Mis Mactan niet

WIJ SCHOPPEN DINGEN UIT in het Shangri-La Marine Sanctuary (in deze streken beter bekend als “SMS”). Toen Scotty's duikcentrum hier 25 jaar geleden voor het eerst werd geopend, was het huisrif een kerkhof. De dynamietvisserij had het koraal tot puin gereduceerd en de visstand was gekelderd.

In de loop van de tijd werkten Scotty's en het Shangri-La hotel samen om een ​​zeereservaat te creëren, wat resulteerde in een spectaculaire regeneratie van het huisrif.

Tegenwoordig is SMS gesloten voor bootverkeer en wordt er 24 uur per dag toezicht gehouden door rangers. Het rif is in uitstekende staat, met tafelkoralen die majestueus op koraalbommies staan ​​en velden met vingerkoraal die dienen als ingewikkelde doolhoven voor speelse rifvissen.

Het aantal vissen is ook geëxplodeerd (op een goede manier deze keer), wat de rijke biodiversiteit van de regio laat zien en een levendige herinnering is dat we inderdaad in het hart van de Koraaldriehoek duiken.

Net onder het oppervlak glijden langwerpige naaldvissen rond onze bellen, hun lichamen langzaam golvend op zoek naar voedsel. In het ondiepe water vallen papegaaivissen en lipvissen massaal het koraal aan, waarbij ze microscopisch kleine beten nemen van de minst gezonde delen; ze zijn een essentieel onderdeel om het rif gezond te houden.

Verderop word ik begroet door een groep nieuwsgierige middernachtsnappers, hun lichamen, donker en saai van een afstand, die van dichtbij een sierlijk patroon vertonen, in schitterende tinten goud en blauw. Hun grote ogen onderzoeken onze aanwezigheid.

Is het gewoon nieuwsgierigheid, of hopen ze dat deze grote, onhandige, bellenblazende ‘vis’ hen kan helpen een gemakkelijke maaltijd te vinden?

Misschien wel de meest voor de hand liggende indicator van de succesvolle instandhoudingsinspanningen op SMS is de grote school lokale jacks. Een imposante massa zilveren lichamen en hun scholingsgedrag, ontwikkeld in de loop van eeuwen van evolutie, helpen hen te beschermen tegen mariene roofdieren.

De evolutie heeft de menselijke factor echter nog niet ingehaald, en deze scholing maakt hen ook tot een gemakkelijke vangst voor visnetten. Ik ben optimistisch over het vinden van zo’n grote school vissen, vlak bij het strand, op amper anderhalve kilometer van de op een na grootste stad van de Filipijnen, Cebu.

VERBONDEN DOOR TWEE BRUGGEN, Mactan is een klein eiland grenzend aan Cebu. Het speelde een sleutelrol in de Filippijnse geschiedenis, aangezien het Lapu-Lapu, de stamleider, was die als eerste zich verzette tegen de Spaanse kolonisatie en de beroemde ontdekkingsreiziger Magellan doodde.

In een enigszins vreemde gang van zaken zijn er tegenwoordig heiligdommen op het eiland die zowel Lapu-Lapu als Magellan vieren, een eerbetoon aan de mix van culturen en invloeden waaruit de hedendaagse Filippijnse samenleving bestaat en voor bezoekers een aangename culturele onderbreking van het duiken.

SMS is bovendien voorzien van een gezonde aanvoer van anemonen en de bijbehorende anemoonvissen. In feite is Zuidoost-Azië de anemoonvishoofdstad van de wereld, waar de meerderheid van de 28 soorten anemoonvissen leeft.

Ik weet niet zeker of je ooit genoeg zult krijgen van deze karaktervolle vissen. Als je eenmaal genoeg hebt van anemoonvissen, ben je het leven zeker ook beu. Ik moet toegeven dat mijn camera vooral een magnetische aantrekkingskracht lijkt te hebben op de soort anemoonvis, beter bekend als Nemo en tegenwoordig waarschijnlijk de grootste visberoemdheid ter wereld.

Als je ‘bekrompen’ bent als het gaat om het leven in zee, zul je ook een schat aan potentiële macrowezens tegenkomen. Netwerkfluitvissen zijn er in overvloed. Terwijl ze over het koraal glijden, geven hun extra grote ogen hen een gezichtsvoordeel ter compensatie van de beperkte mobiliteit.

