Er is een nieuwe, flexibelere aanpak nodig, zegt PETER JS JONES van UCL
De radio komt knetterend tot leven op een kleine boot voor een idyllisch strand in Ningaloo Marine Park, West-Australië. Twee recreatievissers proberen gewaardeerde geloverde keizers te vangen in een heiligdomgebied, waar alle visserij verboden zou moeten zijn, om deze vis te helpen beschermen tegen overbevissing.
Een recreatievisser verderop in de kust gebruikt zijn radio om anderen te waarschuwen voor de aanstaande aankomst van mariene parkwachters in een patrouilleboot. De twee vissers bergen rustig hun hengels op, zetten de grote buitenboordmotor aan en varen weg van de beschermde zone.
Tegen de tijd dat de bewakers arriveren, lijkt alles kalm en goed. Dit scenario illustreert hoe lastig het kan zijn om de zeedieren te beschermen tegen de soms schadelijke gevolgen van menselijke activiteiten, zoals de visserij.
Bijna elk land ter wereld probeert een internationaal overeengekomen wettelijke doelstelling te bereiken om 30% van hun land- en zeegebied te beschermen door 2030. Het opzetten van beschermde mariene gebieden (MPA's), zoals mariene parken, is een belangrijke manier om dit doel te bereiken. Maar ze moeten effectief zijn in het daadwerkelijk verminderen van de negatieve effecten van menselijke activiteiten, en ook eerlijk zijn tegenover de lokale bevolking bij het vermijden van buitensporige beperkingen.
Er bestaat bezorgdheid dat de race om meer MPA's of onderwaternatuurreservaten te creëren regeringen zou kunnen afleiden van de uitdagingen om daarvoor te zorgen instandhoudingsmaatregelen zijn als effectief mogelijk in het eerlijk verminderen van de schade als gevolg van menselijke activiteiten die de zeedieren bedreigen, zoals visserij en toerisme.
Om verschillende manieren te verkennen om dergelijke uitdagingen aan te pakken, ons onderzoek beoordeelde de effectiviteit van 50 MPA's in 24 landen, van Ecuador tot Madagaskar en Vietnam.
We hebben de sterke en zwakke punten van verschillende instandhoudingsmaatregelen voor de bescherming van zeedieren vergeleken door gebruik te maken van een reeks van 36 ‘governance incentives’. Deze omvatten het verstrekken van financiële compensatie, het eisen van juridische aansprakelijkheid en het oprichten van lokale groepen die deelname van de gemeenschap aan discussies, besluiten en gerelateerd onderzoek aanmoedigen.
In samenwerking met 70 onderzoekers uit verschillende landen hebben we ongeveer 20 mensen geïnterviewd die betrokken zijn bij elk van de 50 MPA's, van vissers tot toeristische exploitanten en recreatieve zeegebruikers. We hebben ook maatregelen voor het behoud van de zee geanalyseerd om te zien hoe effectief waren ze en observeerde de dagelijkse activiteiten aan de kust.
Ons doel was om te begrijpen hoe mensen de effectiviteit van sommige van deze maatregelen voor het behoud van de zee waarnemen en om hun mening te onderzoeken over welke activiteiten, zoals de visserij, beter beheerd zouden kunnen worden.
De 50 MPA's scoorden een laag gemiddelde van 2/5 voor effectiviteit. Op papier waren er veel beschermende instandhoudingsmaatregelen van kracht, maar deze waren niet effectief in het verminderen van de schadelijke effecten van bepaalde menselijke activiteiten om het zeeleven te beschermen.
Dit laat zien dat deze MPA's een tastbaarder verschil moeten maken, in plaats van alleen maar te zijn wat velen noemen “papieren parken” die bestaan in juridische teksten, maar niet in de praktische realiteit.
Ons onderzoek bevestigt dat er niet één sleutel tot succes bestaat; verschillende combinaties van natuurbehoudsmaatregelen werken het beste om de effectiviteit op verschillende locaties te verbeteren.
Eén duidelijke algemene trend was dat een meer diverse mix van managementbenaderingen resulteerde in een grotere vermindering van de effecten van visserij, toerisme en andere menselijke activiteiten.
