De Duiker & De Kok,
door Lasse Spang Olsen
ik was aan het lezen De Duiker & De Kok toen een vriend belde. Binnen een paar momenten had hij gezegd: "Ik neem aan dat je hebt gelezen De Duiker & De Kok?” Dat is mij nog nooit eerder overkomen, wat volgens mij betekent dat dit een “boek van het moment” is.
Als u het nog niet gelezen hebt, herinnert u zich misschien nog wel het nieuwsbericht uit 2013 dat als inspiratie diende. Het ging over een Nigeriaanse sleepboot die onder verdachte omstandigheden heel snel zonk, waardoor de 12 bemanningsleden onderdeks vast kwamen te zitten.
Toen een team van verzadigingsduikers die in het gebied werkten, werd opgeroepen om te doen wat zelden van hen wordt verwacht: rondneuzen in een wrak op een diepte van 30 meter om menselijke lichamen te verwijderen, waren ze geschokt toen ze een van de bemanningsleden, de kombuischef, nog in leven aantroffen nadat hij meer dan twee dagen vast had gezeten in het meest afgelegen deel van het schip.
Dat is geen spoiler, want dit boek is een "howdunnit", waarin gedetailleerd wordt beschreven wat er tot nu toe is gebeurd en, cruciaal, wat er daarna gebeurde. Het heeft ook een paar wendingen in het einde die mij zeker hebben verrast.
De auteur is een filmmaker en dit is het boek van zijn documentaire over een buitengewoon overlevingsverhaal onder water, compleet met originele beelden van de claustrofobische ruimte van de romp.
Hij heeft het verhaal heel helder uiteengezet, afgewisseld met stukken uit de originele gesprekken tussen de duikers, hun controleschip en Harrison de kok. Deze aanpak is heel effectief.
Als ik een kritiekpunt heb – en dat is heel klein – dan is het dat de auteur, ondanks al zijn duidelijkheid, er zo op gebrand lijkt te zijn om ervoor te zorgen dat de lezer krijgt elk punt. Deze vaststelling betekent dat er een bepaalde hoeveelheid herhaling insluipt.
Dit verdwijnt echter na de eerste helft van het boek. Ter vergelijking: er is een latere episode waarin de reddingsmissie bijna ontspoort wanneer de duikers een belangrijke overweging over het hoofd zien. Deze cliff-edge-situatie wordt zo snel en plotseling opgelost dat ik het moeilijk vond om me voor te stellen hoe het precies gebeurde – en nog steeds doe.
Niets van dit alles doet af aan het feit dat dit een spannend en emotioneel verhaal is, en Olsen heeft het makkelijk gemaakt – hoewel het, zoals de laatste hoofdstukken duidelijk maken, verre van makkelijk voor hem was om onderzoek te doen en te schrijven. Dit adembenemende verhaal is de relatief korte tijd die het kost om te lezen meer dan waard.
Opgedoken publicaties, ISBN: 9781909455610
Paperback, 15x23cm, 176pp, £20
Koraaldriehoek Cameo's: Biodiversiteit & De Kleine Meerderheid,
door Alan J Powderham & Sancia ET van der Meij
Het is altijd moeilijk te voorspellen wat uitgever Dived Up als volgende zal bedenken, maar zoals De Duiker & De Kok geeft aan dat de keuzes die hij maakt nooit minder dan interessant zijn.
Ik heb de voorganger gelezen Koraal Driehoek Cameo's, die werd genoemd In het hart van de Koraaldriehoek, toen het in 2021 uitkwam en ik vond het een uitstekende mix van boeiende tekst en onderwaterfotografie.
Alan Powderham is een zeer goede macrofotograaf en, toen net als nu, werkte hij samen met marien bioloog Sancia van der Meij om in de huid te kruipen van de "kleine meerderheid" van de kleine vissen en ongewervelden die het grootste deel van het koraalrifleven in de Indo-Pacifische Oceaan vormen.
Het vorige boek maakte zoveel indruk, vooral de manier waarop het zich aan het standpunt van de duiker hield, dat we er een fragment van zes pagina's in hebben opgenomen Duiker magazine om de vreugde te delen. Koraal Driehoek Cameo's wordt geproduceerd in hetzelfde vierkante salontafelformaat en is net zo goed.
Ik heb genoeg boeken gelezen waarin fotografen hun beste foto's uitkiezen en vervolgens met wat misleidende hoofdstuktitels en warrige teksten op de proppen komen om die keuzes te rechtvaardigen, maar Powderham en van der Miej zijn te gewetensvol om in deze valkuil te trappen.
