Vanuatu voorbij de Coolidge

De Pacifische eilanden van Vanuatu hebben meer te bieden dan het iconische wrak van de President Coolidge, zegt de Franse duiker PIERRE CONSTANT, nadat hij zoveel had ontdekt toen hij besloot zijn eigen 'lokale weg' te gaan op het eiland Espiritu Santo. Hij heeft de foto's gemaakt

Op mijn tweede dag in Port Vila ging een cruiseschip van de Royal Caribbean-vloot met 1,000 passagiers voor anker in Mele Bay. Er kwamen grote bedrijven naar Vanuatu.

Het was mijn teken om aan de drukte te ontsnappen met een excursie naar een historische grot en werelderfgoedlocatie op het kleine eiland Lelepa. Ik ontmoette de aanbevolen gids, die op een speedboot de haven binnen was gerend. Hij gaf me een prijs – het equivalent van ongeveer £ 80 – maar was niet gratis op de dag die ik wilde. Dus vroeg ik een Franstalige Ni-Vanuatu om de “lokale weg” te bewandelen. 

“Je neemt een minibus naar Au Bon Marché Manples en stapt over op een andere minibus richting het noorden, naar Lelepa Landing. Steek per boot over naar het eiland Lelepa. Ga in het dorp Natapao links langs de kust en loop 20 minuten”, kreeg ik te horen. "Je zult Fele's Grot vinden". 

Dus dat is wat ik deed. In het dorp wees een vrouw mij in de goede richting. 'Daar zul je mensen vinden,' verzekerde ze mij. Ik wandelde door een kustbos omzoomd met pandanusbomen en bevond me plotseling aan de voet van een 40 meter hoge gestreepte klif van witte vulkanische as. Het was een griezelige plek, zonder een ziel in de buurt. 

Met een fakkel op mijn voorhoofd waagde ik me de grot in, tussen grote gevallen blokken door, met de klok mee, naar een enorme ronde kamer met een hoog kegelvormig plafond. Dit was de plek waar koning Roy Mata in de 13e eeuw door zijn broer werd vermoord. Een taboesite, waar spreken respectloos zou zijn. 

Eerst kon ik niets zien, maar toen begon ik kleine gaatjes te onderscheiden die in de muur waren uitgehouwen, en lijnen van korte zwarte balken getekend met houtskool. Dit was een 3,000 jaar oude maankalender, kreeg ik later te horen. 

Toen ik op mijn schreden terugkeerde, zag ik trochus en schelpdieren op de vloer liggen. Een gefossiliseerde nautilusschelp zat vast onder een richel.

Tenslotte verschenen links van de ingang houtskooltekeningen: een walvis, symbool van geluk bij de start van het yamplantseizoen; een kip, voor het vangen van vis; en een antropomorfe figuur met opgeheven armen – Roy Mata zelf. 

Terug in het dorp regende het. Ik zocht mijn toevlucht in het huis van Manu de schipper, kreeg papaya aangeboden door zijn dochter Samantha en had een gezellig gesprek met de familie.

Dat was een goede ervaring. De duiken die ik tijdens dit eerste deel van mijn Vanuatu-reis vanuit Port Vila op het eiland Efate maakte, waren echter een grote teleurstelling omdat een groot deel van de plek was leeggevist. Het was tijd om noordwaarts te verhuizen naar het hoofdeiland Espiritu Santo.

Veerboot naar Espiritu Santo

Reizen met duikuitrusting en onderwaterfotoapparatuur, vliegen tussen eilanden was voor mij geen optie. Met de hoge kosten van binnenlandse vluchten en extra bagagekosten in gedachten, nam ik de Vanuatu-veerboot van Port Vila naar Luganville op Espiritu Santo. 

De 24 uur durende overtocht wordt gemaakt via de Malakula-eilanden naar het noorden. Het inchecken om 10 uur gebeurde een uur te laat. Het geplande vertrek om 12 uur werd uitgesteld tot 2 uur. Durf niet te vroeg aan boord van het schip te gaan, want u wordt uitgenodigd om weer uit te stappen. 

Eenmaal op de veerboot had de passagierslounge met airconditioning comfortabele gele stoelen. In het begin was het lekker koel, maar midden in de nacht bleek het met alleen een T-shirt aan toch vreselijk koud te zijn. 

De boot was vol en er lagen mensen op matten in de gangen te slapen. Ik voelde me op passende wijze ondergedompeld in de authentieke Ni-Vanuatu-cultuur. Na een tussenstop van vier uur in Malakula de volgende ochtend, gingen we uiteindelijk om 2.30 uur van boord in Luganville.