Illegale visserij aanpakken
In West-Australië laten de mariene parken Ningaloo en Shark Bay zien hoe dit kan relatief goed gedaan om de negatieve effecten te verminderen en de zeedieren beter te behouden. Hier handhaven visserijfunctionarissen wettelijke beperkingen op de recreatievisserij, wat heeft geleid tot het herstel van een aantal voorheen overbeviste populaties, zoals de roze snapper, en een toename van de vangsten van de recreatieve visserij.
Maar het kan een uitdaging zijn om illegale visserij in afgelegen no-take-reservaten te voorkomen, zoals het bovenstaande scenario illustreert. Recreatievissers die betrapt worden op het overtreden van de regels krijgen een boete, maar deze vaste straffen zijn vaak niet voldoende om verdere illegale visserij te ontmoedigen.
Het observeren van zeedieren, met name walvishaaien en tuimelaars, wordt beheerd via een beperkt aantal vergunningen voor de exploitatie van rondvaartboten.
Aan deze vergunningen zijn wettelijke voorwaarden verbonden om verstoring van walvishaaien en dolfijnen te voorkomen. Deze worden afgedwongen door schepen die elkaars activiteiten concurrerend in de gaten houden, in de hoop dat zij aanvullende vergunningen voor het observeren van wilde dieren kunnen verkrijgen. Satellietbewaking en patrouilles door bewakers helpen bij het monitoren van vaartuigen voor het observeren van wilde dieren.
De mariene parken Ningaloo en Shark Bay maken ook reclame eerlijkheid tegenover de lokale bevolking. De traditionele levenswijzen van de inheemse Australiërs worden gerespecteerd en er wordt geleerd van hun begrip van ecosystemen die gedurende vele generaties zijn gegenereerd.
Ze zijn werkzaam als beheerders en onderzoeksfunctionarissen voor de parken. Elk van deze twee parken heeft een commissie die zorgt voor deelname aan discussies en beslissingen van lokale mensen die verschillende belangen vertegenwoordigen, waaronder inheemse Australiërs.
Ecosystemen zijn beter bestand tegen de impact van menselijke activiteiten als ze een bredere economie ondersteunen diversiteit aan soorten. MPA's vertegenwoordigen complexe sociale en ecologische systemen, die elk op verschillende manieren interacteren met de lokale bevolking in kustgemeenschappen.
Uit ons onderzoek blijkt dat er geen one-size-fits-all bestaat oplossing. Er zijn voorbeelden van goede praktijken, zoals de zeeparken Ningaloo en Shark Bay, maar zelfs deze zijn niet perfect, zoals de uitdaging van de illegale visserij illustreert. En wat in de ene situatie werkt, werkt in een andere situatie misschien niet.
Uit ons onderzoek blijkt ook dat om tegen 30 2030% van hun land en zee met succes te beschermen, overheden en lokale mensen verschillende managementbenaderingen in combinatie moeten gebruiken, in plaats van onrealistisch op zoek te gaan naar één beste oplossing.
De sleutel tot veerkracht is diversiteit, zowel van soorten in ecosystemen als van instandhoudingsmaatregelen in beheersystemen voor beschermde gebieden.
Peter JS Jones is emeritus hoogleraar milieubeheer bij UCL (Universiteits Hogeschool Londen). Hij heeft meer dan dertig jaar interdisciplinair onderzoek gedaan naar het beheer van het menselijk gebruik van mariene hulpbronnen, met name in relatie tot MPA's en mariene ruimtelijke planning.
Dit artikel is opnieuw gepubliceerd vanaf The Conversation onder een Creative Commons-licentie. Lees de originele artikel.
Ook op Divernet: PAPIERPARKEN: 'TWEE DERDE VAN MPA'S INEFFECTIEF', ZAAK GESLOTEN? STRIKTE MPA-HANDHAVING IS WIN-WIN, De SOCORRO-studie hoopte MPA-CRITICI het zwijgen op te leggen, BODEMTRAWLING VERBODEN IN 4 Britse MPA's