De afbeeldingen zijn om een goede reden gekozen en gegroepeerd – in dit geval per diersoort – en de woorden, hoewel weinig, zijn zorgvuldig gekozen stukjes informatie die duiden op originele gedachten en de lezer het gevoel geven dat ze de moeite waard kunnen zijn om te onthouden.
Powderhams foto's neigen naar de donkere kant – hij is een van die fotografen die de verleiding kan weerstaan om zijn foto's te laten opvallen – en omdat ze doorlopen tot aan de rand van de pagina's en in elkaar overlopen, is het effect dat het gezichtsveld van de lezer wordt overspoeld, net als bij een duik, waardoor de ervaring nog meeslepender wordt.
Ik kan niet beter zeggen over wat in wezen een prentenboek is dan dat dit boek herhaaldelijk gelezen zou kunnen worden. Ik denk dat de meeste waarnemers van het onderwaterleven ervan zullen genieten, en onderwaterfotografen in het bijzonder.
Opgedoken publicaties, ISBN: 9781909455573
Gebonden, 22x30cm, 224pp, £45
52 Opdrachten: Onderwaterfotografie,
door Alex Mustard
52 Opdrachten is een serie boeken van Ammonite Press over facetten van fotografie – de laatste keer dat ik keek waren er 14 titels, variërend in onderwerp van zwart-wit en drone tot straat en Instagram fotografie.
Nu is er een speciale onderwaterfotografie editie van niemand minder dan de Britse autoriteit Alex Mustard, wiens kwalificaties nauwelijks herhaald hoeven te worden.
Net als de andere titels in de serie, Onderwater Fotografie bestaat uit een jaar aan wekelijkse workshopopdrachten die zijn ontworpen om 'kernvaardigheden op te bouwen, horizonten te verbreden en creativiteit aan te wakkeren', en om bovendien verbluffende beelden te produceren.
De opdrachten variëren van het maken van de perfecte supermacro-opname van het leven op de zeebodem tot het creatief gebruiken van het beschikbare licht voor sfeervolle foto's van wrakken. Elke opdracht gaat vergezeld van gedegen, maar niet al te technisch advies, met ruimte voor aantekeningen.
Bij elk van de 52 opdrachten staat een sleutel die de soorten taken aangeeft, zoals een groot dier, een maatje, een compositie, computer, vis, belichting, macro, landschap, techniek, groothoek of wrak. Het boek staat vol met inspirerende Mustard-shots, tippanelen en het soort directe schrijfstijl dat ervoor zorgt dat zijn advies aankomt. De eenvoudige aanpak werkt om de aandacht te richten op sleutelelementen.
Sommige opdrachten omvatten initiatieven zoals het deelnemen aan wedstrijden of het produceren van magazine covershots (het is leuk om een van de uitstekende foto's van de auteur te zien Duiker covers worden gebruikt als voorbeeld van waarom zo weinig afbeeldingen daadwerkelijk opgewassen zijn tegen de concurrentie van meerdere coverlijnen).
Het probleem dat u ongetwijfeld al is opgevallen, is dat in de echte wereld maar weinig duikers, afgezien van professionele warmwaterduikers, het geluk hebben toegang te hebben tot de verschillende locaties die nodig zijn om al deze projecten uit te voeren, zeker niet op regelmatige basis.
Mustard is zich hier duidelijk van bewust: “Ik heb opdrachten opgesteld die grotendeels in een duik of een geschikte duikdag kunnen worden voltooid,” zegt hij in het voorwoord. “Ze zijn bedoeld om grofweg in volgorde te worden voltooid, in plaats van dat je je favorieten eruit pikt.” Dus ik denk dat de boodschap is om je best te doen.
Voor de meeste onderwaterfotografen die zichzelf serieus willen verbeteren, is het lezen van dit boek een plezierig proces. Het levert hen bovendien genoeg ideeën op voor hun volgende reis.
Ammoniet pers, ISBN-9781781454893
Gebonden, 21x14cm, 128pp, £12.99
Haaien, roggen en chimaera's van de oostkust van Noord-Amerika,
door David A Ebert & Marc Dando
Deze prachtige veldgids is een vervolg op een eerdere recensie die ik heb geschreven. Ik vond hem bijna te mooi om in het veld vies en beschadigd te worden.