Dit is een goede plek voor vis fotografie, en een van mijn favoriete spellen is zien hoe dicht ik bij de havikvis kan komen voordat ze wegstormen (meestal net op het moment dat je op het punt staat de ontspanknop in te drukken).

De anemonen zijn niet alleen de thuisbasis van anemoonvissen, maar ook de plek waar porseleinkrabben en poetsgarnalen in symbiose met hun gastheer leven.

De garnalen dansen in de waterkolom en maken reclame voor hun diensten door krachtig met hun aanhangsels te schudden. Een hagedisvis neemt een pauze van de jacht om zijn bek en kieuwen te laten reinigen, waarbij hij wijd opengaat om de tanden te laten zien die hem tot een van de beste roofdieren op het rif maken.

De poetsgarnalen klimmen gretig naar binnen, veilig in de wetenschap dat de service die ze bieden veel groter is dan hun voedingswaarde.

Die avond gingen we op pad voor mijn allereerste zwartwaterduik. Dit ongewone type duiken, begonnen op Hawaï, ontwikkelt snel een grote aanhang, vooral onder onderwaterfotografen.

Het idee is om deel te nemen aan de grootste migratie op aarde, waarbij alle vissen en wezens in het larvale stadium uit de diepte opstijgen om zich 's nachts in het ondiepe water te voeden met plankton.

We gingen het kanaal in en plaatsten in water van 500 meter diep een downline uitgerust met krachtige lichten. Deze trekken leven aan, en na 30 minuten ‘kooktijd’ glipten we in een pikzwarte zee.

Het is een griezelige sensatie, zwevend boven de diepte zonder referentiepunt, waarbij de downlights en je oren fungeren als de belangrijkste manieren om diepte te meten.

JELLIES dreven NAAR ons uit de somberheid en terwijl onze ogen zich aanpasten, zagen we kleine visjes in en uit de gloed van onze lichten zwemmen. Het focussysteem van mijn camera ging overdrive in een poging deze kleine individuen bij te houden.

Toen we de beelden weer op het land bekeken, vonden we de herkenbare vormen van barracuda, eekhoornvis, papegaaivis en jack, maar in een zeer vroeg stadium van hun ontwikkeling. Veel rifvissen groeien op in pelagische wateren en keren pas terug naar een rif als ze voldoende groot en volwassen zijn.

De zoektocht naar het volgende ongewone wezen maakt duiken in zwart water erg verslavend. Een paar nachten later beproefden we ons geluk met een soortgelijke techniek, maar dan in ondieper water op het huisrif, iets wat vaak een “vreugdevuurduik” wordt genoemd. De ontmoetingen waren verschillend maar daarom niet minder interessant,

met meer ongewervelde dieren zoals zeeslakken, wormen en garnalen.

In de dagen die volgden, waagden we ons buiten de sms-sfeer om naar enkele duikplekken langs de kustlijn van Mactan te gaan. Bij Tambuli was het contrast tussen de beschermde riffen waar we hadden gedoken en wat voor ons lag duidelijk. Het afvloeien, ankeren en vissen door mensen op deze plek met veel toeristen had duidelijke gevolgen voor een rif met meer koraalverstikkende algen, gebroken hard koraal en veel minder vissen.

Het hoogtepunt was echter het vliegtuigwrak, dat daar werd aangelegd om duikers te vermaken en dat als uitstekend rekwisiet fungeerde voor onderwaterfotografen. Toen ik eenmaal de fotografische mogelijkheden van het vliegtuig zelf had uitgeput (of misschien mijn modellen had uitgeput), waagde ik me een beetje dieper, waar het rif leek te bewegen.

Bij nadere inspectie bleek het een school jeugdige gevangenen te zijn, die leken op een groep ontsnapte gevangenen in zwart-witte strepen. Ze zwommen samen, porden en porden in het rif op zoek naar plankton.

Onderzoek heeft aangetoond dat ze uit zelfverdediging de kleur van giftige meervallen nabootsen en 's nachts naar hun holen terugkeren, waar ze met hun mond aan het dak van de tunnels bungelen, op hun plaats gehouden door slijmdraden!

Mactan is niet alleen voor duikers. In dit deel van de wereld is het een gemakkelijk bereikbare strandbestemming, vooral populair bij Koreaanse en Japanse toeristen. Bananenboten en jetski's zijn er in overvloed, en het is belangrijk om extra waakzaam te zijn bij het opstijgen in de dichter bevolkte gebieden.

