hoogte altijd sprake van persoonlijke smaak, en daarom speelt subjectiviteit onvermijdelijk een rol in de uiteindelijke keuzes. Wij allemaal, ervaren rechters inbegrepen, hebben openlijke en soms onbewuste voorkeuren, hoezeer we ook proberen objectief te zijn.
“Maar we hebben hard gestreefd naar objectiviteit door middel van onafhankelijke initiële keuzes en vervolgens rigoureuze discussies over technische en artistieke verdiensten; het proces kostte terecht tijd die evenredig was aan de inspanning die alle fotografen erin hadden gestoken. En de grote kracht van meerdere juryleden is dat de een soms iets ziet wat de ander niet ziet.
“Zo kwamen we uiteindelijk tot een winnaar waar we allemaal ergens de voorkeur aan hadden gegeven in onze initiële keuzes, en waarvan we het er door discussie allemaal sterk over eens waren dat deze een aanzienlijke artistieke en technische verdienste had.
“De zes veelgeprezen afbeeldingen waren allemaal in een bepaalde fase van onze discussies in de running, dus aan de eigenaren van die foto’s feliciteren wij u met het hoge niveau van uw werk.
“Maak een buiging voor de winnaar en geniet van de schijnwerpers die gepaard gaan met het bereiken van de top van deze immens populaire competitie.”
DE KEUZE VAN DE RECHTER
Algemene winnaar: Nick More – Towering Jacks
Deze winnende afbeelding maakte indruk op alle drie de juryleden. “Hoewel andere beelden aanvankelijk een grotere ‘wauw-factor’ hadden, vonden we het een schitterende compositie vanuit een goed gekozen gezichtspunt dat een sterk diepteperspectief creëerde door de terugwijkende afmetingen van de jacks en het kolkende oceaanoppervlak.
“Het is in één beeld zowel dynamisch, met een gevoel van de hoge energie van de oceaan, en toch ook heel sereen en natuurlijk.
“Als je ernaar kijkt, word je aangetrokken door de drie dimensies en leidende lijnen; je wilt bij die vissen in die oceaan zijn, onder dat stijgende water. Een prachtige opname.”
ZEER AANBEVOLEN
Terry Steeley – Blauwe haai met kop erop
“Er is zoveel leuks aan dit beeld en er is zoveel waarover we kunnen discussiëren. We hielden van het scherpe, sterke oog, het prachtige licht, de vin het snijden van het oppervlak, een sterke reflectie en de dynamiek van het beeld (de diagonale borstspier en de uitwaaierende staart).
“We vroegen ons af of de lens en de nabijheid van de haai het beeld te veel hadden vervormd (het ‘kikkervisje-effect’ – grote kop, klein lichaam), sterk geaccentueerd door het geforceerde perspectief dat de klein ogende staart bijna losmaakt.
“Dit baarde één rechter geen zorgen, die de andere aspecten voldoende sterk vond om het in evenwicht te brengen. Maar het zorgde wel voor stof tot nadenken bij de andere twee. Dit zijn kleine punten. Het is een beeld dat we allemaal graag hadden willen vastleggen.”
Kirsty Andrews – Yarrells Blenny
“Een impactvol en opvallend portret waarmee de kijker wordt gedwongen mee te doen. We waren allemaal dol op deze afbeelding, maar dachten ook dat een combinatie van de kwaliteit van de belichting en/of de nabewerking ervoor had gezorgd dat delen van de afbeelding een beetje laag contrast hadden, vooral linksonder.
"De uitdrukking en het oogcontact waren echter fantastisch, en dit is een beeld dat met slechts een paar kleine aanpassingen heel goed zou kunnen presteren."
‘Deze modder maakte deel uit van een kolonie Yarrells blennies in een spleet aan het verste uiteinde van een grot bij Eyemouth in Schotland,’ zei Kirsty. “In de pikdonkere omstandigheden was het relatief eenvoudig om mijn snoet op te zetten voor een karaktervol portret.”
Carole Poletti – Snoek
“Alle juryleden werden aangetrokken door deze uitstekende weergave in natuurlijk licht. Door meer afstand te nemen dan veel soortgelijke afbeeldingen, zien we de snoek in zijn omringende context, en dit geeft een sterker gevoel van locatie en habitat.
“Er zijn veel visuele aanwijzingen om diepteperspectief te creëren, van het onkruid op de voorgrond tot de rotsen op de achtergrond en het wateroppervlak.
“Je neemt gemakkelijk drie dimensies waar en de timing van de opname creëert een dynamiek die vaak ontbreekt in beelden van deze vaak statische hinderlaagroofdieren.