Die gids uit 2020 was gewijd aan Europa en de Middellandse Zee en beweerde de eerste veldgids te zijn die alle 146 soorten besloeg die in zeeën voorkomen die gemakkelijk toegankelijk zijn vanuit het VK. Dit nieuwe boek beslaat de Atlantische kust van de VS en Canada en gaat nog verder met 173 soorten, natuurlijk met aanzienlijke overlapping.
Het omvat de kraakbeenvissen die voorkomen rond Atlantische eilanden zoals de Bahama's en Bermuda, en die zich uitstrekken tot in het westen van de Golf van Mexico tot aan het schiereiland Yucatán. Ook bevat het enkele diepzeesoorten die zelden worden aangetroffen.
Om de lantaarnhaaien als willekeurig voorbeeld te nemen, vindt u een introductiepagina met een kleurenfoto, gevolgd door drie pagina's met afbeeldingen van lichaamsvormen en markeringen, en ten slotte een gedetailleerde gebitsbeschrijving voordat we ingaan op de negen soorten.
Voor elk van deze exemplaren hebben we Dando's wetenschappelijke illustraties, beter dan foto's, in de breedte en vanuit de lucht, een gedetailleerde beschrijving, habitat, biologie, IUCN Rode Lijst-status, dieptebereik, afmetingen in verschillende stadia van volwassenheid en andere belangrijke details (de sleutel staat op de voorflap), evenals verspreidingskaarten.
Als je hier niet kunt achterhalen wat het favoriete dieet van een groene lantaarnhaai is, zul je dat waarschijnlijk ook nooit weten.
David Ebert, programmadirecteur van het Pacific Shark Research Centre en houder van vele andere kraakbeenvissen-gerelateerde posts, schrijft met grote helderheid over elke soort tussen een aantal meer algemene hoofdstukken. Er is ook een hoofdstuk gewijd aan bescherming door Sonia Fordham van Shark Advocates International. Dit is een aantrekkelijk en uitgebreid naslagwerk.
Princeton University Press, ISBN: 9780691206387
Gebonden, 18x22cm, 430pp, £35
Duiken Gozo & Comino,
door Richard Salter (2e editie)
Het is misschien een tweede druk, maar het is de moeite waard om te vermelden, omdat de Maltese eilanden zo'n populaire bestemming zijn voor Britse en continentale duikers, en er al lang hevige concurrentie is om ze te voorzien van definitieve duikgidsen.
Ik geloof dat dit de eerste was die Malta zelf negeerde en zich concentreerde op de twee noordelijke eilanden. Dat is logisch, want veel duikbezoekers kiezen ervoor om zich op Gozo te vestigen en daar is genoeg te doen.
Omdat de Maltese eilanden door onafhankelijke duikgroepen vanaf de kust kunnen worden verkend, is er meer vraag naar gidsen dan op andere bestemmingen, waar het duiken voornamelijk door duikcentra wordt georganiseerd.
Het boek van Salter verscheen voor het eerst in 2017. Hij was een goede naam als lokale duiker instructeur met een intieme werkkennis van de locaties, en vulde de bestaande kennis die hij met cliënten zou delen aan met verder onderzoek en fotografie om de gaten op te vullen.
Deze herziene editie bevat slechts één nieuwe vindplaats, het wrak van de Hephaestus, waardoor het totaal op 72 komt, waarvan de meeste (58) zich rond Gozo bevinden.
Voor de goede orde Hephaestus is een 60m olietanker die opzettelijk tot zinken is gebracht op een diepte van 30-40m bij Xatt I-Ahmar, in de buurt van bestaande attracties Karwela, Cominoland en Xlendi. Het boek, dat gedetailleerde beschrijvingen, kaarten en foto's bevat, registreert veranderingen aan bestaande sites en actualiseert informatie over de duikcentra.
De dramatische ineenstorting van het Azure Window, waardoor het na waarschijnlijk eeuwen in een compleet nieuwe duiklocatie veranderde, vond plaats net toen de eerste druk naar de drukker ging, maar Dived Up was erin geslaagd om het boek terug te trekken en op het nippertje te wijzigen.
"Het blijkt dat de kaart en beschrijving van de nieuwe site die Richard in de nasleep samenstelde, nadat de vis was neergedaald, grotendeels klopten", vertelt uitgever Alex Gibson me. De nieuwe editie bevat een nieuwe Pete Bullen-foto van de resulterende 'Azure Alps' en een paar verdere aanpassingen van de tekst. "Dit keer is er niets zo dramatisch gebeurd, godzijdank!"
