Het lijkt erop dat sommige haaien, ondanks hun stekels, niets onweerstaanbaarders vinden dan het verorberen van een zee-egel als tussendoortje – en onderzoekers van het Australische Universiteit van Newcastle denken dat deze ontdekking van cruciaal belang kan zijn voor het beschermen van kelpbossen tegen de massale plundering door zee-egels.
De zee-egels met lange stekels (Centrostephanus rodgersii) reageren op de opwarming van de oceaan in Australië door zich naar het zuiden te verspreiden, naar de wateren bij Victoria en Tasmanië.
De zeeën in de regio warmen bijna vier keer zo snel op als het wereldwijde gemiddelde. De zee-egels verslinden het kelp en de ongewervelden die ze op hun pad tegenkomen. Hierdoor wordt de kelpbedekking voor ander zeeleven drastisch verminderd.
Men nam altijd aan dat de oostelijke kreeft de belangrijkste vijand van de zee-egel was (Sagmariasus verauxi), die was afgenomen door overbevissing, maar nu weer aan het herstellen is in het gebied. De aanwezigheid van de kreeften leek de invasie van de zee-egel echter niet te stoppen, dus besloten de wetenschappers om dieper in te gaan op deze predator-prooirelatie.
Ze waren verbijsterd door wat ze aantroffen toen ze 100 zee-egels vastbonden aan blokken buiten een kreeftenschuilplaats bij Wollongong, waarbij ze meerdere videocamera's achterlieten om vast te leggen wat er de volgende 25 nachten gebeurde. Er werd een rood gefilterd licht gebruikt om de scène te verlichten, omdat ongewervelden een hekel hebben aan het witte lichtspectrum.
"We verwachtten dat onze camera's kreeften zouden vastleggen die de zee-egels opaten," zegt PhD-onderzoeker Jeremy Day, "maar in werkelijkheid toonden de kreeften weinig interesse in de zee-egels en aten ze er slechts 4% van op. Ze werden vaak gefilmd terwijl ze recht langs de zee-egels liepen op zoek naar ander voedsel."
De meervallenhaaien bleken veel meer geïnteresseerd in de zee-egels. “Zowel de kuifhoornhaaien (Heterodontus-galeatus) en Port Jackson-haaien (H. portusjacksonii) ging het hol binnen en at 45% van de zee-egels op,” meldt Day. “Dit suggereert dat haaien over het hoofd zijn gezien als roofdieren van zee-egels in New South Wales.”
De haaien leken geen moeite te hebben met het verorberen van de grote zee-egels, wat ze volgens Day soms “in slechts een paar happen” deden. “Onze bevindingen suggereren dat de diversiteit aan roofdieren die grote zee-egels eten groter is dan we dachten – en dat zou goed nieuws kunnen zijn voor de bescherming van onze kelpbossen.”
Het bleek dat er in feite weinig empirisch bewijs was voor de langgekoesterde opvatting dat kreeften de ergste nachtmerrie van een zee-egel waren.
Hoewel het al is vastgesteld dat de leefomgeving van kelp kan worden verbeterd door zee-egelroofdieren te beschermen of te herstellen, denken wetenschappers nu dat natuurbeschermers wellicht de verkeerde roofdieren hebben gesteund. onderzoek is zojuist gepubliceerd in Frontiers.
Ook op Divernet: Kom terug, zee-egels – we hebben jullie nodig!, Kunnen we ons een weg banen door een exploderend zee-egelprobleem?, De egelmoordenaar strijkt neer in de Rode Zee, Zeeolifanten duiken in slaap – en het raadsel van de dood van zee-egels opgelost