“Onze enige kleine kritiek was de donkere onkruidschaduw rechtsboven, die gemakkelijk had kunnen worden verwijderd door een kleine uitsnede om een kleine afleiding te voorkomen, precies daar waar je die niet nodig hebt: aan de randen en ver weg van het hoofdonderwerp.
“Maar over het geheel genomen een indrukwekkend beeld.”
Dennis Vandermeersch – Zoutwaterkrokodil
“Een indrukwekkend beeld in je gezicht: de tanden trekken je oog rechtstreeks naar het onderwerp en hebben een subtiele leidende lijn die je naar het oog van de krokodil brengt, net onder het wateroppervlak.
“Het oog bevond zich misschien iets te dicht bij de bovenrand van het beeld en de voorgrond had een grote, heldere mangrovewortel die de neiging had je oog van het hoofdonderwerp af te trekken.
“Het had heel licht afgezwakt kunnen worden om de potentiële afleiding van een overigens goed uitgevoerd en gepresenteerd beeld te verminderen.
Martyn Guess – Hamerhaai bij nacht
“Alle juryleden waren het erover eens dat dit een opvallend beeld was en technisch zeer sterk, zowel wat betreft het moment en de helderheid van de opname als de kwaliteit van de nabewerking. De meningen waren echter verdeeld als het om meer subjectieve kwesties ging.
“Eén jurylid gaf er een sterke voorkeur aan vanwege de grafische eenvoud, die op krachtige wijze een charismatisch dier in een gedragshouding weergeeft, terwijl de anderen het eendimensionaal vonden dan andere afbeeldingen van grote dieren in de competitie.
“We hadden een interessant debat over de mate van nabewerking van de beelden, waarvan iedereen erkende dat het erg gepolijst was. De vraag bleef hangen
was of een dergelijke voortreffelijke verwerking het realisme van een foto kan verminderen door deze te ver in het rijk van de beeldende kunst te brengen.
Mark Thomas – Corkwing Wrasse
“De kleur, uitstekende timing en nauwkeurige kadrering zorgen voor een zeer indrukwekkend beeld.
“De interne omlijsting die wordt gecreëerd door een aantal ongebruikelijke hopen zand of grind aan de linker- en rechterrand van het frame, laat de kijker geen andere keus dan recht in de ogen van de lipvis te staren; de betrokkenheid is uitzonderlijk sterk, en de voorgrond heeft een sterke symmetrie vanuit frontaal standpunt en uitlopende borstspieren vinnen dat past bij de centrale omlijsting.
“We hebben er een tijdje over gedebatteerd of de beeldverwerking zo'n sterke textuur en kleur had gecreëerd dat het beeld er onnatuurlijk uitzag.
“Maar het was een echte aandachtstrekker en wij vonden het leuk.”
DE KEUZE VAN HET VOLK
Britse en Ierse categorie
Voor onderwaterfotografen die nog nooit een nationale of internationale wedstrijd hadden gewonnen.
Winnaar: Carole Poletti – Snoek
(zie Sterk aanbevolen)
De opname is gemaakt bij Stoney Cove. “Mijn buddy en ik gingen specifiek snoek fotograferen en het bleek een hele lange, leuke duik te zijn met heel veel vriendelijke snoeken. Deze leek heel blij dat ik erbij was en poseerde.
“Normaal gesproken ben ik niet zo enthousiast over steengroeveduiken, maar deze was heel bijzonder”, zei Carole.
Tweede plaats:
Mark Launchbury – Inktvis
“Deze foto is gemaakt tijdens mijn enige echte Britse kustweekendduiktrip van 2016 naar Babbacombe Bay, Devon”, aldus Mark. “Ik heb een geweldige duik gehad en heb verschillende beestjes gevonden die zich ongeveer 40 minuten tussen de rotsen verborgen hielden. Op weg terug naar de kust belde mijn duikbuddy Spencer Burrows me terug. Hij wees naar een gebied waar deze twee inktvissen naast elkaar in het onkruid lagen.
“De achtergrond was rommelig en ik wilde een ander effect, dus ik moest zo laag mogelijk gaan en mijn hoek en positie aanpassen om deze foto te maken.
“Naderhand moesten Spencer en ik lachen, omdat ik hem verschillende keren weg moest duwen – een speciaal bedankje aan hem voor het geweldige spotten en delen.”
OVERZEESE CATEGORIE
Voor onderwaterfotografen die nog nooit een nationale of internationale wedstrijd hadden gewonnen.