Dit was zeker het geval voor onze volgende duikstek, Kontiki, waar het delen van het water met hordes schreeuwende toeristen niet echt mijn idee is van een vredig oppervlakte-interval. Gelukkig keerde de rust snel terug toen we de diepte in vluchtten en langs een steile muur vol sponzen en gezonde zachte koralen.

Onze gids Bernie daalde doelbewust af naar een bepaalde groep sponzen op 20 meter hoogte en wees op een gigantische hengelaarsvis die daar de afgelopen twee jaar had gewoond.

Jade zwom naar binnen om het van dichterbij te bekijken, maar de stroming maakte het al snel ongemakkelijk om te lang stil te blijven staan.

We dreven rond en verwonderden ons over de muur. Met kleurrijke zeewaaiers die alle kanten op schoten, hadden we keuze te over als het ging om de onderwerpkeuze. En toch moesten we, ondanks dit glorieuze onderwaterlandschap, het belangrijkste evenement nog vinden. Kontiki is de thuisbasis van een enorme school sardientjes.

Toen ons profiel ondieper werd, werd de zon plotseling verduisterd door deze massa kleine vissen.

Het is een spectaculair en over het hoofd gezien gezicht, omdat de meeste mensen de neiging hebben rechtstreeks naar Moalboal te gaan om sardientjes te scholen.

Fotografisch gezien vormen de sardines een echte uitdaging – ze allemaal in beeld krijgen en in een geharmoniseerde vorm krijgen is gemakkelijker gezegd dan gedaan! Terwijl Jade en Bernie naar deze indrukwekkende overvloed aan vissen staarden, zocht ik naar dat ongrijpbare perfecte kader.

MACTAN BIEDT voor de behoeften van freedivers en technische duikers, maar ook voor recreatieve duikers. Scotty's is het go-to-center, met verkooppunten in zowel de Shangri-La- als de Mövenpick-hotels op Mactan. Ze verzorgen van alles, van wannabe zeemeerminnen (serieus, er is een cursus) tot rebreatherduikers en GUE-cursussen.

Oprichter Scott Livingston is mijn favoriete type eigenaar van een duikwinkel, iemand die nog steeds gek is op duiken en zoveel mogelijk van zijn vrije tijd onder water doorbrengt. Hij en zijn team zorgden voor een warm welkom en moedigden ons aan om onze technische duikuitrusting tevoorschijn te halen om ten volle te genieten van het wrak van de San Juan.

Gelegen in Liloan Bay, was het ongeveer 30 minuten met de Bangka vanaf onze Mactan-basis. Deze oude veerboot zonk in 2000 zonder slachtoffers, als gevolg van slecht weer of, als we lokale roddels mogen geloven, van verzekeringszwendel.

Met de bovenkant van het schip op meer dan 30 meter zou je er recreatief kunnen duiken, maar het zou een zeer korte bodemtijd zijn.

Op een maximale diepte van 50 meter en omdat het wrak 60 meter lang is, haal je veel meer uit de dag door een paar decompressieduiken te maken met een gezond oppervlakte-interval ertussen.

Nu ben ik niet iemand die om de diepte gaat jagen, maar ik was erg blij dat we de extra moeite hadden genomen om naar de San Juan te gaan. Het wrak is de thuisbasis geworden van scholende fuseliers en heeft zich in de loop van een paar decennia ontwikkeld tot een bloeiend marien ecosysteem.

Met het melkachtige zicht en het gebrek aan andere duikers genoot ik van het gevoel van avontuur en het achterlaten van de toeristische kusten van Mactan.

Het was misschien een vleugje narcose, maar ik zoemde toen ik het water verliet, dolblij dat ik had deelgenomen aan een onderwaterfilm die zo weinigen hebben gezien.

Als je je technische duik nog moet voltooien opleiding maar op zoek bent naar avontuur, je beste keuze is Marigondon Cavern. We kwamen aan bij een sterke stroming en doken snel naar beneden tot 35 meter, waar we de omvangrijke ingang van de grot vonden.

Eenmaal binnen, beschut tegen de stroming, kwamen we op adem en genoten van de enorme zeewaaiers die de bovenkant en zijkanten van de grotwanden sierden.

Terwijl we met een kikker de duisternis in trapten, deden onze lichten een grote rode sponskrab opschrikken, die onhandig wegsnelde en verbijsterd rondbeukte. Ik voelde me een beetje schuldig omdat ik deze inwoner van Marigondon had gestoord.