Ik anticipeerde op de duikervaringen in Espiritu Santo en koos ervoor om te beginnen op een locatie 20 km ten noorden van Luganville, aan de oostkustweg. Dit was in Turtle Bay, de locatie van een vliegveld tijdens de Pacific War, en dichtbij een aantal aantrekkelijke blauwe gaten. 

Een duik op de noordwestelijke punt van Mavea Island onthulde helder water en een behoorlijk rif, maar het gebrek aan visleven was opnieuw een probleem. kwestie. Ik kwam een ​​karetschildpad tegen, een eenzame grote barracuda en een rode snapper, maar verder niet veel. 

Een Frans echtpaar met hun jonge zoon deelde de Zodiac met mij, maar tijdens de oppervlakte-interval liep deze aan de achterkant vol met water vanwege het overgewicht. We keerden haastig terug naar de basis, waardoor we net op tijd waren.

In het vliegtuig

De volgende ochtend was ik alleen met de Zuid-Afrikaanse duikgids voor een uitstapje naar Shark Point aan de noordoostkant van Billota Island, 30 minuten verderop. Ik wilde graag de zilvertiphaaien zien die bij deze plek horen, maar in plaats daarvan zag ik alleen een schuchtere grijze rifhaai. 

Het water was prachtig kobaltblauw. Het rif, dat aantrekkelijk kleurrijk en gezond is, is uitgehouwen in talloze geulen.

Uit het niets een school grootoogmakrelen (Caranx sexfasciatus) kwam een ​​minuut lang om me heen draaien voordat hij zonder verder oponthoud naar de zon verdween. Het was opwindend, met net genoeg tijd voor een paar goede foto's! 

Scholen van neon (Pterocaesio-tegel), variabel (Caesio varilineata) en schaarstaartfusiliers (Caesio caerulaurea) maakte heimelijke optredens. Het hoogtepunt was een klein wolkje witgevlekte doktersvissen (Acanthurus guttatus), moeilijk te krijgen spelen.

Op mijn bucketlist stond een vliegtuigwrak uit de Tweede Wereldoorlog dat in februari 2 werd ontdekt in meer dan 2020 meter water: een Vought Corsair F30U-4-jager uit de oorlog in de Stille Oceaan. Het vliegveld van Turtle Bay werd eind 1 door de Seabees op een kokosnootplantage aangelegd. aka het 3rd Naval Construction Battalion van de Amerikaanse marine. 

Eenheden van het Amerikaanse Korps Mariniers waren daar in maart en april 1943 gestationeerd, terwijl piloten met Corsair F4U-1's vlogen tijdens hun aanvallen op de Japanners bij Guadalcanal. 

De Corsair was een krachtige jager met een succesrecord van 11: 1 tegen Japanse nullen. Het driebladige propellervliegtuig had opvouwbare vleugels en een ‘vogelkooi’-cockpit die ver achter de neus was geplaatst, met als gevolg een gebrek aan zicht dat landingen lastig maakte voor de piloot. Het vliegtuig was 10.3 meter lang, had een spanwijdte van 12.5 meter en had zes 12.7 mm M2 Browning-machinegeweren aan boord.

Johnny, de eigenaar van het wrak in Ni-Vanuatu, kende de locatie van het wrak, hoewel er geen aanwijzingen aan de oppervlakte waren. 'Het is hier in de buurt...' zei hij met een vegend handgebaar, maar het was alsof ik naar een speld in een hooiberg zocht.

Ik stelde voor dat de duikgids eerst naar binnen zou gaan om rond te kijken. Vijf minuten later dook haar veiligheidsworst op. Door puur geluk had ze het dikke, met algen bedekte touw gevonden dat ons naar het wrak zou leiden. 

Het zicht was redelijk. Het intacte vliegtuig rustte op het witte zand, ongeveer 300 meter van de kust, op een maximale diepte van 33 meter, naar het zuid-zuidoosten gericht en miste de propellerbladen. Het moet kort na het opstijgen zijn neergestort, waarschijnlijk als gevolg van een motorstoring of verlies van de propeller.

De staart was voor het roer gebroken en naar rechts gedraaid. Het cockpitglas was verdwenen, evenals het dashboard en de instrumenten, maar de stoel van de piloot bleef leeg. 

Twee vriendelijke tandbaarzen speelden verstoppertje rond de neus. Een zilveren zoetlip (Diagram afbeelding) zoomde naar mij toe. De duiktijd bedroeg 30 minuten. 