Winnaar: David Alpert – Beschermer
Aan de Amerikaanse Atlantische kust tijdens de Tweede Wereldoorlog werden geallieerde schepen, 's nachts afgetekend door stadslichten, gemakkelijk opgemerkt door U-bootbemanningen. Ondanks vele aanvallen gaven Amerikaanse functionarissen geen opdracht tot black-outs om paniek te voorkomen.
Hierdoor zijn er veel wrakken voor de kust van North Carolina achtergebleven, waaronder de Atlas, een olietanker die in april 1942 bij Cape Fear tot zinken is gebracht. Hij ligt op een diepte van 30 tot 40 meter en biedt onderdak aan zandtijgerhaaien.
De foto toont een school aasvissen rond een zandtijger ter bescherming tegen grotere vissen op het wrak.
“Voor degenen die met nitrox duiken, is het fotograferen van de zandtijgers op dit wrak een uitdaging, aangezien veel van de haaien zich op een diepte bevinden die precies aan de rand ligt van de maximale O2-dieptelimieten,” zei David.
“Ik gebruikte een combinatie van close-in verlichting aan mijn linkerkant met een goed uitgeschoven flitser aan mijn rechterkant om zowel het kleurrijke zeeleven op het wrak als de zandtijger en aasvis te belichten.”
Tweede plaats: Rebecca Drayton – Oceanische wittiphaai
Deze opname is gemaakt aan de zuidelijke Rode Zee foto-werkplaats. “We hadden veel geluk en werden verwend met zowel het aantal als de verscheidenheid aan haaien die we tijdens de reis zagen,” zei Rebecca.
“Deze reis was ook de eerste keer dat ik de kans kreeg om veel tijd te besteden aan het fotograferen van haaien, dus ik was erg blij dat ik een aantal goede ontmoetingen had en met een paar mooie foto’s naar Groot-Brittannië kon terugkeren, waaronder deze.”
GEAVANCEERDE BRITSE & IERSE CATEGORIE
Voor onderwaterfotografen die eerder een nationale of internationale wedstrijd hadden gewonnen.
Winnaar: Spencer Burrows – Zegel
“Sommige duiken met zeehonden op de Farne-eilanden bieden meer interactie dan andere, en tijdens deze specifieke duik waren de zeehonden bijzonder speels”, zegt Spencer. “Deze persoon had echt interactie met mij en bleef dichtbij komen, was heel ontspannen en zocht aandacht!
“Een kort moment opende hij zijn armen en ik slaagde erin verschillende opnames te maken terwijl hij in beweging was. Zodra ik het beeld op de achterkant van de camera zag, moest ik lachen, en ik wist dat ik erin geslaagd was het karakter van deze zeer charismatische dieren vast te leggen.”
Tweede plaats: Nick More – Zegel
GEAVANCEERDE OVERZEESE CATEGORIE
Voor onderwaterfotografen die eerder een nationale of internationale wedstrijd hadden gewonnen.
Winnaar: Dennis Vandermeersch – Zoutwaterkrokodil
(zie Sterk aanbevolen)
Dennis ging snorkelen met alleen badkleding en een camera in Cubaanse mangroven om onderwaterfoto's van een krokodil te maken.
“Het lastige was om dicht bij het dier te komen zonder het bang te maken of het te laten springen (of erger),” zei hij. “Toen ik met de krokodil met mijn neus tegen de camera stond, was hij nogal nieuwsgierig waarom een tussendoortje zo dichtbij kwam. Hij vond dat mijn camera er niet smakelijk uitzag, dus liet hij mij met rust.
“In de daaropvolgende dagen kwamen we dichter bij elkaar. Een paar krasjes op mijn zonnekap laten zien wat een goede vrienden we zijn. De truc is om langzaam te bewegen, niet bedreigend te zijn, je niet bedreigd te voelen, maar toch heel voorzichtig te zijn. Als je niet zeker bent van de stemming van het dier, ga dan niet.
“Het licht verandert naarmate je dieper in de vegetatie komt en de camera moet zo compact mogelijk zijn. De getijden zijn ook erg belangrijk omdat de zichtbaarheid ervan afhangt.
"Mijn extra grote camera was niet ideaal, maar ik kreeg de foto."
Tweede plaats:
Nick More – Torenhoge Jacks
(zie Keuze van de jury)
De foto werd in april 2015 genomen bij Roca Partida in Socorro. “Ik positioneerde mezelf in de golf, met het oog op de aanrollende golven, wetende dat dit een fantastische achtergrond voor een opname zou zijn”, aldus Nick.
“Ik stelde mijn belichting in en wachtte tot er iets in beeld kwam. Gelukkig deed deze school whitemouth jack mee.”
Verscheen in DIVER maart 2017