Zoals Gibson aangeeft, zijn de navigatie en het uiterlijk van het boek verbeterd en vernieuwd, met als doel het gemakkelijker te maken om duiken in elk van de vijf gebieden te vinden.
Opgedoken publicaties, ISBN-9781909455580
Paperback, 184pp, 23x16cm, £ 20
Sharkpedia: Een kort compendium van Sharklore,
door Daniel C Abel
Nog een haaienaanbod van Princeton, dit boek zou in deze tijd van het jaar als een kousenvuller kunnen worden gezien. Het is ook op zijn eigen manier aantrekkelijk, van de met folie bedrukte stoffen omslag tot in. Illustrator Marc Dando is terug met tekstonderbrekingen in verschillende lijntekeningen, maar het concept draait om de observaties van Daniel Abel, een Amerikaanse professor mariene wetenschappen die gespecialiseerd is in haaienecologie en -fysiologie.
Het is een mengelmoes van informatie over haaien, verdeeld over ongeveer 100 alfabetische vermeldingen. Het goede nieuws is dat het de afgezaagde bewering dat haaien minder gevaarlijk zijn voor mensen dan mensen voor haaien (gaap) omzeilt en in plaats daarvan ingaat op het soort dingen waarvan ik niet wist, maar die ik wel graag had geweten.
Hier is een voorproefje, uit een klein gedeelte over vreemde haaiennamen, gericht op de Happy Eddie Shyshark: "Waarom is het een verlegen haai? Omdat hij, wanneer hij wordt bedreigd door roofdieren zoals Kaapse pelsrobben, de gewoonte heeft om zich op te rollen tot een bal met zijn staart over zijn ogen. Om die reden wordt de soort ook wel een donuthaai genoemd.
"Misschien moedigt de haai op die manier de vaak speelse Kaapse pelsrobben aan om een spelletje 'gooi de haai' te spelen in plaats van hem op te eten." Je zult het moeten lezen om erachter te komen waar het 'Happy Eddie'-gedeelte vandaan komt - of om te genieten van andere namen zoals de fallische haai en de lollyhaai.
Je vindt interessante observaties over aspecten zoals tonische immobiliteit of "doodsvertoon"; ouderlijke zorg: "Die is er niet. Is het niet deugdzaam genoeg dat haaien hun nakomelingen niet opeten?" en appelbobben als een manier om de haaienbeet te begrijpen.
Dit is veel meer dan een grappig boek, maar het maakt wat in de kern serieus is, wel verteerbaar. Een leuk klein cadeautje voor een haaienduiker.
Princeton University Press, ISBN-9780691252612
Gebonden, 12x18cm, 168pp, £10.99
Het Kleine Boekje Van De Walvissen,
door Robert Young & Annalisa Berta
Nog een ander "klein boekje" uit Princeton deed mij denken aan de hardcover-vorm en de stijl van de Waarnemer serie boeken uit mijn jeugd. Het is onderdeel van een serie die onderwerpen behandelt van kevers en vlinders tot bomen en het weer, die allemaal kinderboeken zouden kunnen suggereren, maar misleidend zouden zijn omdat ze simpelweg gericht zijn op natuurliefhebbers.
Rijkelijk geïllustreerd door Tugce Okay, samen met een selectie foto's, verpakt het pocketformaat boek veel feiten in zijn 160 kleine pagina's en is het zeer geschikt om mee te reizen. Persoonlijk zou ik de voorkeur geven aan een formaat dat meer in overeenstemming is met het gigantische onderwerp, vooral wat betreft illustraties, maar de kleine lettertjes en het ontwerp zijn gemakkelijk genoeg om te onderhandelen.
Like HaaienpediaHet boek gaat van onderwerp naar onderwerp en behandelt de biologie, het gedrag en de bescherming van dolfijnen en bruinvissen, maar ook van grotere walvissen. Het is goed geschreven en informatief.
Bent u op zoek naar een klein cadeautje voor een vriend of familielid die geïnteresseerd is in walvissen? Misschien gaat u wel eens met de boot walvissen spotten terwijl u gaat duiken? Dan is dit zeker het overwegen waard.
Princeton University Press, ISBN-9780691260129
Gebonden, 10x16cm, 160pp, £12.99
Andere boekrecensies op Divernet: Juli 2024, November 2023, Augustus 2023, april 2023, februari 2023, december 2022, augustus 2022, april 2022