De beroemde bezienswaardigheden

De twee bekendste duikplekken in Santo waren te toeristisch voor mij. Million Dollar Point in Luganville, waar enorme hoeveelheden zeer waardevolle Amerikaanse militaire uitrusting aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werden gedumpt, is een veelgeroemde toeristische attractie, maar ik had videos van de locatie met het groenige water en de met algen bedekte hardware en voelde me niet gemotiveerd.

Ik wilde voor dit artikel ook niet stilstaan ​​bij de beroemde 200 meter lange President Coolidge, het troepentransportschip van de Amerikaanse marine uit de Tweede Wereldoorlog ligt tussen de 2 en 20 meter diep – al was het maar omdat het zo goed afgedekt is, en meestal op een manier die doet vermoeden dat er geen andere reden is om Vanuatu te bezoeken.

Uiteraard moest ik het wrak minstens één keer bezoeken, maar ik had die dag slecht zicht. Het gebruik van mijn flitsers resulteerde alleen in terugverstrooiing, dus ik bleef bij omgevingslicht voor de afbeeldingen die hier verschijnen.

Matevulu blauw gat

Maar ook op mijn verlanglijstje stond Matevulu Blue Hole, vlakbij Turtle Bay Airfield. Er wordt een kleine toegangsprijs (ongeveer £ 6) gevraagd in de eerlijkheidsbox. De plek kan overdag veranderen in een openbaar zwembad voor kinderen, dus ik heb er op zondagochtend vroeg in gedoken – terwijl ze allemaal in de kerk waren. 

Op een maximale diepte van 18.5 meter is deze zoetwaterbron het resultaat van regenwater dat ondergronds stroomt vanuit de hooglanden aan de westkant van Santo.

Hier wordt een shortie aanbevolen, waarbij de watertemperatuur 25°C is. Te midden van de scherp uitgesneden kalksteenrotsen is de bodem slibachtig, maar er zijn bedden van groene mossen en mooie onderwaterplanten. 

Het visleven was, verrassend genoeg, een kruising tussen zoet- en zoutwatersoorten. Van de 49 zoetwatersoorten van Santo zijn er 10 endemisch, en op het hele eiland zijn 917 zeevissoorten geregistreerd. 

Nieuwsgierige kleine scholen gevlekte poep (Scatophagus argus), vierkant en zilver met donkere stippen, en mangrove red snapper (Lutjanus argentimaculatus), zilver met lichtbalken en rood vinnen, waren gebruikelijk. 

Andere soorten waren onder meer de rotsvlagstaart (Kuhlia rupestris), met staartlobben met zwarte punt, en vermiculeerde konijnenvis (Siganus vermiculatus), waarvan de scholen de bodem afromden. Ik ontmoette ook drie zilveren jacks (Pseudocaranx dentex) met geel vinnen en een opvallende kiel aan de basis van de staart vin. 

Er liggen nogal wat boomstammen onder water, en veel wortels en grassen aan de oevers van het blauwe gat. Een rivier strekt zich uit naar het oosten en vervolgens naar het zuiden, om uit te monden in Turtle Bay. Toen ik na een duik van 55 minuten naar buiten ging, zag ik een schemerige slaper (Eleotris fusca) dicht bij de rand van de modderige oever. De zoetwaterpaling die ik moest verwachten, was niet te zien.

De Santo-expeditie 2006 was de laatste grote wetenschappelijke expeditie die Vanuatu bezocht sinds James Cook en Louis Antoine de Bougainville eind jaren zestig voor het eerst afzonderlijk arriveerden. Met 1760 deelnemers en een budget van een miljoen dollar besloeg het alle aspecten van onderzoek boven en onder de oppervlakte, inclusief verkenning van grotduiken, en resulteerde in een opmerkelijk boek van 233 pagina's, De natuurlijke geschiedenis van Santo.

Vanuatu glinstert als een momentopname van het paradijs van een afstand, al is de werkelijkheid enigszins anders. Port Vila en Luganville zijn toeristische bestemmingen die vooral Australiërs en Nieuw-Caledoniërs met een hoog inkomen aantrekken, en eten en onderdak zijn daar zeker niet goedkoop.

Mocht u er echter voor kiezen om de platgetreden routes te vermijden, dan zult u als een verademing ervaren hoe aardig, vriendelijk en gastvrij de Ni-Vanuatu zijn. 

Het enige dat u hoeft te doen, is gaan zitten en bereid zijn uw tijd en enkele verhalen te delen. Poorten zullen voor u opengaan, met een oprechte glimlach van vriendelijkheid en nieuwsgierigheid.

Ook op Divernet: Afspraak met de president, 20 beste wrakduiken ter wereld